Perifere ontsteking Primaire pijn Vrijkomen ontstekingsmediatoren uit: Bepaalde
weefselcellen (b.v. Histamine; zorgt voor de ontstekingsverschijnselen), afferente
zenuwuiteinden (b.v. Substance P), bloedplasma of bloedcellen (b.v. Serotonine & Bradykinine;
zorgt ervoor dat pijn ook daadwerkelijk geregistreerd wordt) Primaire sensitisatie (het
gevoeliger worden van het weefsel) Herhaaldelijke prikkeling van C-vezels Sensitisatie
interneuronen middels wind-up-effect en axoplasma-flow Secundaire sensitisatie
Secundaire pijn!
Secundaire pijn wordt veroorzaakt:
1. Primaire sensitisatie: Geeft hyperalgesie (verhoogde gevoeligheid)
2. Secundaire sensitisatie: Geeft hyperalgesie (verhoogde gevoeligheid) en allodynie (een
prikkel die geregistreerd wordt als pijn, terwijl het een niet pijnlijke prikkel is).
Vraag 1: Reffered pain is? Een symptoom van secundaire sensitisatie.
Bij primaire sensitisatie zal je pijn hebben op een plek die goed aanwijsbaar is, daar waar ook
daadwerkelijk de schade is.
Na verloop van tijd (1-2 weken) hebben sensitisatieprocessen geen fysiologisch nut. Men moet
hierna waken voor chroniciteit van de pijn! Je moet dus zorgen dat dikke sensorische vezels
geprikkeld worden. Als je adviseert om rust te houden en het aangedane lichaamsdeel te
ontlasten, heb je in ieder geval geen wind-up effect.
Met oefentherapie kan pijndemping worden bewerkstelligd door middel van de poorttheorie.
Want de spierspoel en de golgipees, maar ook de proprioreceptoren van de gewrichten, zijn
allemaal gemyeliniseerde dik vezelige structuren die niet nociceptieve informatie doorgeven.
Deze zorgen ervoor dat de poort weer gaat werken en dat de poort dus ook weer dicht gaat.
Met oefentherapie kan pijndemping niet worden bewerkstelligd door middel van het endogeen
pijndempend systeem. Op het moment dat je diffuse pijn in de knie hebt en je gaat bewegen, zal
het niet zo zijn dat de pijn op dat moment scherp aangevoelt zal worden. Hij zal niet heel goed
gelokaliseerd gaan worden, dat betekend automatisch dat we een prikkeling hebben van C-
vezels en niet van de A-delta vezels.
Het endogeenijndempend systeem wordt getriggerd door scherp gelokaliseerde pijn en 3b
afferenten.
Endorfine is een lichaamseigen stof waar je gelukkig van wordt. Het endorfinestysteem is een
onderdeel van het endogeen pijndempend systeem.
Endorfines zijn kleine, eiwitachtige stoffen in de zenuwcellen van je hersenen. Het zijn een soort
genotmiddelen, die in chemisch opzicht lijken op morfine en heroine. Wanneer je tijdens een
inspanning tot het figuurlijke gaatje gaat en letterlijk overal pijn voelt, komt je lichaam in actie.
Het maakt endorfines aan. Die hechten zich aan de receptoren in je hersenen. En dit zorgt voor
de zogenaamde 'runners high': je fysieke pijn wordt onderdrukt en maakt plaats voor een 'happy'
1
, maandag 17 februari 2014
gevoel van trots, optimisme en welzijn. Het endorfinesysteem kan verslafend werken. Er zijn
joggers die er zo verslaafd aan zijn dat ze dwangmatig blijven doorrennen. Enodrfines komen
niet alleen vrij bij het sporten, maar ook als je mooie muziek luistert, chocolade eet of je vriendje
aanraakt.
(Chronische) secundaire pijn projecteert meer op de mediane kernen, dit geeft betekenis aan
pijn en hieraan lijdt men. Daarnaast dwingt het tot gedragsverandering, zoals huilen als je pijn
hebt.
Als het limbisch systeem uitgeschakeld kan worden, zouden wij geen betekenis meer kunnen
geven aan gevoelens (pijn). Het zegt ons niks en als het ons niks zegt, hebben we er ook geen
last van. Dit zou betekenen dat je de pijn wel voelt, maar dat je het niet erg vindt. Als je pijn hebt,
komen er neurotransmitters vrij die ervoor zorgen dat je minder actief wordt, je hebt er niet zo’n
zin meer in.
We hebben 2 systemen in ons lichaam. Een voor rust (parasymphatisch) en een voor actie
(symphatisch). Parasymphatisch bevindt zich vooral in S2-S4 en in de cervicale wervels. Het
orthosympatisch systeem loopt van T1-L2. Dit is anatomisch vastgelegd en kan niks aan gedaan
worden. Bij het parasymphatisch systeem lopen de segmenten van C1-C8 en van L3-S5
synchroon aan T1-L2. Hierbij is de mediale kant in de zijhoorn de reguliere aansturing en de
laterale zijde de segmenten van C1-C8 en van L3-S5.
Je kunt de parasympathische kant niet aansturen, maar wel beïnvloeden. Dit doe je door
bijvoorbeeld Yoga of meditatielessen te volgen. Je kunt de hartslag wel omlaag brengen, maar
het ritme kun je niet veranderen. Hetzelfde geldt voor ademhalen.
Topografie van de segmentatie in de zijhoorn
T1 C1
T2 C2
T3 C3
T4 C4 Arm
T5 C5 Arm
T6 C6 Arm
T7 C7 Arm
T8 C8 Arm
T9 T1
T10 L3 Been
T11 L4 Been
T12 L5 Been
L1 S1-2 Been
L2 S3-5 Been
2
, maandag 17 februari 2014
Als er een prikkel binnenkomt om C5, kan het via de tractus van Lissauer uitbreiden naar C4 of
zelfs C3. Via de grensstreng kan de uitbreiding ook zijn prikkel afgeven aan T5, waarna de
uitbreiding zelfs weer door kan gaan naar T4 of T3. Dit zorgt voor diffuse, zeurende pijn. Door
het limbisch systeem heeft een patiënt daardoor ook geen fut en geen zin om dingen aan te
pakken.
Door sensitisatie krijg je uitbreiding van de klachten.
1. Binnen hetzelfde segment.
2. Naar boven- en onderliggende segmenten via propriospinale banen (o.a. via de Tractus van
Lissauer).
3. Via de secundaire vegetatieve kernen, welke..
4. .. Wederom naar het boven- en onderliggende segment kan uitbreiden.
Waar behandel je de uitgewaaierde pijn vanuit het ruggenmerg?
Sclerotoom is voornamelijk ingewanden. Hier kun je niet bij. Myotoom en dermatoom kunnen wij
als fysiotherapeuten wel bij. Daarom is het belangrijk om de innervaties te kennen en de
dermatomen te weten.
Waarom wil je een zenuw prikkelen? Om depolarisatie te bewerkstelligen en axtiepotentialen op
te wekken. Hierdoor heb je prikkeling van sensorische vezels en die bestrijden de pijn. Je kunt
ook motorische vezels prikkelen.
Gelijkstroom
1. Pulstijd
2. Pulspauze
Samen wordt dit de pulseenheid genoemd
Wisselstroom
1. Amplitude (hoe sterk is de prikkel?)
2. Trillingstijd (hoeveel prikkels per seconden)
Frequentie (= aantal trillingen/sec)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Dyanne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.