Hoi, dit is een samenvatting van de tijdvakken 5,6,7,8 van geschiedenis. Belangrijke begrippen, personen, jaartallen en kenmerkende aspecten zijn mooi bij elkaar gevoegd in één bestand. Veel succes met je toets/examen!
Tijdvak 5: Tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600)
§5.1
Renaissance: cultuurstroming uit de 15e en 16e eeuw die de mens centraal stelde en de
kunst uit de klassieke oudheid als voorbeeld nam. Het ontstond in Italië:
- Door internationale handel waren er veel rijke handelaren, die interesse hadden in het
laten maken van kunstwerken
- Er was veel klassiek erfgoed aanwezig. (gebouwen uit de Romeinse tijd, klassieke
teksten en kunstwerken die vanuit het Midden-Oosten naar Italië werden gebracht)
Constantinopel werd in 1452 veroverd.
De middeleeuwse denkwereld was vooral gericht op het geloof en op de zorg om na de
dood een plek in de hemel te krijgen.
De rijke burgerij en intellectuelen van de vijftiende en zestiende eeuw ontwikkelde een
andere levenshouding, waarin het hier en nu soms belangrijker was dan het hiernamaals.
‘Memento mori’ (gedenk te sterven) → ‘Carpe diem’ (pluk de dag)
Net als de schrijvers en filosofen uit de klassieke Oudheid discussieerden ze over politiek,
godsdienst en moraal. Met nadenken, argumenteren, redeneren en onderzoeken hoopten zij
de wereld beter te leren begrijpen en, als dat mogelijk was, te verbeteren.
Deze levenshouding heet het humanisme: het streven naar meer aandacht voor het individu,
ontwikkeling van eigen capaciteiten.
Humanisme: Geestelijke beweging uit de 15e en 16e eeuw die zich kenmerkte door studie
van de klassieke oudheid en door zelfstandig en kritisch denken.
Humanisten bediscussieerden ook kerkelijke zaken als zij daar aanleiding toe zagen. Dit
deed bijvoorbeeld de Nederlandse humanist Erasmus. De Kerk gebruikte een oude vertaling
van de Bijbel, de Vulgaat. Erasmus wilde op basis van de oudst overgeleverde Griekse en
Latijnse teksten een wetenschappelijk verantwoorde Bijbelvertaling maken. Omdat hij fouten
ontdekte, trok hij de kerk in twijfel. Hij publiceerde in 1516 de Bijbelvertaling.
Kenmerkende aspecten:
- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een
nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid.
§5.2
De Arabieren en Ottomanen beheersten de landroutes naar Indië. Ze weigerden Europese
handelaren toegang te geven tot hun gebieden.
Gevolg: Portugese koningen organiseren ontdekkingsreizen langs de Afrikaanse kust om
een zeeroute naar Indië (naam gebied van Aziatische producten) te vinden.
1488: Diaz vaart als eerste om de zuidpunt van Afrika.
1497: Vasco de Gama bereikt de westkust van India.
Portugezen plaatsten factorijnen: versterkte handelsnederzettingen aan de kustplaatsen.
Hiervan uit handelden zij met de Inheemse (oorspronkelijke) bevolking.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SoftHearted. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
