In dit document staan samenvattingen voor het vak veiligheid en gedrag van de P3 jaar 1 IVK.
- H3, 4, 5, 8 uit basisboek criminologie
- aantekeningen van alle kennisclips
- van de overige literatuur de belangrijkste punten
Samenvattingen Basisboek Criminologie
(klein deel, veel is al in kennisclips uitgelegd)
H3.1
de Franse socioloog Emile Durkheim (1858 – 1917) stelde dat armoede en
ongelijkheid normale en onvermijdelijke verschijnselen zijn in elke maatschappij en
niet noodzakelijk tot criminaliteit hoeven te leiden. Zijn theorie was gedeeltelijk een
reactie op het klassieke uitgangspunt dat de mens vrij is, zijn gedrag rationeel
bepaald is en dat hij door middel van contracten relaties aangaat met zijn omgeving.
Durkheim richtte de aandacht op de maatschappij en de organisatie plus
ontwikkeling daarvan.
Durkheim was geïnteresseerd in de veranderingen in de samenleving. Hij beschreef
de verandering tussen twee samenlevingen:
1. Traditionele samenleving (mechanische samenleving) -> relatief geïsoleerde
groepen die min of meer zelfstandig functioneren. Voor een groot deel leven ze
onder dezelfde omstandigheden, hetzelfde werk, dezelfde normen + waarden. De
solidariteit van de groep is gebaseerd op gelijkheid van de leden.
2. Organische samenleving -> verschillende groepen zijn enorm afhankelijk van
elkaar als gevolg van een verregaande verdeling van arbeid. Solidariteit is
gebaseerd op de diversiteit van functies + groepen in de samenleving -> mensen
hebben elkaar nodig.
De rol van het recht in de verschillende samenlevingen:
- Mechanische samenleving -> recht ziet toe op uniformiteit van de groep en richt
zich dus op elke afwijking van de heersende normen.
- Organische samenleving -> recht reguleert de transacties tussen de verschillende
onderdelen en individuen binnen de samenleving.
Volgens Durkheim is een bepaald niveau van criminaliteit normaal -> normen binnen
een samenleving zijn altijd zo geformuleerd dat een minderheid er niet aan kan
voldoen. Deze minderheid moet groot genoeg zijn om op te vallen, maar wel een
minderheid blijven die te beheersen is.
Belangrijkste functie: meerderheid kan gevoel van superioriteit ontlenen =
belangrijkste bron van solidariteit. Straffen is hierbij ook een middel om solidariteit te
versterken.
H3.2
De Amerikaanse socioloog Robert Merton zag anomie als het gebrek van afstemming
van culturele doelen en de legitieme middelen die mensen hebben om die doelen te
bereiken. Als oorzaak van anomie zag hij de nadruk op materiële behoeften en
rijkdom.
, De meeste criminaliteit zal volgens Merton voortkomen uit de gedragsaanpassingen
die hij innovatie noemt. De culturele doelen van de maatschappij worden daarbij
erkend, maar men constateert dat men die met de legale beschikbare middelen nooit
of onvoldoende tijdig zal bereiken. -> mensen verzinnen dus illegale manieren en
middelen gebruiken.
Ritualisme
De culturele doelen verdwijnen uit beeld, maar men houdt zich wel aan vastgestelde
legitieme middelen -> mensen die dit ‘’afwijkende gedrag’’ kiezen, spelen op safe ->
ze kunnen niet teleurgesteld worden als ze de culturele doelen niet bereiken, omdat
ze hun eigen doelstellingen hebben.
Retreatism (terugtrekgedrag)
Dit begrip staat voor het helemaal niet meer mee doen. Culturele doelen en
bijbehorende middelen worden afgewezen en er lijkt een vorm van apathie te
ontstaan. Het gebeurd niet vaak en volgens Merton hoeft het niet perse te liggen aan
het gebrek van commitment aan de heersende cultuur, maar eerder aan de
onmogelijkheid om eraan te voldoen. Bv: zwervers en sommige drank- en
drugsverslaafden.
Rebellie
Het individu reageert op zijn frustratie door de algemeen geaccepteerde waarden
van de samenleving te vervangen door alternatieven. De essentie van de reactie is
dat het individu zich terugtrekt uit de bestaande maatschappij en deze inruilt voor
een alternatieve maatschappij of leefwijze. Aspecten hiervan zijn ook waar te nemen
in bepaalde subculturen, bv: skaters, krakers, etc.
Agnew onderscheidt twee typen van strain:
1. Feitelijke of verwachte verlies van positief gewaardeerde stimuli, zoals bepaalde
privileges, mogelijkheden of relaties als oorzaak van de strain
2. Het gevolg van feitelijke of verwachte ervaring van negatieve of schadelijke
prikkels zoals mishandeling of vernedering.
Een aantal factoren die de waarschijnlijkheid dat strain tot criminaliteit leidt,
verhogen:
- Als de strain als oneerlijk wordt ervaren/ mensen oneerlijk behandeld worden ->
verhoogd boosheid = hoger risico tot delinquentie
- Omvangrijke strain -> moeilijker te negeren + managen
- Als strain verband houdt met geringe sociale controle
H3.3 en H3.4 (delinquente subcultuur) + H3.5 (jeugdcriminaliteit) overgeslagen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xems. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
