Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 – Geschiedenis en ontwikkeling...........................................................................................5
1.1 – Inleiding.................................................................................................................................................5
1.2 – 1951/1956 Oprichtingsfase..................................................................................................................5
1.2.1 De Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal.............................................................................5
1.2.2 Naar drie gemeenschappen.............................................................................................................5
1.3 – 1965/1985 Eurosclerose.......................................................................................................................6
1.3.1 1965/1966 De Lege Stoel-crisis en het Akkoord van Luxemburg: inertie........................................6
1.3.2 Een actief Hof van Justitie en Europees Parlement.........................................................................6
1.4 – 1985/2004 Jubeljaren?........................................................................................................................7
1.4.1 Europese Akte 1986.........................................................................................................................7
1.4.2 Verdrag van Maastricht 1992...........................................................................................................7
1.4.3 Verdrag van Amsterdam (1997), Verdrag van Nice (2001) en verdere uitbreiding van de EU.......7
1.5 – 2004/nu Van crisis naar crisis..............................................................................................................8
1.5.1 Het Grondwettelijk Verdrag afgewezen...........................................................................................8
1.5.2 Verdrag van Lissabon en de crises daarna.......................................................................................8
Hoofdstuk 2 – De instellingen van de Europese Unie................................................................................8
2.1 – inleiding.................................................................................................................................................8
2.1.1 Inleidende opmerkingen..................................................................................................................8
2.2 – De Europese Raad.................................................................................................................................9
2.2.1 Inrichting...........................................................................................................................................9
2.2.2 Algemene rol en bevoegdheden......................................................................................................9
2.3 – De Raad van Ministers..........................................................................................................................9
2.3.1 Inrichting...........................................................................................................................................9
2.3.2 Algemene rol en bevoegdheden......................................................................................................9
2.4 – De Europese Commissie........................................................................................................................9
2.4.1 Inrichting...........................................................................................................................................9
2.4.2 Algemene rol en bevoegdheden....................................................................................................10
2.5 – Het Europees Parlement.....................................................................................................................10
2.5.1 Inrichting........................................................................................................................................10
2.5.2 Algemene rol en bevoegdheden....................................................................................................10
2.6 – Het Hof van Justitie.............................................................................................................................10
2.6.1 Inrichting........................................................................................................................................10
2.6.2 Algemene rol en bevoegdheden....................................................................................................11
2.7 – De Europese Rekenkamer en de Europese Centrale Bank..................................................................11
2.7.1 Inrichting........................................................................................................................................11
2.7.2 Algemene rol en bevoegdheden....................................................................................................11
2.8 – Ter afsluiting.......................................................................................................................................11
3.2.4 Protocollen.....................................................................................................................................12
3.2.5 Algemene beginselen en fundamentele rechten...........................................................................12
3.3 – Secundair EU-recht..............................................................................................................................13
3.3.1 Verordeningen................................................................................................................................13
3.3.2 Richtlijnen.......................................................................................................................................13
3.3.3 Besluiten.........................................................................................................................................13
3.4 – Internationale overeenkomsten..........................................................................................................13
3.5 – Soft law...............................................................................................................................................13
3.6 – Besluitvorming binnen instellingen.....................................................................................................14
3.6.1 Besluitvorming in de Europese Raad.............................................................................................14
3.6.2 Besluitvorming in de Raad van Ministers.......................................................................................14
3.6.3 Besluitvorming in de Europese Commissie....................................................................................14
3.6.4 Besluitvorming in het Europees Parlement...................................................................................14
3.6.5 Besluitvorming in overige instellingen, organen, bureaus, autoriteiten en agentschappen........15
3.7 – Wetgevingsprocedures.......................................................................................................................15
3.7.1 Gewone wetgevingsprocedure......................................................................................................15
3.7.2 Bijzondere wetgevingsprocedure..................................................................................................15
3.8 – Niet-wetgevingsprocedure..................................................................................................................15
3.9 – Voorwaarden voor geldigheid............................................................................................................16
3.9.1 Toereikende en correcte rechtsbasis.............................................................................................16
3.9.2 Geen strijd met hoger recht...........................................................................................................16
3.9.3 Toereikende motivatie...................................................................................................................16
3.9.4 Publicatie........................................................................................................................................17
3.9.5 Subsidiariteit...................................................................................................................................17
3.9.6 Proportionaliteit.............................................................................................................................17
Hoofdstuk 4 – De doorwerking van Europees recht................................................................................17
4.2 – Voorrang.............................................................................................................................................17
4.2.1 Inleiding..........................................................................................................................................17
4.2.2 Voorrang EU-recht..........................................................................................................................17
4.3 – Directe werking...................................................................................................................................18
4.3.1 Inleiding..........................................................................................................................................18
4.3.2 Voorwaarden voor directe werking...............................................................................................18
4.3.3 Richtlijnen en directe werking........................................................................................................18
4.4 – Conforme interpretatie.......................................................................................................................19
4.4.1 Inleiding..........................................................................................................................................19
4.4.2 Grenzen aan conforme interpretatie.............................................................................................19
4.5 – Staatsaansprakelijkheid......................................................................................................................19
4.5.1 Inleiding..........................................................................................................................................19
4.5.2 Voorwaarden van staatsaansprakelijkheid....................................................................................19
Hoofdstuk 6 – Algemene beginselen van marktintegratie......................................................................20
6.1 – Inleiding...............................................................................................................................................20
6.2 – Vormen van markintegratie................................................................................................................20
6.2.1 Uitgangspunten..............................................................................................................................20
6.2.2 De verschillende fases van economische integratie......................................................................21
6.2.3 Vormen van economische integratie in de EU...............................................................................21
6.3 – Integratiemethoden............................................................................................................................22
6.3.1 Negatieve en positieve integratie..................................................................................................22
6.3.2 De verhouding tussen positieve en negatieve integratie..............................................................22
2
, Inleiding Europees recht
Hoofdstuk 7 – Vrij verkeer van goederen...............................................................................................23
7.2 – Toepasselijkheid van de verdragsbepalingen inzake de 4 fundamentele vrijheden...........................23
7.2.1 Grensoverschrijdend element........................................................................................................23
7.2.2 Omgekeerde discriminatie.............................................................................................................23
7.3 – Het begrip ‘goed’ in de zin van het VWEU..........................................................................................23
7.4 – Belemmeringen...................................................................................................................................23
7.4.1 Oorzaken van belemmeringen van het vrije verkeer.....................................................................23
7.4.2 Typen belemmeringen van het vrije verkeer van goederen..........................................................24
7.5 – Tarifaire belemmeringen....................................................................................................................24
7.5.1 Inleidende opmerkingen................................................................................................................24
7.5.2 Artikel 30 VWEU.............................................................................................................................24
7.5.3 Artikel 110 VWEU...........................................................................................................................25
7.6 – Non-tarifaire belemmeringen.............................................................................................................25
7.6.1 Inleidende opmerkingen................................................................................................................25
7.6.2 Kwantitatieve in- en uitvoerbeperkingen......................................................................................25
7.6.3 Maatregelen van gelijke werking art. 35 VWEU............................................................................25
7.6.4 Maatregelen van gelijke werking in de zin van art. 34 VWEU.......................................................25
7.7 Rechtvaardigingsgronden......................................................................................................................27
7.7.2 Artikel 36 VWEU.............................................................................................................................27
7.7.3 Rule of reason (dwingende vereisten van algemeen belang)........................................................27
Hoofdstuk 8 – Vrij verkeer van personen en diensten............................................................................27
8.2 – De begunstigden van het vrije verkeer van personen en diensten.....................................................27
8.2.1 De burger van de Unie...................................................................................................................27
8.2.2 EU-vennootschappen.....................................................................................................................28
8.2.3 Ontwikkeling van het EU-burgerschap...........................................................................................28
8.2.4 Economisch actieve burgers (marktburgers).................................................................................28
8.3 – Migratierechten..................................................................................................................................29
8.3.1 Inleidende opmerkingen................................................................................................................29
8.2.3 De migratierechten van burgers van de Unie onder Richtlijn 2004/38/EG...................................30
8.3.3 Rechtvaardigingsgronden...............................................................................................................31
8.4 – Markttoegangsrechten.......................................................................................................................32
8.4.1 Inleidende opmerkingen................................................................................................................32
8.4.2 De marktoegangsrechten van burgers van de Unie.......................................................................32
8.4.3 Rechtvaardigingsgronden...............................................................................................................33
Hoofdstuk 9 – Mededingingsrecht......................................................................................................... 34
9.2 – Doelstellingen en opzet van het Europese mededingingsrecht..........................................................34
9.2.1 Doelstellingen.................................................................................................................................34
9.2.2 Begrip onderneming.......................................................................................................................34
9.2.3 Het systeem van het mededingingsrecht......................................................................................35
9.2.4 Afbakening van de relevante markt...............................................................................................35
9.3 De ‘pijlers’ van het mededingingsrecht.................................................................................................35
9.3.1 Kartelverbod, art. 101 VWEU.........................................................................................................35
9.3.2 Verbod om misbruik te maken van een economische machtspositie...........................................36
9.3.3 Concentratietoezicht......................................................................................................................37
9.3.4 Handhaving van de Europese mededingingsregels.......................................................................38
9.3.5 De verhouding tussen het Europese en nationale mededingingsrecht.........................................39
9.4 – Overheid en mededinging...................................................................................................................39
9.4.1 Het systeem van het EU-regime voor overheid en mededinging..................................................39
9.4.2 Staatssteun.....................................................................................................................................40
3
, Inleiding Europees recht
Hoofdstuk 5 – Rechtsbescherming en handhaving.................................................................................41
5.2 – Art. 19 VEU: handhaving, rechtsbescherming en de taakverdeling tussen het Hof en nationale
rechters...............................................................................................................................................................41
5.3 – De prejudiciële procedure...................................................................................................................41
5.3.1 Het belang van de procedure voor de Europese én de nationale rechtsorde...............................41
5.3.2 Uitleggings- en geldigheidsvragen.................................................................................................42
5.3.3 De bevoegdheid van nationale rechters om vragen te stellen......................................................42
5.3.4 De bevoegdheid van het hof en de ontvankelijkheid van vragen..................................................42
5.3.5 De bevoegdheid en verplichting van nationale rechters...............................................................43
5.3.6 Uitzonderingen op de verwijzingsplicht bij uitleggingsvragen: Cilfit.............................................43
5.3.7 De verplichting voor lagere rechters om geldigheidsvragen te stellen: Foto-Frost......................44
5.3.8 Einduitspraak door nationale rechter............................................................................................44
5.3.9 De taakverdeling tussen het Hof en de nationale rechter.............................................................44
5.4 – Procedures bij het Hof van Justitie......................................................................................................44
5.4.1 Beroep wegens niet-nakoming......................................................................................................44
5.4.2 Beroep tot nietigverklaring............................................................................................................46
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittecruijsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.