Toetsweek Economie Samenvatting
Module 5; H3 en H4
Module 6; H1 en H2
H3; Morgen is vandaag
3.1 Wie, wat, wanneer?
o Herhaald spel: economiespel dat meerdere malen gespeeld wordt. Hierdoor kunnen nieuwe
marktevenwichten ontstaan.
o Simultaan spel: acties worden tegelijkertijd uitgevoerd
o Sequentieel spel: keuzes worden na elkaar gemaakt. Keuzes uit het verleden zijn bekend.
o Strategie: bij herhaald/sequentieel spel stellen spelers strategie op. Oplossing kan alleen
bepaald worden als de strategie van beide spelers bekend is.
3.2 Het herhaalde gevangenenprobleem
Drie manieren om op te lossen:
1. Naar collectieve opbrengsten i.p.v. individuele opbrengsten kijken
2. Door zelfbinding
3. Door collectieve dwang
Ook door herhaald spelen kan het opgelost worden. Bij herhaald spel kunnen afspraken gemaakt
worden.
o Dreiging: door dreiging om bijv. de afspraak in de tweede ronden te schenden als de ander
dat in de eerste ronde doet, wordt de afspraak in de eerste ronde niet geschonden. Dreiging
straf in de toekomst disciplineert gedrag in het heden.
Maar: schending van de afspraak loont juist in de tweede ronde. En als een speler in de tweede
ronde schendt, kan hij niet gestraft worden. Belangrijk gevolg: de afspraak is niet meer geloofwaardig
omdat spelers dit van elkaar weten. Een speler wint er dan niets mee om zich in de eerste ronde aan
zijn afspraak te houden. Het is alsof het gevangenenprobleem eenmalig gespeeld wordt en de
uitkomst is bekend. Herhaald spelen lost in dit geval het gevangenenprobleem niet op.
Toch kan dit wel: noodzakelijk dat er altijd een volgende ronde komt. Er bestaat geen laatste ronde.
Dan kan er wel gewoon sprake zijn van een straf. Of: spelers moeten het idee hebben dat er nog veel
meer spelrondes gaan zijn.
3.3 Toe- en uittreding
Marktevenwicht kan beïnvloed worden door volgorde waarin spelers acties kiezen.
o Opbrengstenboom: boomdiagram met de opbrengsten van alle spelers bij alle mogelijke
combinaties van acties. Hiermee kan spel worden opgelost. Altijd aan het eind beginnen.
Uiteindelijk krijg je een soort route.
o Zittende onderneming: de onderneming die al in de markt aanwezig is en dus niet toetreed.
Nadelig als concurrent toetreedt. Enige wapen wat zittende onderneming heeft is dreiging
met prijzenoorlog.
o Toetreder: bedrijf dat toetreedt tot de markt. Ligt aan prijshoogte zittende onderneming of
toetreder toetreedt.
Dreiging prijzenoorlog moet wel geloofwaardig zijn. Het moet dus in het voordeel zijn van degene die
dreigt. Als dit zo is, kan het toetreding tot de markt blokkeren.
H4; Onderhandelen
4.1 Welk evenwicht wordt het?
Als iedereen eigenbelang najaagt leidt gevangenenprobleem tot één marktevenwicht. Ook als
iedereen het collectieve belang najaagt. Dit tweede evenwicht is beter voor iedereen. Soms
verschillen mensen van mening over welk evenwicht beter is: bijv. als de een naar de opera wil en de
ander naar voetbal zoals in het voorbeeld.
Er kunnen meerdere oplossingen zijn. Oorzaak: geen van de spelers heeft een dominante keuze.
Keuze bijv. afhankelijk van de ander zijn keuze. Dit spel kan niet opgelost worden door naar collectief
belang te kijken. Dit is doordat de opbrengst van de ene speler het verlies van de andere speler is.
Zo’n economiespel heet;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juulst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.