Leerdoelen
1. Je weet wat leiderschap inhoudt en je kunt de verschillen benoemen tussen management en
leiderschap.
2. Je kunt verschillende stijlen van leidinggeven benoemen en aangeven wanneer ze moeten
worden ingezet
3. Je weet wat de managementrollen inhouden.
4. Je kent de persoonskenmerken van een goede leidinggevende.
5. Je weet hoe een leidinggevende goed met medewerkers moet omgaan.
6. Je weet hoe een leidinggevende met een team en de organisatie moet omgaan.
Leiders vervullen meerdere belangrijke rollen in organisaties:
- Ze zijn inspirator en motivator. Iedere organisatie heeft behoefte aan mensen die de leiding
nemen en de organisatie stimuleren om de organisatiedoelen te behalen.
- Ze zijn een voorbeeld. Binnen organisaties wordt veel naar de leiders gekeken, daarom is
hun voorbeeldgedrag essentieel. In organisaties waar de leidinggevenden graaien gaan
medewerkers ook graaien.
Leidinggevenden zijn niet alleen directeuren en eigenaren. Je vindt ze op tal van niveaus binnen de
organisatie. Denk aan ondernemers, directeuren, CEO’s en managers, afdelingshoofden, voormannen
et cetera.
Koppeling met 7S-model
Leiderschap komt op meerdere plaatsen terug in het 7S-model. Allereerst vinden we het in de ‘s’ van
stijl. Deze ‘s’ heeft betrekking op de stijl van leidinggeven. Daarnaast maakt leiderschap deel uit van
het onderdeel significante waarden (de cultuur). De leider staat voor die waarden en zal zich er als
rolmodel naar moeten gedragen. Ten slotte speelt leiderschap ook een rol bij de ‘s’ van systemen.
Hierbij gaat het om communicatiestromen en de manier van omgang met elkaar. Leiders vervullen
een belangrijke rol in systemen.
Een algemeen geaccepteerde definitie van leiderschap is:
“Een proces waarbij het gaat om beïnvloeding van taken, doelen en strategieën van een groep of
organisatie, beïnvloeding van mensen in de organisatie om strategieën te implementeren en doelen
te bereiken, beïnvloeding van groepen en identificering en beïnvloeding van de cultuur van de
organisatie” (Yukl en Van Fleet, 1991, blz. 149).
Hecker en Birla (2007, p. 89) definiëren leiderschap als:
“The art of motivating a group of people to act toward achieving a common goal.”
Leiderschap kun je vanuit verschillende aspecten bekijken, bijvoorbeeld vanuit:
1. de persoon van de leider: iemands eigenschappen of vaardigheden; of
2. de leiderschapsstijl, de stijl die je in verschillende situaties kunt toepassen.
In dit model wordt op vijf niveaus naar leiderschap gekeken:
1. Vanuit het perspectief van de leider: wie is hij of zij?
2. Vanuit het perspectief van de wisselwerking tussen leidinggevende en medewerker. Dit
perspectief draait om een uitwisselingsrelatie: wat moet een leidinggevende doen om een
medewerker aan het werk te zetten, te inspireren et cetera?
3. Vanuit het perspectief van het functioneren van de groep: hoe draagt een leidinggevende bij
aan het behalen van collectieve doelen en het verrichten van teamprestaties?
4. Vanuit het perspectief van het functioneren van de organisatie: hoe is de hiërarchie in de
organisatie gestructureerd en wat betekent dat voor de manier van leidinggeven?
, 5. Vanuit het perspectief van de omgeving: om welke vorm van
leiderschap vragen de markt, de sector en de externe
ontwikkelingen?
Verschil tussen leiderschap en management
In de literatuur maken we onderscheid tussen managers en leiders.
Managers zorgen ervoor dat dingen goed worden uitgevoerd, terwijl
leiders ervoor zorgen dat de juiste zaken worden uitgevoerd. Of, in
de woorden van de managementgoeroe Peter Drucker.
“Management is doing things right; leadership is doing the right things”.
Leiderschapsstijlen:
1. Transformationeel leiderschap/charismatisch leiderschap: gedragscomponenten:
Inspirerende motivatie: Hierbij articuleert de leider een aantrekkelijke en/of
beeldende visie. Dat leidt tot enthousiasme en vertrouwen.
Intellectuele stimulatie: Hierbij stimuleert de leider creativiteit en innovatie bij
medewerkers. Medewerkers worden uitgedaagd om nieuwe theorieën, modellen en
innovaties te proberen en zo te bepalen hoe die kunnen worden uitgewerkt in de
eigen organisatie.
Geïdealiseerde invloed: Hierbij is sprake van charismatische rolmodellen.
Leidinggevenden geven hun teams een duidelijk doel, wat hun energie, identificatie
met de leidinggevende en een geformuleerde visie oplevert.
Geïndividualiseerde aandacht: Dit draait om coaching en mentoring. Hiermee zorgt
de leidinggevende dat medewerkers zichzelf ontwikkelen en hun talenten kunnen
inzetten. De leidinggevende ondersteunt het nemen van individuele initiatieven en
moedigt het creatieve denken aan door groepsleden ideeën te laten delen zonder
angst op negatieve beoordeling (Bass, 1995).
Transformationele leiders delen alle bovengenoemde kenmerken met charismatische leiders. Beide
vormen van leiderschap lijken dan ook heel veel op elkaar. We kunnen ze gerust aan elkaar gelijk
stellen. Alleen zijn er in de praktijk niet zo veel charismatische leiders. Aan transformationele of
charismatische leiderschap kleeft een duidelijk risico. Het leidt namelijk tot volgzaamheid onder
degenen die leiding krijgen. Daardoor denken medewerkers niet of minder na. Liefde maakt blind.
2. Transactioneel leiderschap: Hierbij is er sprake van een transactie tussen leidinggevende en
medewerkers (Bass, 1985). Kort door de bocht komt die erop neer dat als jij je werk goed
doet, je een beloning krijgt; doe je je werk niet goed, dan krijg je straf.
Bij sommige organisaties en functies werkt transactioneel leiderschap, mits in
combinatie met andere stijlen toegepast. Denk aan het uitkeren van bonussen bij het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nanneschilders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,09. Je zit daarna nergens aan vast.