Inleiding: inhoud
Er volgt uitleg over wat een portret is in de zin v/d wet. We gaan het hebben
over “het in opdracht gemaakt portret” en het daaraan verbonden
verbodsrecht voor de geportretteerde. Daarna komt het interessante gedeelte
mbt “het niet in opdracht gemaakte portret” waarbij we het gaan hebben
over het redelijke belang in het portretrecht. Dit recht is nodig voor de
geportretteerde op zich met succes te kunnen verzetten tegen publicatie van
zijn/haar portret. De docent gaat hierbij iets dieper in op politici en mensen
v/h Koninklijkhuis (en of zij een ook een redelijk belang hebben). We gaan
het hebben over de aard v/h portretrecht, is er een verbodsrecht of niet (tav
het niet in opdracht gemaakte portret). Ook wordt ingegaan op de, aan het
portretrecht gerelateerde, stem/naam en andere persoonskenmerken.
En of iemand ook een publicatie kan verbieden van zijn/haar stem.
1. Wat is een portret
Afgebeeld is een beroemd portret van Richard Avedon uit rond 1956 v/d Duke
and Duchess of Windsor. De Duke en Duchess kijken wat naar en daar zit een
verhaal achter. Avedon was iemand die graag aparte portretten nam en hij
wist dat de Duke en Duchess erg van honden hielden. Wat hij dus deed was
te laat komen voor de fotoshoot en toen hij er eenmaal was zei hij dat hij met
zijn taxi een hond had aangereden. Op het moment dat hij dit vertelde nam
hij deze foto. Ze waren niet blij hiermee. Dit was wel een portret in opdracht
en er is geen gezeur over geweest, maar dit hadden ze kunnen verbieden
omdat het in opdracht was.
Wat is nu een portret?
Een herkenbare afbeelding v/h gelaat v/e persoon, met of zonder
weergave van verdere lichaamsdelen, op welke wijze zij ook
vervaardigd is (MvT Aw)
Let op de laatste zin.
Is een afbeelding v/h gelaat nu een hard criterium?
=Nee, het gehele gelaat hoeft niet te worden getoond. Ook en profil waarbij
de ogen niet zichtbaar zijn dat kan een portret zijn. Naturistengids 1987
Dit betreft een foto uit een beroemde zaak, de naturstengids. Het betrof een
lerares Nederlands en die vond opeens haar foto in een Duitse Anwb krantje.
De foto was 10 jaar eerder genomen op een Franse camping, je mag een
dergelijke foto. Zij vond echter dat er geen toestemming was gegeven voor
de publicatie, laat staan in een Duits gids.
De juridische les: Het moet gaan om herkenbaarheid. Wie de geportretteerde
kent, die herkent haar in deze afbeelding. In dit geval vanwege haar
kenmerkende lichaamshouding.
Het gaat dus om de herkenbaarheid.
,HR:
Onjuist is dat om de afbeelding van iemands gelaat te kunnen aanmerken als
ene portret in de zin van deze wetsbepaling [artikel 21] niet alleen nodig is
dat wie de afgebeelde kent, hem uit de afbeelding kan herkennen, maar dat
bovendien is vereist dat wie de afgebeelde niet kent, zich uit de afbeelding
van diens gelaat daarvan een [ duidelijke] voorstelling kan maken
Niet uitsluitend de afgebeelde gelaatstrekken behoeven tot herkenbaarheid te
leiden. Ook andere factoren, zoals een kenmerkende lichaamshouding kunnen
volgens de HR daarbij een rol spelen.
Ook de verdere door het middel geponeerde vereisten dat uitsluitend de
afgebeelde gelaatstrekking tot herkenning moeten leiden en dat daarbij niet
ook een typerende lichaamshouding een rol mag spelen, vinden geen steun in
het recht.
De HR ging verder over „wat is een portret‟ in het breekijzer arrest. Dat ging
om het geblurred gelaat v/e bankmedewerker die niet blij was met de
overvaljournalistiek van Pieter Storms.
HR:
Herkenbaarheid kan ook volgen wat voor de rest nog uit de afbeelding blijkt.
Het gaat om de herkenbaarheid v/d geportretteerde, en herkennen mag ook
uit de rest v/d afbeelding
Dat het geheel of gedeeltelijk onherkenbaar maken v/e gelaat v/e afgebeelde
persoon niet eraan in de weg behoeft te staan dat sprake is v/e portret in de
zin van artikel 21 Aw nu ook uit hetgeen de afbeelding overigend toont, de
identiteit van die persoon kan blijken
De HR heeft ook aangegeven dat het afbalken van iemand, dat dit
criminaliseerd. Je herkent nog steeds Pieter Storms, zie HC sheet nr. 9, maar
het maakt het wel “verdacht”. Dit balkje voor zijn ogen heeft de docent zelf
aangebracht.
HR:
Hierbij verdient nog opmerking dat door het afblokken of anderszins
onherkenbaar maken v/h gelaat het onrechtmatig karakter v/d uitzending in
het kader v/h onderhavige programma niet wordt weggenomen, maar eerder
wordt geaccentueerd, aangezien bij het grote publiek immers allicht de indruk
zal ontstaan dat een aldus afgebeelde persoon als verdacht, zo niet als
schuldige moet worden aangemerkt.
Is een look-a-like een portret van iemand?
Het betreft op de sheet de dame helemaal links. De dame moest Silvia
Millecam voorstellen in een ESCOM reclame. Zij verzette zich tegen het
gebruik van haar portret in een reclame.
Maar was het wel een portret van Silvia Millecam?
, = De rechter vond van niet. Want partijen waren het erover eens dat het
niet Sylvia Millecam was, het was een model “Claudia”. Het was Claudie en
niet Silvia.
Is dit nu juist?
=Docent denkt van niet en de rechter later ook niet. Het gaat om een
afbeelding van iemand Hoe dan ook vervaardigd. Dus het gaat er niet om of
het die persoon zelf is. Een portret is niet de persoon zelf maar een portret is
een afbeelding v/e persoon. Dus het gaat om de afbeelding, en dat betekent
niet dat het niet die persoon noodzakelijkerwijs moet zijn. Bijv. Carlo Boshard
geschminkt als Ron Brandsteder dat zou een portret kunnen zijn van Ron
Brandsteder.
HR:
Sterke persoonsgelijkenis is nog geen portret.
Partijen zijn het erover eens dat niet Millecam, maar het model Claudia voor
de foto heeft geposeerd. De foto kan dan ook uitsluitend een portret zijn van
Claudia. Ook de door Millecam gestelde visuele gelijkenis kan niet leiden tot
het oordeel dat de foto van Claudia een portret van Millecam is in de zin van
artikel 21 Aw.
In een andere zaak met Katja Schuurman ging het wel goed. Het betrof de
Gouden Gids die campagne had gevoerd met Katja Schuurman in de hoofdrol.
Een concurrent Ilocal die kwam ook met eenzelfde advertentie. De Gouden
Gids had Katja Schuurman van voren afgebeeld en de I local moest het Katja
Schuurman voorstellen van achteren afgebeeld.
De rechter had ook aangenomen dat het een portret was van Katja
Schuurman.
Vzr. Rb Katja Schuurman
Portret is niet de persoon. Portret is de afbeelding v/e persoon. Toepassing
Breekijzer criterium: ook zonder overeenstemmende gelaatstrekken, maar
mét andere identificerende factoren een portret.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Loesje85. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.