Waarom hebben we voor Tiel gekozen om extra uit te lichten? Ten eerste Tiel is een redelijk
grote stad in Rivierenland daarom was er veel verzet tegen de Duitsers en was er dus veel
over te vertellen. We kunnen natuurlijk over Arnhem praten bijvoorbeeld over de slag om
Arnhem, daar is al zoveel over verteld dat we dat niet wilde.
Maar Tiel lag ook op een strategische plek voor de Duitsers en de geallieerde. De Linge en
de Waal liggen er namelijk naast en dat zorgde ervoor dat bruggen nog belangrijker waren.
Dat waren namelijk de enige manieren om zware voertuigen van de ene naar de andere plek
te krijgen. En omdat Tiel zo belangrijk was voor beide partijen heeft dat veel verwoesting
veroorzaakt met bijvoorbeeld bombardementen om gebouwen en mensen.
In de 2e wereld oorlog werd Tiel zwaar geraakt door de Duitse bezetters die in de stad zaten.
Aan de overkant van de Waal zaten de geallieerde die meerdere malen aanvallen hebben
gedaan en dat heeft veel schade toen opgeleverd. Bijvoorbeeld de kerk en de honderden
huizen in Tiel die zijn geraakt door verschillende bombardementen. Na de oorlog is het
centrum goed hersteld maar er zijn nog steeds sporen van te vinden.
Doodstraf voor verzetsleden in Tiel
Operatie Market Garden begon op 17 september 1944. De geallieerde hadden verschillende
landingsplaatsen in de omgeving van Nijmegen. De Duitsers die in Tiel zaten waren
daardoor extra waakzaam in hun omgeving. Daardoor deden ze patrouilles in de omgeving
om te kijken of er gevaar was. Maar op 19 september 1944
gingen ze over de Waal naar Wamel maar werden
beschoten door meerdere leden van het verzet. De Duitsers
vonden dit onacceptabel en besloten om 15 willekeurige
burgers te arresteren. De Duitsers keerde terug naar Tiel
met 13 burgers omdat er 1 bij de aanhouding probeerde te
vluchten en werd gelijk doodgeschoten en de 14e burger
was al eerder aangehouden. En zonder proces werden alle
14 burgers doodgeschoten op de straat in Tiel. Daardoor
hebben nabestaande in 1947 een herdenkingssteen
geplaats waar het is gebeurd.
, Tiel na de bevrijding
Op 7 mei wilde de burgemeester van Tiel de stad in maar dat mocht nog niet van de
geallieerde, er waren nog Duitsers die in de stad waren. Ze werden gefouilleerd en
ontwapend dit gaat vrij gemakkelijk omdat de meeste soldaten klaar met de oorlog zijn en
naar hun huis willen. De in beslag genomen wapens worden opgeslagen in de veilinghallen
naast de begraafplaats. De Duitse soldaten worden geen krijgsgevangenen omdat er een
afspraak werd gemaakt tussen de geallieerde en de
Duitsers en omdat we in Nederland niet genoeg voedsel
hebben om tien duizenden soldaten te voeren. Op 8 mei
1945 was het eindelijk zover Tiel was officieel bevrijd alleen
de burgemeester mocht er alleen in met wat vakmensen die
de stad konden opbouwen. Maar ze schrokken hoe de stad
er uit zag alle ramen waren kapot bijna alle huizen waren
kapot of zwaar beschadigd. De Duitsers hadden niks er van
overgelaten de stad lag in puin. Je had geluk als je een
stoel kon vinden of als je drinkwater had want alles was
kapot. Duizenden Tielenaren kwamen terug vanuit
Friesland. Ze aten samen uit de centrale keuken in Tiel
omdat bijna alle kachels verwoest waren en er was nog
steeds niet genoeg drinkwater. Gezinnen leefde in puin
iedereen zocht gereedschap om zo nog spullen te kunnen
maken voor de wederopbouw.
Verzet in gemeente Tiel
Er was veel verzet in Tiel denk aan Joden een onderdak geven of propaganda ophangen en
zelfs Duitse soldaten beschieten. Maar als mensen denken aan Tielse verzetshelden zullen
ze Roeiers zeggen. Roeiers zijn verzetshelden die met hun roeiboten over de Waal zijn
gevaren met Engelse piloten of Joodse onderduikers in de laatste maanden van de 2e
wereldoorlog. Omdat ze naar de overkant waarde namen ze wapens, medicijnen en
informatie weer terug naar Tiel en daarmee konden ze weer nieuwe plannen maken.
En één Roeier is Leendert Papo hij is geboren in 1916 en stierf in 1995 en hij was verzets
held in 1944 tot 1945. Hij bracht met gevaar van zijn eigenleven meerde Engelse piloten
naar de overkant en bracht veel informatie en andere spullen weer terug. Bij zijn oude huis
staat een groot standbeeld waar we de Roeiers en andere verzetsleden in Tiel kunnen
herdenken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper krishuberts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.