Van 1500 tot 1822 was Brazilië een kolonie van Portugal. In 1822 werd Brazilië onafhankelijk. Het
land kreeg een koning die de macht deelde met een parlement waarin ook weer veel rijke
grootgrondbezitters zaten. Slechts een klein deel van de mensen had stemrecht. In 1888 werd de
koning afgezet, omdat er onenigheid was tussen parlement en vorst.
Tussen 1930 en 1964 trokken veel presidenten steeds meer macht naar zich toe. Daar kwam in 1964
verandering in toen de militairen een staatsgreep pleegden. Brazilië werd een militaire dictatuur. Tot
1985 regeerden ze met ijzeren hand. Er waren slechts twee vaste politieke partijen toegestaan en er
was geen persvrijheid. Mensen met andere politieke ideeën waren niet veilig voor het regime. De
leiders van Brazilië probeerden in deze periode de economie van Brazilië sterk te laten groeien. Ze
richtten zich op de industrialisatie. Om de eigen industrie te beschermen en te stimuleren, maakten
de overheid de importproducten duurder door er belasting over te heffen. De overheid investeerde
ook in het bereikbaar maken van het binnenland. Alle investeringen leverden veel nieuwe bedrijven,
werk en inkomsten op.
Door de hoge olieprijs en de kosten voor de leningen van het buitenland kwam Brazilië in de jaren
zeventig en tachtig van de vorige eeuw in een economische crisis terecht. Door de dure aardolie en
de bezuinigingen konden bedrijven minder produceren en vervoeren. De macht van het militaire
regime werd minder sterk. Langzaam kon het volk weer van zich laten horen en kreeg stap voor stap
weer inspraak in de politiek. Dit proces heet democratisering.
Sinds het einde van de militaire dictatuur in 1985 wil Brazilië een democratisch land zijn dat volgens
westerse ideeën goed bestuurd wordt. Door nieuwe regels heeft de bevolking meer invloed gekregen
in de politiek en is het deel van het volk dat betrokken is bij de politiek, de bevolkingsparticipatie,
groter dan ooit. De deelstaten van Brazilië beslissen bijvoorbeeld over zaken als onderwijs,
gezondheidszorg, natuurbescherming, huisvesting en armoedebestrijding. Ook gemeenten kunnen
binnen die kaders eigen besluiten nemen over bepaalde zaken in het onderwijs en de
gezondheidszorg.
Een land met een goed bestuur, good governance, heeft een overheid die effectieve plannen kan
maken en uitvoeren. Daarnaast moet de overheid oog hebben voor alle burgers en zelf transparant
zijn. Ook moet de bevolking bij het bestuur betrokken worden. Brazilië heeft ondanks de nieuwe
ontwikkelingen nog wel te maken met een aantal serieuze zwakten in de politiek:
- De interesse van de bevolking voor de politiek is klein.
- De Braziliaanse regering kan zijn plannen niet altijd effectief uitvoeren.
- Corruptie komt in de Braziliaanse samenleving veel voor, zowel bij bedrijven en politie als in
de politiek.
3.2 bevolking, cultuur en demografie
De Braziliaanse bevolking bestaat uit veel bevolkingsgroepen met een eigen etniciteit. Etniciteit is
het idee van groepen mensen dat ze bij elkaar horen omdat ze dezelfde afkomst, cultuur,
geschiedenis en gewoonten hebben. Brazilië heeft zijn etnische verschillen te danken aan
kolonialisme, slavernij en immigratie. De oudste bevolkingsgroepen zijn de inheemse stammen.
Tegenwoordig wonen in Brazilië nog bijna 1 miljoen inheemsen (indígenas), vooral in het
Amazonegebied in het middenwesten en het noorden van het land. Een tweede bevolkingsgroep in
, Brazilië zijn de pretos, de zwarten. De blanken (brancos) zijn de grootste etnische groep in Brazilië.
De aziaten (amarelos, of gelen) vormen een kleine bevolkingsgroep.
Ruimt 40% van de Brazilianen hoort niet bij een van de hier voor genoemde etnische groepen. Zij
hebben ouders of voorouders uit verschillende groepen en vormen zo een eigen etniciteit. De
vermenging van blanke met inheemse Brazilianen wordt in Zuid-Amerika mestizering genoemd. De
kinderen van een zwarte en blanke ouder worden pardos (bruinen) of mulatten genoemd. Brazilië
heeft een grote groep mulatten van ruim 80 miljoen mensen. Deze groep groeit nu hard en zelfs
sneller dan de blanken. De meeste wonen in het noorden en midden van het land. De zwarten en het
deel van de pardos van Afrikaanse afkomst worden soms als één groep gezien: de AfroBrazilianen.
Elke etniciteit heeft zijn eigen cultuur. Onderling worden soms cultuurelementen overgenomen. Zo is
in Brazilië een rijke culturele diversiteit ontstaan.
Brazilië komt er graag voor uit dat het een ‘raciale democratie’ heeft. Er wonen veel verschillende
bevolkingsgroepen, maar ze zijn allemaal gelijk en hebben allemaal evenveel te zeggen. Discriminatie
is verboden. Brazilianen zijn erg open en tolerant tegenover elkaar en lijken goed met elkaar te
kunnen samenleven. Maar schijn bedriegt. Radicale verschillen spelen in het dagelijkse leven wel een
dergelijke rol. Discriminatie en vooroordelen tussen bevolkingsgroepen zitten zo in het
maatschappelijk leven verweven, dat mensen eraan gewend zijn. Afro-Brazilianen worden vaak
anders behandeld dan blanken. Veel Afro-Brazilianen voelen zich ook negatiever behandeld door de
politie. Tussen blanken en Afro-Brazilianen bestaan grote verschillen tussen werk en inkomen. Dit
komt door een tekort aan scholing van de zwarte Brazilianen. Ook in het onderwijs zijn verschillen
zichtbaar. Afro-Brazilianen hebben meer moeite om toegelaten te worden in het hogere onderwijs
dan blanken. De verschillen zijn ook zichtbar in de woonwijken. Er zijn natuurlijk gemengde wijken.
Maar in de goed gebouwde, dure buurten wonen vooral rijke blanken en in de arme favela’s voor
Afro-Brazilianen. Ten slotte zijn in de politiek weinig Afro-Brazilianen actief.
De directe en indirecte discriminatie wordt steeds meer erkend. Daardoor veranderen in de
maatschappij een aantal zaken ten gunste van de Afro-Brazilianen. De overheid heeft bepaald dat
universiteiten tegenwoordig 40% van hun beschikbare plekken per jaar moeten reserveren voor
Afro-Brazilianen studenten. Een groot aantal Afro-Brazilianen is de laatste jaren welvarender
geworden onder andere door de economische groeit tussen 2000 en 2010, hulp van de overheid aan
de armen en hogere minimumlonen. Op televisie zijn oom meer telenovelas te zien met
Afro-Brazilianen in een hoofdrol en in de politiek worden bewust meer Afro-Brazilianen aangesteld.
Het aantal inwoners van Brazilië groeit snel. De snelle toename is te danken aan het feit dat in
Brazilië veel meer kinderen worden geboren dan dat er mensen sterven. Door de natuurlijke
bevolkingsgroei komen er elke dag ongeveer 4500 Brazilianen bij. De bevolking van een land kan ook
groeien als er meer immigranten zijn dan emigranten (sociale bevolkingsgroei). Maar dat is in
Brazilië niet het geval. De oorzaak van de natuurlijke groei is de sterke daling van het sterftecijfer in
de loop van de vorige eeuw. Vanaf 1950 is ook het geboortecijfer gaan dalen. De groei wordt kleiner.
Brazilië heeft bijna de demografische transitie naar een laag geboorte en sterftecijfer voltooid. Een
aantal factoren heeft aan de daling van het geboortecijfer bijgedragen. Zo hebben steeds meer
Braziliaanse vrouwen een opleiding gedaan en zijn ze gaan werken. Ook hebben Brazilianen
tegenwoordig een goede toegang tot anticonceptiemiddelen. Gezinnen kunnen zo gemakkelijk aan
gezinsplanning doen. Verder is de armoede in het land verminderd.
De demografische druk is in Brazilië laag, dat is gunstig. Veel mensen in Brazilië behoren tot de
productieve groep en dat is aantrekkelijk voor bedrijven en de overheid. Wanneer er werkeloosheid
ontstaat door minder gunstige economische omstandigheden, kost het de overheid juist weer geld.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimkleeven. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.