Samenvatting 1.3
Analgetisch = pijnstillend
Antipyretisch = koortsverlagend
Antiflogistische = ontstekingsremmend
Wat pijn is en hoe dit ontstaat.
Pijn is een waarschuwing van het lichaam, het betekent dat er iets beschadigd of overbelast
is.
Pijn ontstaat door het gevolg van een lichamelijke situatie of het is een gevolg van een
mentale toestand (kind dat niet naar school wil, buikpijn).
In het lichaam liggen verschillende soorten speciale cellen/zenuwuiteinde verspreid over het
lichaam die gespecialiseerd is om schadelijke prikkels te kunnen waarnemen
(pijnreceptoren/ontvangers).
Prostaglandine komt vrij, dit prikkelt de pijnreceptoren, dan wordt er een signaal
doorgegeven via de zenuw, ruggenmerg naar de hersenen, daar wordt pijn bewust ervaren.
Het lichaam maakt zelf pijnstillende stoffen aan (endorfine).
De meest voorkomende soorten pijn bij zelfzorg.
Soorten hoe de pijn wordt ervaren:
Stekende pijn Komt plotseling en is hevig. Ontstaat door beschadigd weefsel.
Kan uitwendig voorkomen (snijwond) of inwendig (gescheurde spier).
Brandende pijn Minder intens dan stekende pijn, je hebt er vaak wel langer last van.
Handen branden aan de oven of een flinke schaafwond.
Kloppende, Komt vaak voor bij een ontsteking (ontstoken kies of een
bonkende pijn voorhoofdsholteontsteking).
Heftige hoofdpijn kan ook kloppend voelen.
Doffe pijn Geeft vaak langer last, maar is wel minder intens dan bij stekende pijn.
Bij doffe pijn kun je niet gemakkelijk aangeven waar de pijn precies vandaan
komt, vaak doet een groter deel van het lichaam zeer (hele buik).
Zeurende pijn Langer aanwezig, maar meer op de achtergrond (spanningshoofdpijn, voelt als
een strakke band om het hoofd).
Spastische pijn Kramp kan heel plotseling opkomen, de pijn trekt relatief snel weer weg.
(kramp) Spastische pijn ontstaat door kramp (darmkrampen, menstruatiekrampen en
kramp in je kuit).
Wat koorts en griep zijn en de oorzaken.
Verhoging: tussen de 37,5° C en 38° C
Koorts: temperatuur boven de 38° C tot 42° C.
Koorts wordt meestal veroorzaakt door een infectie met virussen of bacteriën (ontstoken
wond, griep of een kinderziekte).
Welke tips je bij pijn kunt meegeven.
Het is meestal niet nodig koorts te verlagen.
Eenmaal per dag meten is voldoende (ochtend).
Het heeft geen zin om te proberen de koorts te laten dalen onder de 42° C. Het lichaam zal
namelijk blijven zorgen dat toch de hogere temperatuur wordt bereikt (tot maximaal 42°C).
1
,Het is belangrijk dat een zieke met hoge koorts kan afkoelen, advies:
- Luchtig te kleden, zeker bij kleine kinderen die niet zelf iets kunnen
uittrekken.
- Kinderen onder een lakentje of dunne deken te leggen.
- Ook kan een nat washandje helpen.
Er zijn verschillende manieren om pijn te bestrijden. Eén manier is om iemand af te leiden
(helpt niet altijd).
Wanneer een klant met pijn contact moet opnemen met de (huis-)arts.
Algemeen:
- Wanneer de lichaamstemperatuur boven de 42°C is.
- Wanneer koorts langer duurt dan vijf dagen.
- Wanneer koorts na aanvankelijke daling opnieuw stijgt.
- Wanneer de zieke diabetes, longaandoening, hartvaatziekte, nierziekte of een
verminderde afweer heeft.
- Wanneer koorts samengaat met koortsstuipen, zeer onregelmatige snelle
ademhaling, sufheid, weinig drinken of plassen, bleke, grauwe of blauwe huid,
rode, ruwe huiduitslag, puntbloedingen, stijve nek, een kind dat kreunt of
ontroostbaar huilt.
- Wanneer de zieke het afgelopen jaar in een tropisch land is geweest
(malaria).
Leeftijd:
Baby tot en met 3 maanden -> meer dan 38°C.
- Kind vanaf 4 maanden -> 38°C langer dan 3 dagen
- Kind tot 2 jaar -> 39°C zonder een duidelijke oorzaak.
- Kind vanaf 2 jaar -> 39°C al 2 dagen zonder duidelijke oorzaak.
- Oudere boven de 75 jaar met een zieke indruk.
2
, NSAID
Non steroïde Anti-Inflammatory Drugs = Ontstekingsremmende middelen zonder hormonen
NSAID Systematisch (Diclofenac, Ibuprofen en Naproxen)
Gebruiken bij Migraine, menstruatieafhankelijke hoofdpijn, pijn door ontstekingsachtige
aandoeningen van spieren, pezen en gewrichten (reuma, artrose, artritis) en
kneuzingen.
Bijwerkingen Nieren en het maag-darmkanaal (maagklachten/bloedingen).
Ibuprofen en Naproxen: hoofdpijn, duizeligheid en vermoeidheid.
Diclofenac: jeuk en huiduitslag.
Wisselwerking Bloedverdunners -> meer kans op bloedingen
Beïnvloeden de werking van veel soorten geneesmiddelen.
Het combineren van NSAID vermijden -> arts raadplegen/bijsluiter.
Een combinatie van Paracetamol met een NSAID is wel mogelijk.
Contra-indicaties Maagzweer en darmklachten/bloedingen/ontsteking, hartfalen/kramp, lever en
nierfunctiestoornissen, slokdarmontsteking, bepaalde stollingsstoornissen en
ernstige uitdroging.
Waarschuwingen Voorzichtig bij: astma, hooikoorts, porfyrie, hoge bloeddruk, hart-/vaatziekten.
Terughoudendheid is geboden bij mensen met infecties, het kan symptomen
maskeren -> klachten kunnen verergeren
Zwangerschap Niet gebruiken
Overdosering Zonder medisch toezicht vanaf 12 jaar, Diclofenac vanaf 14 jaar.
Koorts: max 3 dagen
Pijn: max 5 dagen
Algemeen: max 10 tot 14 dagen
Direct een arts raadplegen
Werkzame stoffen die behoren tot de NSAID zijn:
Systemisch werkend (pijnstillende, Lokaal werkend
koortsverlagende en soms ontstekingsremmende
werking).
Acetylsalicylzuur Flurbiprofen
Carbasalaatcalcium Benzydamine hydrochloride (HCI)
Diclofenackalium Diclofenac (-kalium of -diëthylamine)
Ibuprofen Ibuprofen
Naproxennatrium
Propyfenazon -> vaak bijwerkingen (lage Lidocaïne HCl en Ambroxol HCl. Verlichten de pijn
concentratie in combinatiemiddelen) plaatselijk door het blokkeren van de pijnprikkel. Zij
hebben een plaatselijke verdovende werking.
3
