Beleidsimplementatie College 1 Geloofstwisten
H8 ging over politieke omgeving. Het gaat terug in de tijd. Het Oostenrijks Hongaars rijk is ten onder
gegaan. Ottomaanse rijk is ook in elkaar geklapt, daarvoor is Otto turk in de plaats gekomen. Ze
hebben ons schrift over genomen. Hij heeft gezorgd voor een rechtssysteem, economisch systeem en
sociaal systeem. Na WO1 is Rusland ook ten onder gegaan. Lodewijk onder guillotine in Frankrijk.
Koningen werden bang van de grote veranderingen in systemen. In Nederland hebben we niet veel
koningen gehad. We hadden niet veel land. Soms graven en baronnen.
Het gewone volk was arm. Ze moesten 6 dagen werken. Je had dorpjes, mensen hadden niks. Mensen
werkten 12 uur op een dag. Na WO1 is daar verandering ingekomen door de val van de rijken werd
men banger. Fabriekseigenaren wist niet wat ze moesten doen. Rond 1920 revolutionaire partij. Die
fabriekseigenaren waren daar bang voor. Ze konden kiezen meegaan of arbeiders iets meer geven.
Het was 50/50. Op die manier was er een anti revolutionaire partij. Zij probeerden geven en nemen bij
bazen te krijgen, geen revolutie. Arbeiders mochten i.p.v. 12 10 uur te werken, hier zijn heel wat jaren
overheen gegaan. Er kwam steeds meer bijv. een fabrieksdokter. Na 1920 is het beter geworden voor
werknemers. De angst van revoluties, meer geven heeft bijgedragen aan Nederland waar we nu zijn.
Wat groot was, was de scheiding. Katholieken gaan niet om met protestanten. Andersom ook.
Eenmaal katholiek blijf je katholiek. Gescheiden scholen, verenigingen en slager etc. twee gescheiden
werelden. Er was ook een scheiding tussen arbeiders (PVDA) en liberalen (VVD). Er waren vier
stromingen en iedereen hield zich bij eigen stroming. Als liberaal las je de Telegraaf. Alles was
gescheiden in Nederland tot 1950/1960. Als je ging trouwen als meisje, zorgde de man voor het geld
en vrouw had geen bankrekening nodig want man zorgt voor haar. In 1960 begonnen met
fabrieksstakingen in Frankrijk, hierdoor scheiding weggevaagd. Jaren 70 was hoogtepunt van linkse
partijen socialisten. In jaren 80 ging het fout, kosten werden hoog er waren te veel regels. Opkomst
Japanse producten begonnen Amerikaanse, Nederlandse bedrijven failliet te gaan. Hierdoor massale
werkloosheid. In jaren 80 moest iedereen weer bij elkaar, rijk werk gevers en nemers bedachte dat ze
iets moesten doen tegen Japanse producten. Minder regels volgens werkgevers. Overheid vond alles
best. De overheid kreeg een andere instelling. Vermindering administratieve lasten voor
ondernemingen is ook andere instelling van overheid (regelzucht van de overheid). Adminstratieve
regeldruk verminderen.
, Liever naar de hel dan Er was een strijd tussen
katholieken en protestantse.
protestant
Godsdiensttwisten
Lang werd gedacht dat Nederland erg tolerant was tegenover verschillende geloven. Dat is onwaar. Het spreekwoord 'twee geloven op een kussen, daar
slaapt de duivel tussen' is er niet voor niets.
& Roelof van Gelder Q 5 januari 2017
f
ffl
Adriaen van de Venne: De zielenvisserij (fragment) uit 1614. Deze allegorie op de ijverzucht van de verschillende religies hangt in het Rijksmuseum.
Amsterdam
Buitenlanders die in de 17de eeuw de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden bezochten verbaasden zich over de vele godsdiensten die schijnbaar
onbekommerd naast elkaar bestonden. Toch kennen we het spreekwoord ‘Twee geloven op een kussen, daar slaapt de duivel tussen’. Dat dit gezegde meer recht van spreken
heeft, blijkt uit twee recent verschenen boeken.
Karel V (1558 t) Filips II Margaretha van Parma
Hertog van Alva 1568 opstand
Europa had groot Spaans continent. Karel Willem de vijfde. Er was niet veel onderdrukking. Pas na
overlijden Karel vielen er stukken uit elkaar. Uiteindelijk Filips 2 stuurde Parma om Karel na te spelen.
Zei verhoogde belastingen en protestanten werden opgepakt. Spanjaarden waren de baas.
Willem van Oranje en andere hoge adel stond in contact met het Verbond via zijn broer Lodewijk van
Nassau.
, Naast de vrees voor de invoering van de Spaanse inquisitie en afkeer van strenge
godsdienstplakkaten, speelde voor de hoge adel het streven naar het behoud van de eigen positie een
rol. Hoge adel zorgde voor zichzelf in Nederland. Spanjaarden hadden leger aan mogelijkheden om je
aan de praat te krijgen tijdens de Spaanse inquisitie.
Vele edelen waren verarmd en door de opkomst van ambtenaren als uitvoerders van het bestuur van
hun invloed beroofd (lagere adel).
Hendrik van Brederode biedt Margaretha van Parma het Smeekschrift der Edelen aan (1566). Bij de
overhandiging werden de edelen bedacht met de naam gueux (bedelaars), die ze als een eretitel
gingen aannemen (vandaar: geuzen). Lage adel bedelde volgens Parma. Zij noemde dat geuzen.
Beeldenstorm
De beeldenstorm was een vernieling op grote schaal van heiligenbeelden en andere objecten van katholieke religieuze plaatsen door protestanten in de Lage Landen, die
plaatsvond tussen 10 augustus en oktober 1566. In die periode werden vele kerken geschonden en het interieur ervan vernield. De verscherpte tegenstellingen, die mede een
gevolg waren van de beeldenstorm, leidden indirect tot het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog en het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Protestanten hebben alle kerken van katholieken bezocht en alles gemold. De beeldenstorm. Dit
maakte Spanjaarden boos.
Slag bij Oosterweel 1567
Verovering Den Briel (1572) terug veroveringen
Leids ontzet (1574)
De Spaanse Furie
De Spaanse Furie, de plundering van Antwerpen door muitende Spaanse troepen vanwege het
uitblijven van soldij (1575). Spanjaarden moesten terugtrekken. Hierdoor kreeg je plunderingen.
Scheiding
Scheiding [bewerken]
De Zuidelijke Nederlanden ontstonden als gevolg van de afscheiding van de Noordelijke Nederlanden bij de Acte van Verlatinghe van 1581. De facto werd de scheiding
bewerkstelligd door de Val van Antwerpen in 1585 en vele andere militaire successen van Alessandro Farnese, de latere hertog van Parma.
Reeds bij de dood van landsheer Filips II in 1598, bleken de Nederlanden verdeeld te zijn:
• Enerzijds de vrijgevochten noordelijke gewesten (voortaan de Verenigde Provinciën of de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden genoemd), met het calvinisme
als overheersende godsdienst en een groeiende rol voor het Huis Oranje-Nassau.
• Anderzijds de zuidelijke gewesten, waar met de hulp van de Spaanse troepen de Bourgondisch-Habsburgse dynastie en als godsdienst het rooms-katholicisme
bewaard bleven en het daar aanwezige calvinisme werd uitgeroeid.
We moesten gaan scheiden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liszand. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
