Radicalisering en polarisatie samenvatting colleges. Tijdens de lessen heb ik aantekeningen gemaakt. Deze staan hierin. Ik heb hiermee een 7.8 behaald!!
Wat is het risico van radicalisering
Waarom is radicalisering een probleem?
• Radicalisering is een proces waarbij iemand steeds radicaler wordt en pragmatischer wordt in
zijn denkbeelden hoeft niet een groot probleem te zijn. Het wordt een groot probleem
wanneer die radicalisering zich uitmond in situaties waar wij als maatschappij veel last van
hebben. Niet ieder radicaliseringsproces eindigt bij de voorbeelden hieronder, maar dit is wel
waarom we het moeten bestrijden.
Voorbeelden
• Terreur = een persoon of organisatie die het op zich neemt om de maatschappij proberen te
veranderen door niet democratische middelen. Vaak in de vorm van aanslagen.
• Aanslagen
• Genocide
• Maatschappelijke spanning
Terrorisme is in essentie een reeks erge gevolgen van radicalisering. Iemand die dermate radicaal
wordt, dat diegene bereid is om aanslagen te gaan plegen, andere mensen te doden of op een
andere manier de maatschappij en democratische rechtsorde te ontwrichten.
Four waves (politieke terreur)
1. Anarchisme en sociale revolutie
• 1880 tot ongeveer 1920. Moordaanslagen op staatshoofden (Tsaar Alexander) en
presidenten (US).
• Idee van deze golf was dat de onderdrukte bevolkingsgroepen wilde de gevestigde
orde omgooien.
2. Dekolonisatie en Nationalisme
• 1920 tot ongeveer 1960. Verzelfstandiging van koloniën (waaronder ook Nederlands-
Indie, kwam vooral na WO 2 op gang).
• Onafhankelijkheidsbewegingen (IRA) die probeerden bepaalde vrijheid na te streven.
Er werden ook veel guerilla tactieken (moordaanslagen, bomaanslagen) gebruikt
door die organisaties.
3. Linkse ideologieën
• 1960 tot ongeveer 1980. Veel aanslagen door de rode bewegingen in Europa gaan
gepaard met onafhankelijkheidsbewegingen (ETA).
4. Religieus terrorisme
• Vanaf 1979 tot ?.
• Wordt onderscheiden door echt islamitische terreur. Begon in 1979 bij de revolutie i
Iran.
5. Vijfde golf? Lone wolf terrorisme golf.
Terreur
Gifgasaanval Tokio 1995:
Dit was door een sekte gedaan die onder leiding stond van religieuze leider. 13 doden, duizenden
gewonden. Sektarisch gedrag zorgde vaker voor terreur of andere weerzinwekkende gebeurtenissen
(voorbeeld sektarisch gedrag: Jonestown, Charles Manson murders).
,Aanslagen
9/11: Dit was het moment waarop we de wereld niet meer om het jihadistische terreur heen kon. Dit
introduceerde ook een nieuwe dimensie, namelijk live meekijken hoe het in de wereld gaat.
Utoya: Anders Breivik, pleegde de moordaanslag op het eiland Utoya. Schoot jongeren dood die met
hun kamp van hun politieke partij daar waren. Pleegde eerst een aanslag in Oslo als
afleidingsmanoeuvre. Anders Breivik valt onder de lone wolfs.
Genocide
Genocide in Rwanda 1994 – naar schatting 500.000 – 1 miljoen Tutsi’s en gematigde Hutu’s gedood.
Onderliggende sentimenten speelde een grote rol. Etnische bevolkingsgroepen stonden tegenover
elkaar. Hierbij heeft het ontstaan van radio geholpen, want op de radio werd veel haat propaganda
gedeeld. Dit zorgde ervoor dat er veel doden vielen. Hierbij was de maatschappij geradicaliseerd.
Maatschappelijke spanningen
Bevolkingsgroepen die tegenover elkaar in de samenleving staan. De maatschappelijke spanningen
hebben tot gevolg dat mensen kunnen radicaliseren. Radicaliseren kan ook weer een oorzaak zijn
waardoor mensen weer veel maatschappelijke spanningen ervaren. Hoe minder bereid je bent om
naar de ander te luisteren en te kijken, hoe gevaarlijke deze situatie wordt. Op dit moment is het vrij
explosief. Bijvoorbeeld de VS waar geprotesteerd wordt, waarbij de protesten uitlopen tot doden.
Historische wortels
Radicalisering is ontstaan als term voor een beweging die pleitte voor sociale en politieke hervorming
in de 18e en 19e eeuw. De samenleving was in de 18e eeuw niet open. Je werd geboren in een
bepaalde sociale klasse, had geen sociale mobiliteit. Je had een elite die de rijkdom had. Hierdoor
waren er mensen die vonden dat dat machtskwartel gebroken moest worden. Dat waren radicalen.
Radicalisme betekende toen, dat je iets heel anders vond dan de gevestigde orde. Veel politieke
partijen in de 19e eeuw noemden zich ‘Radicalen’, omdat die geassocieerd werd met verandering en
omwenteling. Radicaal-liberalisme wordt aan het einde van de negentiende eeuw de benaming van
progressieve liberalen die zich verzetten tegen het naar hun mening verouderde liberale
establishment. Bijvoorbeeld: Radicale Bond.
Nu associëren we radicalisering met de terroristen, de lone wolfs en de maatschappij wordt
ontwricht.
Suffragettes
Een Suffragette is iemand die zich hard maakt voor vrouwenrechten (met name vrouwenkiesrecht).
Suffrage is Engels voor stemrecht. Dit werd gezien als radicaal.
In Nederland was er de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht (1894 – 1920), opgericht door
Wilhelmina Drucker, Annette Versluys-Poelman en Aletta Jacobs. Daarnaast was er ook nog de
Nederlandsche Bond voor Vrouwenkiesrecht (1907 – 1920). In 1919 werd er algemeen kiesrecht
ingevoerd. Tot 1956 vrouwen handelingsbekwaam, mochten bijv. geen eigen rekening openen.
Tot 2013 was alleen de SGP nog tegen het passief vrouwenkiesrecht.
, • In het verleden waren radicalen vaak progressief (vooruitstrevend), anti-klerikaal (afzetten
tegen de kerk), pro-democratie, pro-vrouwenrechten en pro-mensenrechten.
Radicalen kwamen op voor minderheden en wilde verandering.
• Vandaag de dag is dat in veel gevallen omgekeerd. BELANGRIJK!
Radicalen nu zijn niet progressief en zijn vaak vrij conservatief en misschien wel
reactionair (terug willen in de tijd) en antidemocratisch en anti-vrouwenrechten.
Definities BELANGRIJK
Je moet zelf een definitie uit al de onderstaande definities kunnen beschrijven in eigen woorden.
Radicalisering:
“Een proces waarbij een individu of groep steeds extremere politieke, sociale of religieuze ideeën en
aspiraties aanneemt die de ‘status quo’ afwijzen of ondermijnen.”
Radicalisering wordt bij de bovenstaande definitie weggezet als een proces. Het is relatief. Het is een
proces waarbij je steeds extremer wordt. Dit impliceert ook dat je weer terug kunt, dus minder
extreem kan worden.
Definitie volgens AIVD
"Het nastreven en/of ondersteunen van diep ingrijpende veranderingen in de samenleving, die een
gevaar kunnen opleveren voor de democratische rechtsorde (doel), eventueel met het hanteren van
ondemocratische methodes (middel), die afbreuk kunnen doen aan het functioneren van de
democratische rechtsorde (effect)."
Het doel van radicalen is het nastreven van ingrijpende veranderingen in de samenleving die
uiteindelijk gevaar kunnen opleveren voor de democratische rechtsorde. Dus mensen die onze
democratie in gevaar zouden kunnen brengen. Daarbij hanteren ze ondemocratische middelen, want
je kiest er dan voor om bijv. niet de politiek in te gaan, maar je juist af te keren van de samenleving.
Uiteindelijk is het effect van die radicalen: handelingen waarmee onze rechtsorde minder goed kan
functioneren.
Definities volgens andere veiligheidsdiensten
Danish Security and Intelligence Service (PET): een proces waarbij een persoon in toenemende mate
het gebruik van ondemocratische of gewelddadige middelen accepteert, waaronder terrorisme, in
een poging een specifiek politiek/ideologisch doel te bereiken
US Department of Homeland Security (DHS): Het proces van het aannemen van een extremistisch
geloofssysteem, inclusief de bereidheid om geweld te gebruiken, ondersteunen of faciliteren, als een
methode om sociale verandering teweeg te brengen
Swedish Security Service (Säpo): Radicalisering kan zowel zijn:‘ een proces dat leidt tot ideologisch of
religieus activisme om radicale verandering in de samenleving te introduceren ’als een‘ proces dat
ertoe leidt dat een individu of groep geweld gebruikt, promoot of bepleit voor politieke doeleinden.
Definities
Peter Neumann: ‘What happens before the bomb goes off’.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liszand. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
