Inhoud
Hoorcollege 1 — Embryonale ontwikkeling en functionele bouw lever ............................................. 2
Hoorcollege 2 — Algemeen reactiepatroon van lever en galwegen................................................... 8
Hoorcollege 3 — Parasitaire leverinfecties ....................................................................................... 13
Hoorcollege 4 — Leverziekten bij gezelschapsdieren ....................................................................... 19
Hoorcollege 5 — Casuïstieken herkauwers ....................................................................................... 28
Hoorcollege 6 — Leverziekten bij het paard ..................................................................................... 32
,Hoorcollege 1 — Embryonale ontwikkeling en functionele bouw lever
Lever ontstaat uit twee kiembladen; mesoderm en endoderm.
Endoderm
De lever ontwikkelt zich uit de voordarm (endoderm) uit de ventrale endodermale knop.
Endodermale knop ontstaat caudaal van de maag. Uit de dorsale endodermale knop ontwikkelt zich
de pancreas. Pancreas ontstaat ook ventraal, maar draait op een gegeven moment naar dorsaal. Uit
de ventrale uitstulping gaat steeds verder groeien. Groeit heel snel in verhouding met andere
organen. Lever is dus relatief groot en neemt veel ruimte in beslag. In het plaatje hieronder is de
lever dus als het ware uit het plaatje gegroeid.
Ductus cysticus: naar de galblaas toe
Ductus choledochus: van galblaas naar dunne darm
Diersoortverschillen;
• Bij sommige diersoorten hebben ductus choledochus en ductus pancreaticus een aparte
uitmondingsplaats naar dunne darm
• Bij andere diersoorten komen de ducti samen tot 1 en hebben dus 1 uitmondingsplaats
• Rat, paard en duif hebben GEEN galblaas
o Maken wel gal, maar hebben een verwijding van de ductus cysticus en choledochus
,Mesoderm
Vormt ook een stukje lever. Vitellinae vaten ontstaan hieruit en vervoeren voedingsstoffen vanuit
dooierzak naar embryo. Ook ontstaat het septum transversum. Door de kop-kontkromming
verplaatst het septum transversum zich. Gaat een onderdeel van het middenrif vormen (=voorloper).
Craniale deel van de ventrale endodermale knop (=leverdivertikel) gaat in het septum transversum
groeien. Je krijgt dus endodermaal weefsel dat in mesodermaal weefsel ingroeit. Dit laat uiteindelijk
wel weer een beetje los, het is dus niet zo dat leverweefsel in middenrif verweven blijft. Blijven wel
ligamenten over die ervoor zorgen dat lever vast zit aan middenrif.
Sinusoïden
Lever moet goed doorbloed zijn, want is een fabriek, zuiveringsinstallatie, etc. Is een essentieel
orgaan in het lichaam. Doorbloeding/bloedvatennetwerk ontstaat door vv. vitellinae. Deze bestaat
uit een linker en rechter vene vitellinae. Gaan anostomoseren (kleine tussenverbindingen maken) →
netwerk van (=sinusoïden) rondom de endodermale knop.
Vv. vitellinae maken ook en stukje vena cava
caudalis (afvoer van bloed vanuit abdomen
naar hart) en de vena porta (afvoer bloed met
voedings- en afvalstoffen vanuit darm). Ook de
ductus venosus wordt deels gevormd door de
vv. vitellinae.
Ductus venosus
= snelweg door de lever heen
• Bloed gaat dan dus niet door de sinusoïden
• Is een embryonale structuur, sluit enkele dagen na de geboorte
Linker vene vitellinae gaat in regressie na het maken van het vatennetwerk. Rechter vat is dan enige
bloedvat dat nog vanuit lever naar het hart loopt, is dus het begin van v. cava caudalis. Caudale
achterblijfsel van de (rechter) v. vitellinae gaat de v. porta vormen. In het rood zie je de vene
umbilicalis. Deze bevatten zuurstofrijk bloed vanuit de placenta, dat z.s.m. de embryonale circulatie
moet bereiken. Is al gezuiverd, dus niet nodig om door sinusoïden-netwerk te laten stromen. De
kleine vaatjes zouden veel te veel weerstand geven. Ook 1 van de v. umbilicalis gaat in regressie, dit
keer is dat de rechter en blijft de linker over.
, Ligging en grootte lever
Is voornamelijk intrathoracaal (onder de ribboog), maar wel abdominaal. Vlak achter diafragma.
Ventraal kan je nog enige uitstulpingen van de lever achter de ribboog zien, maar voornamelijk dus
onder ribben verstopt.
Meestal centraal gelegen, maar afhankelijk van diersoort ander uiterlijk en niet altijd even centraal
gelegen, maar dan juist meer naar rechts;
• Herkauwers: verder naar rechts vanwege magencomplex
• Carnivoren: centraal gelegen
• Omnivoor (varken): centraal rechts, iets naar rechts maar wel nog redelijk centraal
• Paard: geen galblaas
Hepatomegalie: te grote lever
Bevestiging lever
Dorsale en ventrale ophanging. Meeste organen alleen dorsaal opgehangen. Maag heeft nog
omentum minus, ophangbang naar ventraal. Gaat naar de lever toe. Lever heeft dan een ventrale
ophangband dat het ligamentum falciforme heet (nummer 11). Loopt eigenlijk van diafragma tot aan
de navel. Is vaak te herkennen omdat het veel vet bevat.
Verder zit de lever nog vast met ligamenta coronaria/coronairligamenten. Belijnt dus ‘kroondelen’
van de lever en verbinden lever aan diafragma. Is de overgebleven verbinding van ingroei lever in
septum transversum.
Daarnaast ligamentum triangulare sinistra. Verbindt de laterodorsale linkerzijde van de lever.
Hierboven uitgelegd dat omentum minus doorloopt naar de lever en dan ventraal het ligamentum
falciforme vormt, maar omentum minus is ook zelf een ophanging voor de lever. Hecht aan in het
centrum van de lever (van caudaal op de lever gekeken). Omentum vormt de leverpoort.
Vorm van de lever
Meerdere lobben;
• Linker lob/lobus sinistra
o Laterale lob
o Mediale lob
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper avandrunen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.