Deze samenvatting geeft per lesbrief de belangrijkste informatie. Erg handig om te gebruiken bij het leren voor het CE, omdat het een duidelijk overzicht geeft van de belangrijkste stof.
- Stroomgrootheid: grootheid die over een bepaalde periode wordt gemeten (bv inkomen,
zakgeld, ook uitgaven)
- Voorraadgrootheid: grootheid die op een bepaald moment wordt gemeten (bv
spaarrekening, vermogen)
Lorenz-curve = geeft de mate van ongelijkheid van de inkomensverdeling over personen weer (hoe
dikker de buik van de lorenz-curve, hoe ongelijker de verdeling)
- Nivelleren = inkomensverdeling wordt gelijker (belastingpercentage stijgt naarmate het
inkomen hoger is)
- Denivelleren = inkomensverdeling wordt ongelijker (iedereen betaalt hetzelfde bedrag
belasting)
- Gini-coëfficiënt = de oppervlakte tussen de lorenzcurve en de diagonaal : de totale
oppervlakte van de grafiek onder de diagonaal (altijd waarde tussen de 0 en de 1)
- Herverdeling van inkomens = verdeling van de inkomens na loonheffing. Iemand die veel
verdient moet meer belasting + sociale premies betalen dan iemand die weinig verdient
gelijkmatiger inkomensverdeling
Mensen verzekeren omdat ze risico-avers zijn. Bij verzekeren is er sprake van:
- Asymmetrische informatie: bij afsluiten verzekering weet verzekerde meer over kans op
risico dat hij loopt dan verzekeringsmaatschappij
- Moreel wangedrag: iemand neemt meer risico’s omdat hij verzekerd is
Door asymmetrische informatie en moreel wangedrag ontstaat averechtse selectie = alleen slechte
risico’s verzekeren stijging premie verzekeren zinloos
Averechtse selectie voorkomen door:
- Verplichte verzekering (collectieve dwang)
- Premiedifferentiatie: hoge risico’s betalen meer premie dan lage risico’s
- Invoering van eigen risico / maximumvergoeding: verzekerde meebetalen bij schade
- Bonus-malusregeling: mensen die jaren zonder schade rijden krijgen korting op premie en
mensen met veel schade moeten extra premie betalen
Premie = kans op schade x gemiddelde hoogte verwachte schade
Sociale verzekeringen = door de overheid verplichte verzekering tegen inkomensverlies door
werkeloosheid, overlijden, ouderdom, ziekte:
- Volksverzekeringen (voor iedereen): AOW, AWBZ (zorg), ANW (nabestaanden), AKW
(kinderen)
- Werknemersverzekeringen (voor mensen in loondienst, premies betaald door werkgevers):
WW (werkeloosheid), ZW (ziektewet), WIA (arbeidsongeschiktheid)
Sociale uitkeringen worden betaald als belastingen en premies. Om ze betaalbaar te houden is het
van belang dat er genoeg betalers zijn tegenover uitkeringsgerechtigden:
i/a-ratio = verhouding tussen inactieven en actieven (inactieven / actieven) x 100%
, Vraag en aanbod
Prijselasticiteit van de gevraagde hoeveelheid:
Ev = procentuele verandering van gevraagde hoeveelheid / procentuele verandering prijs
Bij een elasticiteit staat de oorzaak in de noemer en het gevolg in de teller
- Minteken bij prijselasticiteit: negatief verband als prijs stijgt zal gevraagde hoeveelheid
dalen en als prijs daalt zal gevraagde hoeveelheid stijgen
- Is Ev groter dan 1 vraag elastisch (kijk niet naar + of -)
- Is Ev kleiner dan 1 vraag inelastisch
Kruiselingse prijselasticiteit van de vraag:
Ek = procentuele verandering van gevraagde hoeveelheid van een product / procentuele verandering
van de prijs van een ander product
- Ek positief: prijsstijging van bv. thee leidt tot grotere vraag naar koffie substitutiegoederen
- Ek negatief: prijsstijging van bv. Cd’s leidt tot minder vraag Cd-spelers complementaire
goederen
- Ey positief: bij hoger inkomen stijgt de vraag naar normale goederen
o Primaire goederen: reageert niet sterk op inkomensverandering inelastisch
o Luxe goederen: bij inkomensstijging meer gekocht worden elastisch
- Ey negatief: een hoger inkomen leidt tot daling van gevraagde hoeveelheid = inferieure
goederen, bijvoorbeeld merkloze spijkerbroeken. Inferieure goederen worden vervangen
door luxere goederen
MK = extra kosten bij uitbreiding van de productie met 1 eenheid delta TK / delta q
MO = extra opbrengt bij uitbreiding van de productie met 1 eenheid delta TO / delta q
Prijselasticiteit van het aanbod:
Ea = procentuele verandering vraag / procentuele verandering verkoopprijs
- Verkrapping van de arbeidsmarkt: werkgelegenheid + vacatures groeit harder dan de
beroepsbevolking (verhouding tussen vraag en aanbod groter)
- Verruiming van de arbeidsmarkt: beroepsbevolking groeit harder dan werkgelegenheid +
vacatures (verhouding tussen vraag en aanbod kleiner)
- Schaars product = kost geld
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iljakuiper. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
