Samenvatting
Samenvatting Rechtsgeschiedenis
Complete samenvatting van alle hoofstukken
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 90 pagina's
Voorbeeld 4 van de 90 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
RECHTSGESCHIEDENISVrije Universiteit van Amsterdam
2020/2021
C.TEUNISSEN
,Inhoudsopgave
HOOFDSTUK 1................................................................................................................................................ 6
1.1 RECHTSGESCHIEDENIS...........................................................................................................................................6
1.2 PERIODISERING...................................................................................................................................................6
1.3 DE GESCHEIDEN WEGEN VAN DE CIVILIAN EN COMMON LAW TRADITION.......................................................................7
1.4 HET CORPUS IURIS ALS FUNDAMENT VAN DE CONTINENTALE RECHTSCULTUUR...............................................................8
1.4.1 Inleiding..................................................................................................................................................8
1.4.2 De voorgeschiedenis van het Corpus iuris in vogelvlucht.......................................................................8
1.4.3 Justinianus en zijn tijd.............................................................................................................................9
1.4.4 De uitgangspunten van het wetgevingsproject....................................................................................10
1.4.5 De onderdelen van het wetgevingsproject...........................................................................................11
1.4.6 Het Corpus iuris als rechtsbron.............................................................................................................12
HOOFDSTUK 2.............................................................................................................................................. 12
2.1 DE OVERLEVERING VAN HET ROMEINSE RECHT IN DE MIDDELEEUWEN........................................................................12
2.2 HET ONTSTAAN VAN EEN EUROPESE RECHTSWETENSCHAP........................................................................................13
2.3 HET CORPUS IURIS IN ZIJN MIDDELEEUWSE VORM...................................................................................................13
2.3.1 Inleiding................................................................................................................................................13
2.3.2 Digestum Vetus, Infortiatum en Digestum Novum...............................................................................14
2.3.3 Codex....................................................................................................................................................14
2.3.4 Volumen of Volumen parvum...............................................................................................................14
2.4 DE GLOSSATOREN..............................................................................................................................................14
2.5 WETENSCHAPPELIJKE GENRES BIJ GLOSSATOREN......................................................................................................15
2.6 DE GLOSSE VAN ACCURSIUS................................................................................................................................15
2.7 Interpretatie van het Corpus Iuris............................................................................................................15
2.7.1 Inleiding................................................................................................................................................15
2.7.2 Harmoniseren.......................................................................................................................................16
2.7.3 Aanpassen.............................................................................................................................................16
2.7.4 Systematiseren......................................................................................................................................16
2.8 VROEGE RECEPTIE VAN ROMEINS RECHT: BEGIN VAN HET IUS COMMUNE....................................................................16
2.9 DE COMMENTATOREN........................................................................................................................................16
2.9.1 De commentatoren en hun geschriften................................................................................................16
2.9.2 De School van Orléans en Bartolus de Saxoferrato..............................................................................17
HOOFDSTUK 3.............................................................................................................................................. 17
3.1 RECHTSTRADITIES BUITEN HET CORPUS IURIS CIVILIS................................................................................................17
3.2 CANONIEK RECHT..............................................................................................................................................18
3.2.1 Het ontstaan van recht binnen de kerk................................................................................................18
3.2.2 Kerkelijke competentie.........................................................................................................................18
3.2.3 De Gregoriaanse Kerkhervorming........................................................................................................18
3.2.4 Het Corpus iuris canonici......................................................................................................................19
3.2.5 De Romano – canonieke procedure......................................................................................................20
3.3 GEWOONTERECHT.............................................................................................................................................21
3.3.1 Inleiding................................................................................................................................................21
3.3.2 Usatges van Barcelona (twaalfde eeuw)..............................................................................................21
3.3.3 Saksenspiegel (1220 en 1235)..............................................................................................................21
3.3.4 Coutumes de Beauvaises (1283)...........................................................................................................21
3.3.5 Rechtspraak en rechterschap ik de oude zin........................................................................................21
3.4 GODSVREDES EN LANDVREDES.............................................................................................................................22
3.4.1 Inleiding................................................................................................................................................22
3.4.2 De godsvrede van Laprade (ca. 975 – 980)..........................................................................................22
3.4.3 De godsvrede van Le Puy (ca. 993/994)...............................................................................................22
3.4.4 De godsvrede van Limoges (994)..........................................................................................................22
3.4.5 Landvredes............................................................................................................................................22
1
, 3.5 WETGEVING.....................................................................................................................................................22
3.5.1 Inleiding................................................................................................................................................22
3.5.2 Keuren in de Nederlanden....................................................................................................................23
3.5.3 Wetgeving van lagere vorsten en van Italiaanse communes...............................................................23
3.5.4 Rechterschap in moderne zin................................................................................................................23
3.6 WERELDLIJK RECHT VERSUS KERKELIJK RECHT..........................................................................................................24
HOOFDSTUK 4.............................................................................................................................................. 25
4.1 INLEIDING........................................................................................................................................................25
4.2 NATUURRECHT..................................................................................................................................................26
4.2.1 De voorlopers: Fransisco de Vitoria en de school van Salamanca........................................................26
4.2.2 De Summa theologiae en de restitutieleer...........................................................................................27
4.2.3 Het natuurrecht van de vroegmoderne scholastiek.............................................................................27
4.2.4 Natuurrecht in de Noordelijke Nederlanden: Hugo de Groot...............................................................28
4.2.5 Natuurrecht in de Duitse gebieden.......................................................................................................28
4.3 DE HOLLANDSE ELEGANTE SCHOOL EN HET NEO-HUMANISME..................................................................................29
4.4 RECEPTIE VAN ROMEINS RECHT IN NOORD-EUROPA................................................................................................29
4.4.1 Inleiding................................................................................................................................................29
4.4.2 Receptie door middel van appelrechtspraak........................................................................................30
4.4.3 Wetenschap: verspreiding van het Bartolisme.....................................................................................31
4.4.4 Nieuwe systematisering en de rol van de Instituten.............................................................................31
4.5 DE NOORDELIJKE NEDERLANDEN..........................................................................................................................31
4.5.1 De rechtsbronnen..................................................................................................................................31
4.5.2 De rechterlijke organisatie....................................................................................................................31
4.5.3 Rooms-Hollands recht: de gezaghebbende schrijvers..........................................................................32
4.6 DE VERSPREIDING VAN HET ROOMS-HOLLANDSE RECHT BUITEN EUROPA....................................................................33
4.6.1 De VOC en WIC......................................................................................................................................33
4.6.2 Zuidelijke Afrika....................................................................................................................................33
4.6.3 Sri Lanka en andere gebieden...............................................................................................................33
4.7 HET IUS HODIERNUM.........................................................................................................................................34
HOOFDSTUK 5.............................................................................................................................................. 34
5.1 CODIFICEREN ALS VERSCHIJNSEL...........................................................................................................................34
5.2 DE VOORGESCHIEDENIS......................................................................................................................................34
5.2.1 Inleiding................................................................................................................................................34
5.2.2 Vroege codificaties................................................................................................................................35
5.3 KENMERKEN VAN DE NIEUWE WETBOEKEN.............................................................................................................35
5.4 DE CODE CIVIL (1804).......................................................................................................................................35
5.4.1 Inleiding................................................................................................................................................35
5.4.2 De Franse rechtswetenschap ten tijde van het Ancien Régime............................................................36
5.4.3 De totstandkoming van de Code civil...................................................................................................36
5.4.4 Invloed van de Code civil in Europa en daarbuiten...............................................................................36
5.5 HET BURGERLIJK WETBOEK (1838).....................................................................................................................37
5.6 HET BURGERLICHE GESETZBUCH (1900)...............................................................................................................37
5.6.1 Inleiding................................................................................................................................................37
5.6.2 Duitse rechtswetenschap: de Historische school..................................................................................37
5.6.3 Duitse rechtswetenschap: het Pandectisme.........................................................................................38
5.6.4 Totstandkoming van het Bürgerliche Gesetzbuch (1900)....................................................................38
5.6.5 Invloed van het Bürgerliche Gesetzbuch in Europa en daarbuiten.......................................................39
5.7 DE CODEX IURIS CANONICI (1917, HERZIEN 1983)................................................................................................39
5.8 HET BURGERLIJK WETBOEK (1992)......................................................................................................................39
5.9 INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT..........................................................................................................................40
HOOFDSTUK 6.............................................................................................................................................. 40
6.2 DE RECHTSTRADITIES VAN DE HUIDIGE TIJD............................................................................................................41
6.2.1 Rechtstradities......................................................................................................................................41
6.2.2 De continentaal Europese rechtstraditie..............................................................................................41
2
, 6.2.3 De Anglo-Amerikaanse rechtstraditie...................................................................................................41
6.2.4 Mixed legal systems..............................................................................................................................42
6.2.3 De traditie van het ius commune..........................................................................................................42
6.2.6 Islamitisch recht....................................................................................................................................42
6.3 RECHTSWETENSCHAP: RECHTSVERGELIJKING...........................................................................................................43
6.4 INTERNATIONALISERING EN EUROPEANISERING VAN HET PRIVAATRECHT......................................................................44
6.4.1 Inleiding................................................................................................................................................44
6.4.2 De opkomst van het internationaal recht.............................................................................................44
6.4.3 Internationalisering: internationale verdragen....................................................................................44
6.4.4 Internationalisering: de rol van vreemd recht......................................................................................44
6.4.5 Internationalisering de komst van Europees recht...............................................................................45
6.5 INITIATIEVEN OM TOT HARMONISATIE TE KOMEN....................................................................................................46
6.6 DE ROL VAN HET IUS COMMUNE IN DE EENENTWINTIGSTE EEUW...............................................................................46
6.7 RECHTSGESCHIEDENIS: WETENSCHAPSGESCHIEDENIS EN MEER...................................................................................46
HOOFDSTUK 7.............................................................................................................................................. 46
7.1 INLEIDING........................................................................................................................................................46
7.1.1 Twee benaderingen van buitencontractuele aansprakelijkheid...........................................................46
7.2 VERBINTENISSEN UIT DELICT EN DIEFSTAL – INST. 4.1 D.47.2, C.6.2........................................................................47
7.2.1 Verbintenissen uit delict.......................................................................................................................47
7.2.2 Diefstal (furtum)...................................................................................................................................47
7.2.3 Diefstal bij heterdaad en buiten heterdaad..........................................................................................47
7.2.4 Diefstal (furtum) is een ruim begrip......................................................................................................48
7.2.5 Medeplichtigen.....................................................................................................................................48
7.2.6 Wie kan de diefstalsvordering instellen?..............................................................................................49
7.2.7 De diefstalsvordering is zuiver poenaal................................................................................................49
7.3 VORDERINGEN WEGENS MET GEWELD GEROOFDE ZAKEN INST. 4.2, D.47.8, C.9.33...................................................49
7.4 DE LEX AQUILIA INST. 4.3 D. 9.2, C.3.35............................................................................................................50
7.4.1 Inleiding................................................................................................................................................50
7.4.2 Caput I van de lex Aquilia: onrechtmatig doden van slaven of vee......................................................50
7.4.3 Doden ten gevolge van schuld (culpa)..................................................................................................51
7.4.4 De boete vasn Caput I...........................................................................................................................51
7.4.5 Caput II van de lex Aquilia....................................................................................................................51
7.4.6 Caput III van de lex Aquilia: andere schade aan slaven en zaken.........................................................51
7.4.7 Het verwonden van vrije personen.......................................................................................................52
7.4.8 Onrechtmatigheid en schuld bij Caput III.............................................................................................52
7.4.9 De boete van Caput III...........................................................................................................................52
7.4.10 Causaliteit (Caput I en III)...................................................................................................................53
7.4.11 Verlies zonder beschadiging (Caput I en III)........................................................................................53
7.5 KRENKINGEN – INST. 4.4 D. 47.10, C. 9.35........................................................................................................53
7.5.1 Iniuria of krenking.................................................................................................................................53
7.5.2 Wie kan de krenkingsvordering instellen?............................................................................................54
7.5.3 Berekening van de boete bij de krenkingsvordering.............................................................................54
7.5.4 Lex Aquilia en iniuria.............................................................................................................................54
7.6 VERBINTENISSEN DIE ALS HET WARE UIT DELICT ONTSTAAN – INST. 4.5......................................................................55
7.7 VORDERINGEN – INST 4.6..................................................................................................................................55
7.8 NOXALE VORDERINGEN – INST. 4.8 D. 9.4, C. 3.41..............................................................................................56
7.9 ALS EEN VIERVOETER WORDT GEZEGD SCHADE TE VEROORZAKEN – INST. 4.9..............................................................57
HOOFDSTUK 8.............................................................................................................................................. 58
8.1 INLEIDING........................................................................................................................................................58
8.1.1 Dezelfde teksten in een andere context................................................................................................58
8.1.2 De Summa ‘’Iustiniani est in hoc opere’’...............................................................................................58
8.2 VERBINTENISSEN UIT DELICT EN DIEFSTAL – INST. 4.1..............................................................................................58
8.2.1 Wat is diefstal?.....................................................................................................................................58
8.2.2 Berekening van de boete......................................................................................................................58
8.3 VORDERINGEN WEGENS MET GEWELD GEROOFDE ZAKEN – INST. 4.2.........................................................................59
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chareese. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52507 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen