SAMENVATTING VTO
MENS ALS KENNIS: EMPIRISCH ANALYTISCH PARADIGMA
WAT IS HET EMPIRISCH-ANALYTISCH PARADIGMA?
Het gedragstherapeutisch banderen van een pedagogisch vraagstuk is een benaderingswijze binnen het
empirisch-analytisch model. Dit wil zeggen dat het gedrag van een bepaalde persoon centraal staat. We gaan de
nadruk leggen op kennisverwerving. Men gelooft dat men met een goede kennis van de mens, diens gedrag ook
kan veranderen. Dit doen men vaak door gedrag te gaan observeren.
- Empirisch: we gaan opvoedkundige ideeën toetsen aan de werkelijkheid.
- Analytisch: we gaan de opvoedingswerkelijkheid in stukjes en brokjes gaan onderzoeken.
1.1. DE EMPIRISCHE CYCLUS
observatie De onderzoeker heeft een bepaalde vraag die
hem al een hele eind heeft bezig gehouden. De
onderzoeker heeft op grond van enkele zeer
persoonlijke observaties een voorlopig antwoord
evaluatie inductie
geven op de vraag die hem zo lang heeft
beziggehouden.
Dit dergelijk antwoord is een hypothese, die uit
een paar observaties is afgeleid à inductie (men
toetsing deductie gaat van bepaalde observaties naar een algemene
theorie).
Een derde stap is om deze hypothese te toetsen aan de realiteit à deductie (we gaan de theorie gaan meten,
aan de hand van verschillende methoden). De voorspelling wordt statisch getoetst (bv. Turven en telwerk).
Ten slotte gaat de onderzoeker de uitkomsten van de eerste hypothese terugkoppelen àevaluatie. De
onderzoeker vraagt hem hierbij af of zijn onderzoek de moeite waard was.
VISIE, MISSIE OF MEERWAARDE VAN DEZE ONDERZOEKSMETHODE
Deze evidence based technieken dragen volgens voorstanders bij tot een snellere en effectieve hulpverlening. Ze
dragen bij aan de vraag van zowel jeugdhulpverleners als ouders en kinderen zelf. Biedt hiernaast een oplossing
voor betreffende problemen.
WAT ZIJN DE KNELPUNTEN OF GEVAREN?
- het beest van de effectiviteit: we mogen onderzoeken en hun uitkomst niet blindelings volgen, we
moeten nog altijd een kritische blik werpen.
- Het beest van de beperkte reflectie en decontextualisering: deze veranderde context wordt in de
evaluatie bijna nooit meegenomen, terwijl dit wel invloed heeft op de gebruikte methodiek.
- Het beest van de beperkte bewegingsruimte: we moeten hulpverleners de kans geven om hun eigen
inbreng en eigen inzicht naar voor te brengen.
1
, HET GEDRAGSTHERAPEUTISCH KADER
het gedragstherapeutisch kader is gebaseerd op de leertheorie, waarbij het concreet observeerbare gedrag,
centraal staat. Men gaat ervan uit dat alle gedrag aangeleerd is en deze ook kan afgeleerd worden. dit kan
plaatsvinden door positieve of negatieve gevolgen te koppelen aan het aan- of af te leren gedrag.
Gedrag volgens de leertheorie is een fundamenteel kenmerk. Het meest menselijke gedrag is leergedrag à
veranderingen kunnen aangeleerd en afgeleerd worden. het ontstaan, voortduren en ophouden van gedrag
hangt af van gebeurtenissen als stimuli in de omgeving.
S-G-G: stimulus, gedrag, gevolg
- Positief gevolg à gedrag stimuleren
- Negatief gevolg à gedrag doen afnemen
De gedragstherapeutische stroming onderscheidt zich van andere stromingen omdat ze concreet, observeerbaar
en meetbaar gedrag als geldig onderzoeksobject beschouwt.
Het ontstaan van deze stroming kan men kaderen in de Amerikaanse droom van de jaren ’60. Men noemt deze
stroming ook wel het logisch positivisme. Daarnaast zijn er ook wat grondleggers die de stroming beïnvloeden
(bv: de honden van Pavlov à klassieke conditionering) en (Skinners Box à operante conditionering).
VORMEN VAN LEREN
- Habituatie en sensisatie: leren door herkenning
- Klassieke conditionering: leren door verbanden te leggen – associatie (hond van Pavlov)
- Operante conditionering: leren door gevolgen (Skinners box)
- Modeling of modelleren: het aanleren van gedrag door het tonen van het goede voorbeeld.
KIJKEN NAAR PROBLEEMGEDRAG
Binnen een gedragstherapeutische context wordt er nagedacht over een planmatige gedragsverandering. Hierbij
wordt er gekeken naar hoe probleemgedrag in stand wordt gehouden of afgezwakt door reacties in de
omgeving. Door de gevolgen van dit gedrag te beïnvloeden kun je ook probleemgedrag beïnvloeden.
Gedragstherapeuten kunnen bij een behandeling kiezen uit verschillende alternatieve strategieën:
- Systematische desensitisatie: blootstelling of exposuretherapie. Wordt vaak gebruikt bij
angststoornissen (bv. Men laadt een ontspannen patiënt geleidelijk aan kennis maken met een
hiërarchie van angstige toestanden waarbij de patiënt stap voor stap te ontspannen).
- Aversie benadering: men gaat de ongewenste responsen afleren door aversie toe te dienen (bv. APO
morfine bij drankverslaafden toedienen, met als gevolg braken bij het drinken van alcohol).
- Token economy system: onmiddellijk bekrachtigen van positief gedrag door middel van tokens. (bv.
Goed gedrag krijgt goede punten).
- Modeling: hierbij gaat men gedrag aan-en afleren door modelingtechnieken. (bv. door het systematisch
benadrukken en op verschillende wijze tonen van het goede voorbeeld).
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Astudentorthopedagogie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.