Docenten: mw. Sabrina Zeddies en mw. Myrte Huijskes
Voorbereiding
Lees Cunningham hoofdstuk 53 (Thermoregulation), 6e editie: pagina 597-607.
Maak de e-module Thermoregulatie.
Doelstellingen
Na afloop van dit werkcollege kun je:
De rol van water voor thermoregulatie en de begrippen soortelijke warmte en
relatieve luchtvochtigheimed uitleggen
De verschillende manieren van uitwisseling van warmte via de huid met de
omgeving benoemen en deze begrippen toelichten
Werken met begrippen als homeothermie, poikilothermie, thermoneutrale zone,
bovenste en onderste kritische temperatuur, endothermie en ectothermie
De relatie tussen warmteproductie en warmte afgifte uitleggen, gerelateerd aan
de grootte van het dier
De basismechanismen die een rol spelen bij de regulatie van de
lichaamstemperatuur uitleggen en toepassen, o.a. tegenstroomprincipe,
regulering van de huiddoorbloeding, pilomotoriek
Onderscheid maken tussen koorts en hyperthermie
Werkwijze
In dit werkcollege ga je op een toegepaste manier met de stof uit het hoorcollege en de
e-module aan de slag. Er zijn vijf opdrachten / casussen die verschillende aspecten van
thermoregulatie belichten.
Op blackboard is er een PowerPoint beschikbaar met figuren en ook staan er links naar
video’s die kunnen helpen.
Je kunt het werkcollege zelfstandig maken, op de voor jou geroosterde tijd. Gedurende
het laatste half uur van elk werkcollege zal de anatomiedocent via Microsoft Teams
beschikbaar zijn voor vragen. Let op: de opdrachten worden niet allemaal letterlijk
doorlopen, de vragen die jullie nog bij dit onderwerp hebben zijn bij deze bespreking
leidend. Volg deze besprekingen in je eigen werkcollegegroep! Dan worden de groepen
niet te groot en is er voor iedereen ruimte om zijn of haar vragen te stellen.
,Opdracht 1 – Thermoneutrale zone
a) Hoe staan de omgevingstemperatuur, lichaamstemperatuur en metabole snelheid
met elkaar in verband? Wanneer spreek je van homeothermie en thermoneutrale
zone?
De metabole snelheid wordt beïnvloed door de lichaamstemperatuur en de
lichaamstemperatuur wordt beïnvloed door de omgevingstemperatuur.
Homeothermie: als je lichaamstemperatuur binnen bepaalde range valt. De
lichaamstemperatuur is vrijwel constant en de range is fysiologisch. Het is
onaghaneklijk van de omgevingtemperatuur.
Thermoneutrale: de zone waarin een dier zijn lichaamstemperatuur constant kan
houden, zonder dat hij zijn metabole processen hierbij hoeft aan te passen.
b) Welke thermoregulatiemechanismen kunnen actief zijn bij een dier in rust bij
omgevingstemperaturen:
1) lager dan de Lower Critical Temperature (< LCT)
non-shivering thermogenese en shivering thermogenese
2) tussen de Lower en Upper Critical Temperature (LCT - UCT)
Vasoconstrictie en dilatatie in de huid en pilomotoriek
3) boven de Upper Critical Temperature (> UCT)
Zweten, panten
c) Door welke factoren verschilt bij jonge dieren de breedte van de homeothermiezone
met die van volwassen dieren?
De homeothermiezone is bij jonge dieren lager, dit is omdat ze vooral afhankelijk
zijn van bruin vet.
d) De thermoregulatie ligt niet zozeer vast als dat deze afhankelijk is van de fysieke
staat van een dier. Hoe zal bij onderstaande dieren de LCT en UCT zijn verplaatst,
ten opzichte van een gezond volwassen dier van die soort? Leg uit.
- Een hond met obesitas
Er is een hogere vetopslag. Hierdoor houdt hij meer warmte op en kan hij het
minder goed afstaan. De UCT is verhoogd en de LCT is verhoogd.
- Een kat met linker hartfalen
Er kan minder goed warmte via de circulatie afgegeven worden, hij kan heirdoor
midner goed afkeoelen. Hierdoor is de UCT verlaagd.
- Een paard met hypothyreoïdie
Er is te weinig schilklierhormoon productie, hierdoor zie je dat het dier minder
- Een neonataal lammetje
Hij heeft een minder UTC is lager en de LCT is hoger.
- Een hoogproductieve melkkoe
(Tip: maak een overzichtelijke tabel waarin met ++ of -- wordt aangegeven of de LCT
en UCT hoger of lager ligt.)
, Opdracht 2 – Warmteoverdracht
Bekijk ter inleiding op deze opdracht de video die op Blackboard geplaatst is over
pinguïns.
a) Verklaar het gedrag van de pinguïns uit de video aan de hand van de verschillende
manieren van warmteoverdracht.
Warmteoverdracht kan via dit mechanisme per dier verlaagd wroden, omdat de dieren in
het midden vai condunction het aan elkaar kunnenn doorgeven. Zo hoduen ze elkaar in
eht midden warm, en geven de buitenste het niet continue af aan de omgeving.
Op heel warme zomerdagen kan het voorkomen dat je bij schapen hetzelfde gedrag
waarneemt, dat ze in een groep dicht tegen elkaar gaan staan.
b) Hoe kun je dit gedrag van de schapen verklaren aan de hand van verschillende
manieren van warmteoverdracht.
Via verdamping geven ze de warmte af en via radiation. Via deze weg geven ze het
aan elkaar door, en niet aan de omgeving. Zo behouden ze hun lichaamswarmte in
de groep.
c) Zou je adviseren om de schapen direct te scheren, als er voor de volgende dagen
extreem warme temperaturen (35-40°C) worden voorspeld? Waarom wel of niet?
Ja, oop die manier kunnen ze hun warmte goed afstaaan en eventueel reguleren,
met een vacht kan dat niet. Ze kunnen elkaar wamr houden als het nodig is door
tegen elkaar aan te gaan staan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kiravanopstal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.