Filosofie Mondiale Rechtvaardigheid
Overzicht Filosofen
V5
Aristoteles
Over algemene en bijzondere rechtvaardigheid:
1. In algemene zin wordt rechtvaardigheid vaak gebruikt ten aanzien van het volgen
van de wetten van de staat (juridische rechtvaardigheid).
2. Rechtvaardigheid als het volgen van morele wet (morele rechtvaardigheid)
“Wetten maken een leven in de politieke gemeenschap mogelijk.”
Hij vindt dat de politiek altijd altijd ‘het hoogste goed’ heeft.
“Een verdeling is rechtvaardig wanneer deze op gelijkheid gebaseerd is.”
Volgens Aristoteles zal de prijs voor goederen die veel arbeid vergen of zeldzaam zijn hoger
zijn dan voor goederen die gewoner zijn.
Over gelijkheid:
“Dit is de kern van zowel de verdelende rechtvaardigheid als het corrigerende recht. Het
gelijke moet gelijk behandeld worden. Iedereen moet de prijs betalen die gelijk staat aan de
waarde van het aangekocht.”
Cicero
Hij zegt dat er tussen de plicht om rechtvaardig te zijn en de plicht om medemenselijk te zijn
een duidelijke hiërarchie bestaat. De plicht van rechtvaardigheid (strikt en volledig) weegt
volgens hem zwaarder dan de plicht van medemenselijkheid (breed en onvolledig).
Over rechtvaardigheid:
“Dit is ‘ieder het zijne’ en ‘voldoen aan je verplichtingen’. Wie dat niet doet handelt
onrechtvaardig en schaadt anderen.”
“Ook het bewust nalaten in te grijpen wanneer een ander onrechtvaardig behandelt
wordt, is onrechtvaardig.”
“Zonder rechtvaardigheid kan een samenleving niet functioneren, zonder medemenselijkheid
wel.”
Volgens Cicero geldt de plicht van rechtvaardigheid niet alleen altijd, maar ook voor
iedereen. Iedereen moet elkaar respecteren, waar en in wat voor stand ze zich ook
bevinden.
!"#$%&'"&()("*+,-.'"/(0-.$1&(12"!"3(10(1"3$('(1"*%$4(%(1"&5'"$1%(-.'"'("6$$%7$3(1"$8"
'("6(%.,1&(%(19":,'"/(+&'"1,('"6$$%"3(&(3(10(+,;7.(,&9
“Medemenselijkheid is voor de samenleving van groot belang, maar bij het vervullen van de
plicht mogen mensen ervoor kiezen het niet te doen, het is niet verplicht, niemand mag je
ertoe dwingen een ander te helpen.”
Twee afwegingen:
- “We hoeven niet medemenselijk te zijn als dat te sterk ten koste gaat van onze eigen
welvaart en onze plichten tegenover onze naasten.”
- “De plicht van medemenselijkheid geldt sterker naarmate degenen om wie het gaat
dichter bij ons staan.”
, NK
“Het verschil tussen medemenselijkheid en rechtvaardigheid is dat rechtvaardigheid altijd en
overal geldt en dat je bij medemenselijkheid altijd eerst twee afwegingen moet maken.
Anders dan bij rechtvaardigheid speelt ‘nabijheid’ een grote rol bij medemenselijkheid.”
Peter Singer
“De plicht van medemenselijkheid heeft een veel strikter karakter dan Cicero aangeeft.”
(kritiek op Cicero)
Volgens Singer moet aan de plicht van medemenselijkheid een veel grotere rol worden
toegekend. [Gevoelens van betrokkenheid dienen veel verder te gaan dan de kring van de
familie, vrienden en medeburgers.]
“Een rechtvaardige wereld kan alleen bereikt worden als op grond van de
medemenselijkheid het welzijn van alle mensen op deze wereld tot op een minimaal
fatsoenlijk niveau is gebracht.”
Thomas Pogge
“Het probleem van de wereldarmoede is wel degelijk het gevolg van het onrechtvaardig
handelen door de regeringen en burgers van rijke landen.”
(kritiek op Cicero)
“Tegenwoordig vormt de wereld één economisch systeem met als ruggengraat allerlei
internationale structuren, waardoor het lot van alle mensen op deze wereld met elkaar
verbonden is.”
⇾ “Maar het zijn vooral de rijke landen die van de internationale structuren profiteren en
de arme landen die eronder lijden.”
Geen sprake van rechtvaardigheid.
“De medemenselijkheid zoals die vandaag de dag in praktijk wordt gebracht is niet meer dan
een doekje voor het bloeden.”
“Plicht van medemenselijkheid moet een grotere rol worden toegekend.”
Volgens Pogge moet rechtvaardigheid/ medemenselijkheid op wereldschaal dus een
ruimer begrip worden. Pas op die schaal zijn beginselen van ‘ieder het zijne’ en ‘een
gelijke verdeling van lasten en lusten’ van toepassing.
Peter Singer en Thomas Pogge
“Medemenselijkheid is geen vrijblijvende plicht maar een fundamentele morele plicht.”
Dickens en Steinbeck
“Echte armoede is een fundamenteel tekort aan materiële zaken die nodig zijn om in de
eerste (vooral fysieke) levensbehoeften van de mens te voorzien.”
Met het begrip armoede wordt daarmee de gedachte van een zeer minimale
levensstandaard geïntroduceerd.
Armoede wordt dus bepaald door vooral naar de materiële en fysieke basisbehoeften van de
mens te kijken. Deze basisbehoeften van de mens verschillen namelijk ook niet per mens of
per dier:
“Iedereen heeft eten nodig om te blijven leven.”
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nk18092. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.