Hoofdstuk 1 Het strafbare feit
Strafrecht (het deel van het publiekrecht waarbij bepaalde handelingen strafbaar worden gesteld)
Doelen:
1. Vergelding (wraak vanuit de overheid??? iemand is onrecht aangedaan en op dat onrecht
moet een reactie volgen)
2. Algemene preventie (geven van een sterk signaal dat bepaalde strafbare feiten niet door de
beugel kunnen)
3. Speciale preventie (naar de verdachte persoonlijk gericht, geldboete of taakstraf of
gevangenisstraf en ervoor zorgen dat het niet weer voorkomt)
Materieel
Inhoud, dus bij welke gedragingen past een straf en welke.
Voornamelijk wetboek van strafrecht, maar ook WED, WvW, losse bepalingen bij
afzonderlijke wetten.
Formeel:
Regels rondom inrichting strafproces.
Voornamelijk wetboek van strafvordering.
- Sector kanton: voor overtredingen
- Politierechter: alleensprekende rechter die oordeelt over eenvoudige misdrijven
- Meervoudige kamer: meerdere rechters die oordelen over moeilijkere misdrijven
Gerechtshof: oordeelt in hoger beroep over strafzaken
Hoge Raad: is cassatierechter. Dat betekent dat de Hoge Raad beoordeelt of een lagere rechter
(rechtbank/gerechtshof) bij een uitspraak het recht juist heeft toegepast en of de procedure op de
juiste wijze is gevolgd
Het strafbare feit: de voorwaarden
Iemand is strafbaar als er sprake is van:
1. Een menselijke gedraging,
2. Die valt binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving,
3. Die wederrechtelijk is,
4. En aan schuld te wijten !
, Strafbaar feit
1. Een menselijke gedraging:
Daarbij gaat het om een gewilde spierbeweging, die kan ontstaan uit een doen of
nalaten. Maar ook een rechtspersoon (functioneel daderschap)
2. Die valt binnen de grenzen van de wettelijke delictsomschrijving:
de delictsomschrijving is de strafbaar gestelde norm
het legaliteitsbeginsel art. 1 Sr
Gedrag dat afwijkt van de norm: bijv dronken op de openbare weg -> Strafbaarstelling: wordt
gestraft -> sanctienorm: hechtenis van ten hoogste 12 dagen of een geldboete van de eerste
categorie.
Hij die opzettelijk en met voorbedachten rade een ander van het leven berooft, wordt,
als schuldig aan moord, gestraft met levenslange gevangenisstraf of tijdelijke van ten
hoogste dertig jaren of geldboete van de vijfde categorie.
3. Die wederrechtelijk is: in strijd met het recht.
In strijd met het recht is meestal: as je voldoen aan een delictsomschrijving.
Echter zijn er soms uitzonderingen (rechtvaardigingsgronden)
4. Aan zijn schuld te wijten: verdachte moet een verwijt kunnen worden gemaakt.
Dat wil zeggen, de verdachte had anders kunnen handelen, maar heeft dit niet gedaan.
Uitzonderingen zijn ook hier soms (Schulduitsluitingsgronden)
- Overmacht
- Noodweerexces
- Onbevoegd gegeven ambtelijk bevel
- Ontoerekeningsvatbaarheid
- Avas (= afwezigheid van alle schuld)
,Het strafbare feit: bestanddelen en elementen
Bestanddelen:
- onderdelen van een delictsomschrijving
- moeten in tenlastelegging opgenomen worden en moeten bewezen worden verklaard door
rechter
en:
- ongeschreven voorwaarden om iemand te kunnen straffen
- Wederrechtelijkheid en schuld
Iemand is strafbaar als er sprake is van:
1. een menselijke gedraging,
Bestanddelen
2. die valt binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving
3. die wederrechtelijk (objectief) is,
4. en aan schuld te wijten !! (subjectief) (=Ongeschreven voorwrdn)
Verschillende strafbare feiten
Verschillende onderscheidingen
- overtredingen/ misdrijven
Verschil wordt bepaald door mate van ernst van strafbedreiging. Op misdrijven staat
gevangenisstraf. Op overtredingen geldboete of hechtenis.
- Misdrijven in boek 2 Sr, overtredingen in boek 3 Sr.
NB. In boek 1 : algemeen gedeelte
Formele/materiële delicten
Wat is precies strafbaar gesteld? De handeling / het nalaten of het gevolg van bepaald handelen /
nalaten?
- Verschil wordt bepaald door wijze waarop de wetgever het delict in de wet heeft
omschreven
- Formele delicten: stellen een bepaald handelen strafbaar, het gaat niet om het gevolg
- Materiele delicten: stellen het intreden van een bepaald gevolg strafbaar, de manier waarop
het gevolg intreedt is niet van belang
, Commissie/ omissiedelicten
Wat is precies strafbaar gesteld? Handelen? Of juist niet handelen (nalaten)?
Commissie delicten: het wel handelen wordt strafbaar gesteld
Omissie delicten: het niet handelen (nalaten) wordt strafbaar gesteld
Uitgangspunt: bepaalde gedraging is strafbaar: dat is het gronddelict
Delict dat een ernstiger vorm van hetzelfde soort delict is, (met hogere strafmaat) dan gronddelict:
gekwalificeerd delict
Delict dat een lichtere variant met lagere strafmaat: geprivilegieerd delict
Voorbeelden
Gronddelict: het ‘basisdelict’.
Vb. doodslag
Gekwalificeerd delict + (plusje = erger dan gronddelict):
Zelfde soort delict als het gronddelict, alleen ernstiger. Anders gezegd: extra bestanddelen zijn
toegevoegd aan het gronddelict
Vb. Moord (toegevoegde bestanddeel is ‘voorbedachte rade’). Hogere straf dan bij gronddelict.
Geprivilegieerd delict – (minnetje = lichtere vorm gronddelict):
Tegenovergestelde van een gekwalificeerd delict. Het geprivilegieerde delict is een lichtere variant
van het gronddelict.
Vb. Kinderdoodslag of kindermoord door de moeder bij of kort na de geboorte gepleegd uit vrees
voor ontdekking.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 11223. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.