100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Biologie havo 5 | Hoofdstuk 12 gezondheid samenvatting €3,49   In winkelwagen

Samenvatting

Biologie havo 5 | Hoofdstuk 12 gezondheid samenvatting

 35 keer bekeken  0 keer verkocht

Voor ik mijn nieuwe manier van leren gebruikte, haalde ik altijd rond de 6. Maar nu haal ik altijd een 8. Mijn nieuwe manier gaat als volgt: Eerst lees ik deze samenvatting een paar keer door en leer ik de begrippen (staan achter in het boek), dan kijk ik een paar filmpjes (biologie met joost)...

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 9  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 12
  • 5 mei 2021
  • 9
  • 2020/2021
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
  • Middelbare school
  • HAVO
  • Biologie
  • 5
Alle documenten voor dit vak (2015)
avatar-seller
pieny
H12 Gezondheid
12.1 voorkomen is beter dan genezen
Gezondheid

Invloed op de gezondheid:
Lichamelijke factoren: bewegen en gezond eten.
Psychische factoren: langdurige stress en ingrijpende gebeurtenissen.
Sociale factoren: bijvoorbeeld: een mislukte oogst zet de sfeer binnen gezinnen onder druk en kan
leiden tot spanningen binnen de hele gemeenschap.

Gezondheidsproblemen

Erfelijke factor: (sikkelcelanemie) het berust op afwijkende informatie in een allel berokken bij de
vorming van hemoglobine. Het leidt tot misvormde rode bloedcellen en daardoor tot een slechter
O2-transport.

Risico’s en leefstijl

Hygiëne: de manier waarop ze besmetting met ziekteverwekkers proberen te voorkomen.

Je huid beschermt

Huid: buitenste bescherm laag.

De vetlaag in het onderhuidse bindweefsel vlak onder de lederhuid levert een prima isolatielaag.

Zweetklieren, exocriene klieren, geven zweet af aan het uitwendige milieu. Het verdampen van
zweet kost warmte. Het bloed gaat gekoeld weer naar het binnenste van je lichaam en het gevaar
voor oververhitting is afgewend.
Ter bescherming tegen het uv-licht van de zon bezit de huid de mogelijkheid een uv-filter te maken.
Het uv-licht stimuleert pigmentvormende cellen in de onderste laag van de opperhuid, de kiemlaag
om pigmentkorrels te maken. Deze geven je huid een bruine kleur.

De buitenste laag van de huid, de hoornlaag (bron 3, Binas 87A), gaat vochtverlies tegen en
voorkomt binnendringen van pathogenen (ziekteverwekkers) zoals sommige bacteriën,
schimmels, virussen, parasieten en gifstoffen. Komt een pathogeen toch een bloedvat binnen,
bijvoorbeeld omdat de huid beschadigd is, is een infectie ofwel een besmetting een feit.

Planten met stekels

Cactussen zijn woestijnplanten. Hun stekels en doornen vormen een geduchte mechanische
afweer tegen vraat door dieren. Kleine dieren vinden juist bescherming tussen de stekels. Hun sap is
in drooggebieden een gewilde bron van vocht voor dieren.

Planten met afweerstoffen

Planten zoals bonenplanten maken bij een aanval bepaalde geurstoffen. Die heten signaalstoffen.
Die lokken de roofdieren om de andere op te eten. Ook kan er bijvoorbeeld gif vrij worden gegeven.

Celwand

, Stekels en giftige stoffen helpen niet tegen micro-organismen. De celwand vormt een barrièrre tegen
deze organismen. Een celwand biedt niet alleen bescherming, hij draagt ook bij aan de stevigheid van
een plantencel.

Na een celdeling ontstaat tussen de twee nieuwgevormde kernen een middenlamel van pectine.
Pectine is een plakkerige polysacharide, gevormd door het Golgi systeem, die de aangrenzende cellen
aan elkaar plakt. Daarna verdikt de celwand zich doordat de cellen aan beide
zijden cellulosevezels tegen de middenlamel afzetten: de primaire celwand.
Eenmaal uitgegroeid na de celstrekking, verstevigen beide plantencellen hun celwand. Sommige
cellen doen dit door stoffen af te zetten tegen de primaire celwand. Andere cellen, waaronder
houtcellen, vormen een secundaire celwand met houtstof; een extra laag tussen hun celmembraan
en primaire celwand. Alle stoffen rond het celmembraan van een plantencel vormen samen
de tussencelstof.

Afweer met besstrijdingsmiddelen

Een bananenplantage vormt een monocultuur. In gebieden met grote biodiversiteit zijn er genoeg
natuurlijke vijanden die het ontstaan van plagen voorkomen.
Bananenbomen zijn erg gevoelig voor ziekten, dus zetten de boeren vliegtuigen in die
bestrijdingsmiddelen verspreiden over de gewassen.

Biologische landbouw: het verbouwen van voedselgewassen zonder gebruik te maken van
chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Is duurzamer dan de landbouw met monoculturen.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pieny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 78252 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€3,49
  • (0)
  Kopen