Maatschappijleer Thema 3: ‘Parlementaire democratie’
Hoofdstuk 1: Wat is democratie?
§1.1 wereld bedekt met staten
Soeverein is een staat die op een bepaald gebied met duidelijke grenzen het hoogste gezag
uitoefent. De hele wereld is bedekt met staten en per gebied heerst er maar een staat.
§1.2 het belang van politiek
Politiek gaat over het maken van keuzes waar iedereen in een staat mee te maken mee heeft. De
onderwerpen waar de politiek zich mee bezig houdt zijn van algemeen belang. Dilemma van de
politiek: snel en efficiënt besturen of maximale participatie van het volk.
§1.3 democratie
Democratie gaat om de macht van velen. Directe democratie van het volk komt nu amper meer voor,
dit komt doordat het erg lang duurt om beslissingen te maken. Hierdoor wordt er indirecte of
representatieve democratie gebruikt. Hierbij kiest het volk vertegenwoordigers die beslissingen
nemen. Met minder mensen kom je sneller tot een besluit.
Kenmerken democratie:
Individuele vrijheid en persvrijheid
Politieke grondrechten
Politie en leger hebben wettelijk beperkte bevoegdheden
Onafhankelijke rechtspraak
In het parlementair stelsel heeft het parlement de hoogste macht. Bij een constitutionele monarchie
is er een niet-gekozen staatshoofd met een beperkte macht. Nederland heeft een parlementaire
democratie met een constitutionele vorst.
Vrijheid en gelijkheid zijn belangrijke waarden voor een democratie.
§1.4 dictatuur
In een dictatuur zijn de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht niet gescheiden maar in de
hand van een kleine groep mensen.
Kenmerken dictatuur:
Burgers hebben geen invloed en hebben beperkte individuele en politieke vrijheid
Er is vaak overheidsgeweld en er bestaat geen onafhankelijke rechtsspraak
De media en kunst staan onder censuur
Verschillende soorten dictatuur
Ideologische dictatuur, door indoctrinatie beïnvloed het bestuur het volk
Religieuze dictatuur (theocratie), godsdienst is een staatsideologie
Militaire dictatuur, het leger heeft de macht
Hoofdstuk 2: Politieke stromingen
§2.1 wat is een ideologie
Een ideologie zijn de ideeën over de mens en de gewenste samenleving. Hierbij horen de aspecten
normen en waarden en sociaaleconomische verhoudingen.
Links = voor een actieve rol van de overheid
Rechts = mensen zijn zelf verantwoordelijk, geen bemoeienis van de overheid
Politieke midden = ideologie zit tussen links en rechts
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jamiezwirs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.