Schaarste De beschikbare middelen zijn onvoldoende om
alle menselijke behoeften te bevredigen,
waardoor er altijd een keuze moet worden
gemaakt uit verschillende mogelijkheden. Een
product is schaars als er aan offer of inspanning
moet worden geleverd om het product te
maken.
Vrije goederen Goederen waar geen schaarse middelen voor
worden opgeofferd.
Alternatief aanwendbaar De middelen (producten, geld of tijd) kunnen
voor verschillende zaken gebruikt worden.
Arbeidsdeling Het splitsen van het productieproces in
onderdelen waardoor de arbeidsproductiviteit
kan worden vergroot. Mensen specialiseren
zich door zich toe te leggen op één activiteit.
Directe ruil Ruil waarbij goederen zonder tussenkomst van
geld rechtstreeks geruild worden tegen
goederen.
Transactiekosten Alle kosten die samenhangen met het tot stand
komen en afwikkelen van een ruil.
Indirecte ruil Goederen worden geruild tegen geld.
Rekenmiddel Functie van geld: de waarde van de
verschillende goederen met elkaar vergeleken
worden.
Spaarmiddel Functie van geld: je kunt het bewaren.
Schaarste
Om in hun behoeften te voorzien hebben mensen middelen nodig. De behoeften van mensen zijn
oneindig maar de middelen zijn beperkt. De spanning tussen oneindige behoeften en beperkte middelen
noemen we schaarste. Schaarste is een relatief begrip. Een product is schaars als er middelen (geld of
tijd) opgeofferd moeten worden om het te maken. Vrije goederen zijn goederen die niet schaars zijn, er
zijn geen offers nodig om ze te verkrijgen (lucht). De middelen waarover de mensen beschikken zijn
alternatief aanwendbaar. Goederen zijn stoffelijk en diensten zijn onstoffelijk.
Ruil
Arbeidsdeling is het opdelen van het arbeidsproces in afzonderlijke taken. Dit leidt tot specialisatie en
een stijging van de arbeidsproductiviteit. Tegelijkertijd leidt dit tot ruil (bakker – smid).
Directe ruil is ruil van goederen tegen goederen ook wel ruil in natura genaamd. Bij indirecte ruil
(goederen – geld) fungeert een algemeen begeerd goed (= geld) als ruilmiddel. Geld is ruilmiddel omdat
het algemeen begeerd wordt, makkelijk te vervoeren is, makkelijk te bewaren en makkelijk op te splitsen
is in kleinere eenheden. Alle kosten die gemaakt worden om een ruil te realiseren noemen we
transactiekosten. Geld is naast ruilmiddel ook rekenmiddel en spaarmiddel.
, Formele en informele economie
We maken onderscheid tussen de formele en de informele economie. In de formele (witte) economie
worden de transacties geregistreerd, in de informele (zwarte of grijze) economie gebeurt dat niet. De
informele economie bestaat uit de transacties die verzwegen worden voor de belastingdienst (zwarte
circuit) en uit economische activiteiten waarbij geen geld wordt gebruikt (grijze circuit). Dit deel van de
informele economie, de niet-geld economie, kan worden verdeeld in:
• huishoudelijke arbeid: werkzaamheden als koken, stofzuigen, kleren wassen;
• vrijwilligerswerk: bijvoorbeeld onbetaald werk bij een sportvereniging, onbetaalde zorg voor
zieken en bejaarden;
• directe ruil: auto poetsen in ruil voor een gratis rit naar de disco.
Bij de formele economie maken we onderscheid in de marktsector en de niet-marktsector. Op een markt
worden producten aangeboden en gevraagd en komt de prijs tot stand door vraag en aanbod. Tot de
niet-marktsector behoren de activiteiten van de overheid en de non-profitsector zoals onderwijs en
ziekenhuizen.
Alle activiteiten van de formele en de informele economie kunnen bijdragen aan de welvaart.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samhoogendoorn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.