Samenvatting
Uitgebreide samenvatting hoorcolleges Endocrinologie
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Elk hoorcollege is nauwkeurig uitgeschreven!
[Meer zien]Voorbeeld 5 van de 145 pagina's
Voorbeeld 5 van de 145 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: VU12875 • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
InhoudWeek 1
Hoorcollege Basis endocrinologie__________________________________________________ 2
E-learning Hypothalamus en hypofyse: Fysiologie_____________________________________ 13
E-learning Endocrien systeem: Embryologie__________________________________________16
Hoorcollege Hypogonadisme bij de man_____________________________________________23
Werkcollege Hypogonadisme bij de vrouw___________________________________________31
E-learning Hormonen en receptoren_______________________________________________ 38
E-learning Gonaden: Fysiologie____________________________________________________41
E-learning Gonaden: Ziekteleer____________________________________________________44
Hoorcollege Genderdysforie______________________________________________________ 47
Werkcollege Moreel beraad______________________________________________________ 54
Week 2
Hoorcollege Classificatie diabetes__________________________________________________55
Hoorcollege Epidemiologie en pathogenese diabetes mellitus 2__________________________62
Hoorcollege Psychologie van diabetes______________________________________________ 69
Hoorcollege Diabetes en nieren (diabetische nefropathie)______________________________ 76
E-learning Diabetes: Fysiologie____________________________________________________ 86
E-learning Diabetes: Ziekteleer____________________________________________________ 89
Hoorcollege Endocriene laboratoriumdiagnostiek_____________________________________ 91
Werkcollege Academische vorming_________________________________________________99
Werkcollege TBL diabetes________________________________________________________ 101
Werkcollege Metformine, en dan?_________________________________________________ 106
E-learning Vet: Fysiologie________________________________________________________ 109
E-learning Vet: Ziekteleer_________________________________________________________111
Week 3+4
Hoorcollege Hormonen en Botstofwisseling__________________________________________113
Hoorcollege Broze botten: van veel voorkomend tot heel zeldzaam_______________________123
Hoorcollege Geslachtshormonen en bot_____________________________________________128
Werkcollege Introductie microscopie (botbiopten)____________________________________ 132
Werkcollege TBL Bot____________________________________________________________ 136
Hoorcollege Bijzondere botziekten_________________________________________________138
E-learning Calcium en bot: Fysiologie_______________________________________________ 141
E-learning Bot, calcium en bijschildklieren___________________________________________143
1
,Hoorcollege Basis Endocrinologie
Endocrinologie= studie van hormonen.
Bij veel processen spelen hormonen een rol. Hormoonfuncties zijn in 4 groepen samen te vatten:
1) Voortplanting
a. VB: testosteron, oestrogeen, oxytocine, prolactine.
2) Groei en ontwikkeling
a. VB: groeihormoon, IGF-1, schildklierhormoon, cortisol.
3) Homeostase
a. VB: insuline, glucagon, vasopressine, aldosteron, parathormoon, cortisol,
schildklierhormoon.
4) Energieproductie en metabolisme
→ In al deze functies spelen altijd meerdere hormonen een rol in deze processen.
Hormonen hebben verschillende vormen van signaaloverdracht in het lichaam:
- Autocrien: de cel beïnvloedt zichzelf met een eigengemaakt hormoon.
- Paracrien: buurcellen beïnvloeden elkaar.
- Endocrien: cellen scheiden hormonen uit die via de bloedbaan op afstand beïnvloeden.
- Neuro-endocrien/hormonaal: neuronen scheiden hormonen uit die via de bloedbaan cellen
op afstand beïnvloeden.
- Neuronaal: neuronen scheiden neurotransmitters uit die cellen op dezelfde plek
beïnvloeden.
De signaaloverdracht van hormonen is vaak een samenwerking van het zenuwstelsel en endocriene
systeem.
- Zenuwstelsel: via elektrochemische signalen, kortdurende maar snelle respons.
- Endocrien systeem: hormonen, bloedbaan, doelorgaan, langzame maar langdurige respons.
Er zijn verschillende typen hormonen, gebaseerd op chemische groepen.
- Amine hormonen: bestaan uit aminozuren met gemodificeerde groepen (bijv. tyrosine).
o VB: noradrenaline.
- Peptide hormonen: bestaan uit een keten van aminozuren.
o VB: oxytocine.
- Steroidhormonen: geproduceerd vanuit cholesterol.
o VB: testosteron en progesteron.
2
,Deze 3 typen hormonen worden op verschillende manieren gesynthetiseerd.
- Amine hormonen: worden gesynthetiseerd uit tyrosine. Daarbinnen zijn nog twee typen te
onderscheiden:
1. Catecholamines: 1 tyrosinemolecuul. Belangrijk bij stressreactie.
a. VB: dopamine, norepinefrine, epinefrine.
2. Schildklierhormonen: 2 tyrosinemoleculen en jodium.
a. VB: T4 en T3.
- Peptidehormonen: worden vanuit mRNA geproduceerd, waarbij een keten van aminozuren
een preprohormoon vormt. Deze keten wordt overgedragen aan het ER waar het een inactief
prohormoon wordt. Het inactieve prohormoon ondergaat vervolgens via het Golgi complex
enzymatische reacties waar het prohormoon actief wordt. Als er de juiste stimuli zijn, wordt
het hormoon afgegeven aan de bloedbaan middels exocytose.
3
, o In het cytoplasma zijn vaak actieve peptidehormonen opgeslagen in hun vesicles. Dit
is voordelig, want zo kan het hormoon snel worden afgegeven aan de bloedbaan als
er een signaal is.
- Steroidhormonen: worden geproduceerd vanuit
cholesterol in het cytosol. Cholesterol ondergaat
scala aan enzymatische reacties, wat grotendeels in
de bijnieren gebeurt. Hierbij worden hormonen zoals
progesteron, cortisol testosteron en oestradiol
gevormd, die uitgescheiden worden middels diffusie.
Peptidehormonen en steroïdhormonen (+ amine hormonen)
maken gebruik van verschillende receptoren om een
bepaalde actie te krijgen:
- Peptidehormonen: zijn hydrofiel en
circuleren in vrije vorm (ongebonden) in de
bloedbaan (de meeste). Deze hormonen
kunnen niet de celmembraan passeren
omdat deze vettig is (en peptidehormonen
zijn water-oplosbaar). Om de
lipidemembraan te passeren, kunnen
peptidehormonen binden aan receptoren op
het celmembraan (=membraanreceptoren).
Via een second messenger systeem kunnen
de peptidehormonen de cel binnentreden.
Uiteindelijk ontstaat er een geactiveerd
eiwit.
o Dit is een snel proces.
4
, o Dat de meeste peptidehormonen vrij circuleren in de bloedbaan betekent dat ze
makkelijk worden uitgescheiden door de nieren, dus ze hebben een short half-life.
- Steroidhormonen: zijn hydrofoob en gebonden aan transporteiwitten in de bloedbaan (ze
kunnen niet vrij circuleren in de bloedbaan want ze zijn niet oplosbaar in water). Dit type
hormonen kunnen gemakkelijk de celmembraan passeren. Hierbinnen binden ze aan
nucleaire receptoren, met als gevolg transcriptie en translatie en uiteindelijk een geactiveerd
eiwit.
o Dit is een langzamer proces (door transcriptie en translatie).
o Dat steroidhormonen gekoppeld zijn aan transporteiwitten in de bloedbaan betekent
dat de nieren niet makkelijk deze hormonen uitscheidt, dus ze hebben een long half-
life.
Nucleaire receptor: heeft altijd een DNA-bindend domein en een ligand-bindend domein. De
nucleaire receptoren verschillen in hun N-terminaal en C-terminaal (= ligand-bindend domein),
waardoor ze uniek zijn voor een bepaald ligand (= hormoon).
De concentratie van hormonen in de bloedbaan is gereguleerd door feedback mechanismen, die
staan vaak onder invloed van multipele stimuli.
- Er is een bepaalde input, die leidt tot een proces. Dat proces
geeft weer een bepaalde output tot gevolg. En die output is via
een feedback mechanisme van invloed op de input.
- De input kan heel divers zijn, er zijn vaak multipele stimuli,
zoals slaap, honger hebben, etc.
- VB: het lichaam heeft strikte waarden van
bloedsuiker. Dit wordt gereguleerd door de
hormonen insuline en glucagon. Als men suiker
(=glucose) inneemt, dan stijgt de
bloedsuikerwaarde. Insuline zorgt er dan voor
dat glucose wordt opgenomen door de cellen of
wordt opgeslagen in de vorm van glycogeen.
Deze actie heeft tot gevolg dat er weer een
optimale bloedsuikerwaarde is. Aan de andere
kant, als men een tijd niets heeft gegeten, dan
daalt de bloedsuikerwaarde. Glucagon zorgt er
dan voor dat glycogeen wordt omgezet in
glucose, wat vrijkomt in de bloedbaan. Dan is de
bloedsuikerwaarde weer normaal.
Neuro-endocrienis een vorm van signaaloverdracht, waarbij neuronen hormonen afgeven die via de
bloedbaan hun doelcel bereiken.
- Centraal in deze regulatie is de hypothalamus. De hypothalamus staat onder invloed van veel
verschillende stimuli (zowel extern als intern) en hormonale prikkels (zie onderstaand figuur).
In reactie op al deze input reageert de hypothalamus en dat leidt tot een output richting bijv.
de hypofyse.
- Hypothalamus-hypofyse as: de hypothalamus geeft hormonen af (releasing hormones) De
hypofyse reageert hierop met de afgifte van trofische hormonen (deze hormonen hebben
niet zon zeer effect op metabolisme, maar zorgen voor afgifte van andere hormonen die wel
effect hebben op metabolisme). Het endocriene orgaan reageert op de trofische hormonen
en die produceert hormonen die effect op doelorganen. Het hormoon dat door het
endocriene orgaan wordt afgegeven heeft een remmend effect op hypofyse en
hypothalamus.
5
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 126926. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen