Samenvatting
Samenvatting Maatschappijleer Parlementaire democratie SE
Dit is een samenvatting van maatschappijleer over parlementaire democratie, goed voor je SE.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Maatschappijleer parlementaire democratieParagraaf 3.1: Wat is democratie?
Lees groene inleiding op blz. 66.
Belangrijkste besluiten in land worden genomen door regering en parlement.
Wat zijn de voordelen om in een democratie te leven? Hoe ziet een dictatuur eruit?
Algemeen belang
Politiek= het nemen van allerlei besluiten om het land te besturen.
Politiek is ook een manier waarop land bestuurd wordt.
Wat bedoelen we met het besturen van een land?
o Belastingen
o Toeslag studie
o Dictator?
Welvaart zorg voor voldoende banen.
Volksgezondheid wegwerken van wachtlijsten in de ziekenhuizen.
Infrastructuur aanleg en onderhoudt van bruggen, wegen en dijken.
Onderwijs veranderen van de examen eisen voor havo en vwo.
Buitenaards betrekkingen uitzenden van militairen voor vredesmissie.
Openbare orde en veiligheid inzetten van meer politieagenten voor bestrijding van
criminaliteit.
Belasting
We betalen belasting om onder andere bovenstaande zaken te regelen.
Hierdoor profiteren we van voorzieningen (zoals bovenstaande).
We betalen indirect mee over de besteding van de belasting, doordat we stemmen
op politici.
Direct en indirecte democratie
Democratie= bestuursvormen waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de
politieke besluitvorming.
Dit kan op twee manieren.
o Indirect democratie (de bevolking stemt op vertegenwoordigers die kunnen
stemmen op wetsvoorstellen en grondwetten).
o Directe democratie (de burgers stemmen meteen op grondwetten en
wetsvoorstellen).
, Parlementaire democratie= een land of staat die een indirecte democratie heeft.
o Nederland.
o Voordeel: klein groepje komt makkelijker tot een besluit over wetvoorstel dan
het hele volk.
o Voordeel: vertegenwoordigers waar de burgers op stemmen hebben zich
vaak beter verdiept in bijvoorbeeld een wetvoorstel dan de burgers zelf.
Parlement= onze indirecte tussenstop tussen het volk en het bestuur. De gekozen
vertegenwoordigers vormen samen het parlement.
Referendum= kiesgerechtigde burgers (burgers die mogen stemmen) mogen
rechtstreeks over een politiek vraagstuk of wetvoorstel.
o Dit is een overblijfsel van de directe democratie.
Lees bij het begrip referendum de voorbeelden, blz. 67.
Tegenwoordig hebben de meeste landen een indirecte democratie.
Kenmerken parlementaire democratie
De rechtsstaat met zijn grondrechten vormt het fundament van onze democratie. Door deze
grondrechten kun je namelijk invloed uitoefenen, bijvoorbeeld door te stemmen, te
demonstreren of op andere manieren je mening te uiten.
Dit zijn de belangrijkste dingen die in Nederland zijn vastgelegd in de grondwet:
Politieke grondrechten:
o Alle Nederlanders vanaf 18 jaar hebben het recht om te kiezen en verkozen te
worden.
o Iedereen mag een politieke partij of vereniging oprichten.
o Iedereen mag demonstreren of op een andere manier zijn mening uiten.
Zie bron 1 op blz. 67.
Politieke besluitvorming:
o De regering en het parlement maken samen de wetten.
o Wetten gaan pas gelden als een meerderheid in het parlement daartoe
besluit (dus één persoon meer dan de helft).
Minderheden:
o Ondanks het meerderheidsprincipe houdt een democratie rekening met de
rechten van minderheden. Hierdoor kunnen grondrechten niet zomaar
worden afgeschaft, ook niet als de meerderheid dat zou willen.
, Persvrijheid:
o Journalisten bepalen zelf waar ze over berichten en op welke manier ze dat
doen. Ze hebben dus geen toestemming nodig van de overheid.
o Het idee hierachter is dat je als burger pas effectief invloed kan uitoefenen op
de politiek als je beschikt over betrouwbare en onafhankelijke informatie
Van dictatuur naar democratie
Er zijn landen die zowel democratische als dictatoriale kenmerken heeft.
o Rusland; burgers kunnen wel demonstreren, maar kritische journalisten
mogen niet alles zomaar vastleggen.
Lees dit stukje tekst, blz. 68 (vooral geschiedenis).
Dictatuur
Dictatuur= wanneer alle macht in handen is van één persoon of een kleine groep
mensen. Dictatuur komt meestal tot stand na een staatsgreep, waarbij een dictator
met behulp van het leger de macht grijpt. Dit is in veel Afrikaanse landen gebeurd.
o Turkmenistan en Saudi-Arabië.
Verschillende vormen van dictatuur:
Naast alleenheerschappij van personen zijn er ook dictaturen die gebaseerd zijn op
ideologie.
o Ideologie= de communistische partij heeft alle macht en de burgers hebben
weinig tot geen individuele vrijheid.
o Cuba en Noord-Korea
Fascisten= deze mensen/ partijen zijn sterk nationalistisch en wijzen de democratie
af. Zij kiezen liever voor sterke leiders die zelfstandige besluiten nemen zonder naar
de bevolking te luisteren.
o Dit was jaren lang zo in Duitsland, Italië, Spanje en Zuid-Amerika.
Religieuze dictatuur= de machtsuitoefening is volledig gebaseerd op de islamitische
wetgeving (Sharia). Het volk kiest wel het parlement en de president, maar voor alle
politieke besluiten is goedkeurig nodig van niet-gekozen geestelijke leiders.
o Iran
Militaire dictatuur= het leger heeft hier alle macht.
o Dit was vroeger het geval in Birma.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lise13. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen