Samenvatting
Samenvatting Insolventie
- Instelling
- Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Samenvatting van de hoorcolleges, jurisprudentie, werkgroep met antwoorden en casuscolleges met antwoorden voor het vak Insolventierecht.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 77 pagina's
Voorbeeld 4 van de 77 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting insolventierechtWeek 1 introductie insolventierecht
Hoorcollege
Creditors bargain theory: als crediteuren van te voren zouden overleggen wat ze zouden
doen wanneer schuldenaar niet meer kan betalen, zouden ze tot een collectieve
(insolventie)procedure besluiten. Insolventie als common pool probleem – bij insolventie wil
iedereen een keer tegelijk worden voldaan. Dit leidt tot inefficiëntie en waarde-vernietiging.
Redenen collectieve procedure:
1 hogere opbrengsten
2 mindere kosten procedure – geen strijd van allen tegen allen
3 minder financieringskosten. Anders schuldeiser bang (monitoring costs) dat andere
schuldeiser zijn vordering geheel verhaalt.
Verschillende insolventieprocedures:
- Surseance 214-283 – komt bewindvoerder aangewezen door de rechtbank (twee
kapiteins)
- Faillissement 1-213 Fw – liquidatie van vermogen door curator
- WSNP 284-362 Fw – natuurlijke personen (schuldsanering)
- WHOA 369-387 Fw – laat schuldenaar zelf op lossen
Faillissement en surseance van betaling
Faillissement: algemeen beslag op goederen van schuldenaar ten behoeve van schuldeisers.
Bij het faillissement komen individuele beslagen te vervallen (33 Fw). Procedure is gericht op
liquidatie van het vermogen, curator is belast met beheer en vereffening van de failliete
boedel (68 Fw). Kern: beslag gevolgd door te gelde maken van activa. Verdeling van
opbrengsten onder de schuldeisers.
Surseance: is een tijdelijke maatregel. Uitstel van betaling waardoor de schuldenaar de kans
krijgt orde op zaken te stellen. Eventueel door aanbieden van akkoord. Akkoord:
schuldeisers stemmen over alternatief plan en gedachte is dat schuldeisers meer krijgen dan
bij liquidatie.
Probleem van surseance van betaling -> toch omzetting naar faillissement, oorzaak:
- Te laat aangevraagd
- Surseance werkt niet tegen preferente schuldeisers
- Reorganisatie makkelijk door faillissement – doorstart door faillissement:
o Makkelijker van personeel af te komen
o Overname activa uit faillissement door nieuwe rechtspersoon. Vaak zelfde
personen achter nieuwe rechtspersoon als achter de oude rechtspersoon
(phoenixing)
Wat gebeurt er als vermogen vereffend is, na faillissement?
- Rechtspersoon eindigt
- Natuurlijk persoon blijft bestaan. Schuldeisers kunnen verhaal blijven nemen.
Overgeleverd aan agressieve schuldeisers zonder mogelijkheid uit schulden te komen
WSNP: geeft een schone lei (358 Fw, geldt niet voor studieschulden). Het verzoek wordt
slechts toegewezen aan de schuldenaar ten aanzien van het ontstaan of onbetaald laten van
schulden in de 5 jaar voorafgaand aan het verzoekschrift te goeder trouw is geweest (288
,Fw). Gedurende een bepaalde termijn (ib 3 jaar) moet zo veel mogelijk terug betalen,
schuldenaar behoudt inkomen ten belope van beslagvrije voet.
WHOA (per 1 jan. 2021): rechtspersoon blijft bestaan. Door middel van een akkoord met de
gezamenlijke schuldeisers de schuldenlast weer dragelijk maken. Schuldeisers kunnen ook bij
tegenstemmen gedwongen worden aan akkoord, met checks and balances.
Basisbeginselen insolventierecht
3:276 BW – instaan met gehele vermogen
3:277 BW – schuldeisers in beginsel gelijk
In hoeverre kan je ‘banken’ in het leven? In principe is het niet mogelijk om goederen af te
zonderen. Huis in Stichting onderbrengen (HR Aerts/Stichting Waaldijk): misbruik van
rechtspersoonlijkheid dit is onrechtmatig – gevolg huis is ook beschikbaar voor verhaal. Je
kan wel risico’s onderbrengen in rechtspersoon en gebruik maken van beperkte
aansprakelijkheid (ondernemen met BV).
Proces van faillissement
1 – faillietverklaring
2 – verificatievergadering
3 – liquidatie van activa
4 – uitdeling aan schuldeisers
Praktijk:
1 faillietverklaring
2 liquidatie van activa
Indien geld is te verdelen
3 verificatievergadering
4 uitdelen aan schuldeisers
Pre-pack: het materieel voor faillissement verkocht, waarna koopovereenkomst pas formeel
in faillissement door de curator wordt gesloten en uitgevoerd.
Faillietverklaring: kan op eigen aangifte of op verzoek van schuldeisers.
Artikel 1 Fw = schuldenaar verkeert in toestand dat hij heeft opgehouden te betalen. Dit
betekent dat er pluraliteit van schuldeisers moet zijn (meerdere schuldeisers) en ten minste
1 heeft een opeisbare vordering.
Curator en RC
Curator is in NL vrijwel altijd een advocaat. Bij hoge uitzondering wordt er een accountant bij
benoemd. De curator wordt betaald uit de boedel.
Curator opereert onder toezicht van de RC – benoeming RC (14 Fw) en schuldeisers kunnen
bij de RC in beroep tegen elke (voorgenomen) handeling van de curator (69 Fw).
Pluraliteitsvereiste
HR Berzona: bank vraag faillissement aan, vordering van 11,8 miljoen. Heeft als
steunvordering huurders.
r.o. 3.5: bank heeft niet gesteld dat er vorderingen zijn voor achterstallig onderhoud. Hof
heeft daarom kunnen komen tot oordeel vordering tot verrichten onderhoud niet kan
gelden als steunvordering.
,Faillissement altijd de weg indien vennootschap schulden niet kan betalen?
HR Hoeksma q.q/R.M. Trade: procedure van verzet (10 Fw) door curator vanwege een lege
boedel.
HR: verzet komt bij eigen aangifte voor gegrondverklaring in aanmerking, indien sprake is
van een boedel die (nagenoeg) geen activa omvat en er geen enkele aanleiding bestaat voor
verwachting dat in faillissement, bijv. met toepassing van 42 Fw of 2:9 BW, activa wordt
gegenereerd.
In dat geval kan worden aangenomen dat (het bestuur van) de rechtspersoon de
bevoegdheid aangifte tot faillietverklaring te doen (…) heeft misbruikt. Het faillissement
beoogt verdeling van het vermogen onder de schuldeisers. In geval als hier aan de orde,
dient het bestuur de weg van 2:19 te volgen.
Corona
Rechtbanken TARIC-regeling ontwikkeld: de kerngezonde ondernemingen worden niet
failliet
Antwoord wetgever? Betalingsuitstelwet
Aanhouden aanvraag tot 3 x 2 mnd, indien
Ondernemer kan door corona onderneming niet voorzetten en schulden
niet voldoen
Vooruitzicht dat na verloop van tijd wel aan verplichtingen kan voldoen
Schuldeiser wordt niet wezenlijk en onredelijk in belangen geschaad
Als voor corona voldoende middelen en omzetverlies van >20%, vermoed
dat aan voorwaarden is voldaan
Verschillende posities schuldeisers in faillissement
Goederenrechtelijke aanspraak:
- Werkt tegenover een ieder
- Dus ook tegen de curator
Verbintenisrechtelijke aanspraak (faillissementsvordering)
- Indienen ter verificatie
- Wachten op uitdeling, if any
Gevolgen van faillietverklaring
Fixatiebeginsel: fixatie van activa en passiva
Verlies van beheer en beschikking over vermogen (activa) – art. 25 jo. 35 Fw
Geen nieuwe schulden – 24 Fw
Verlies van beheer en beschikking werkt terug tot 0.00 uur
Samengestelde leveringshandeling – 23 jo. 35 Fw
Hypotheekvestiging kan niet meer tot stand komen na faillietverklaring
Openbare cessie: akte + mededeling (3:94 BW)
Openbare verpanding van vorderingen: akte + mededeling (3:236 jo. 3:94 BW)
Mogelijke eindes van faillissement
Hoger beroep en vernietiging vonnis faillietverklaring
Verbindend worden van slotuitdelingslijst – 193 Fw: vorderingen zijn geverifieerd en curator
liquideert activa en deel pro rata uit.
Bij natuurlijke personen – omzetting in schuldsanering
, Opheffing wegens gebrek aan bate – 16 Fw
Vereenvoudigde afwikkeling - 137a ev Fw: toegepast indien wel baten zijn maar
onvoldoende, geen betaling aan concurrenten. Verificatie concurrente vorderingen blijven
achterwege.
Akkoord
Verdieping – balanslezen
Alles wat een vennootschap heeft – linkerzijde balans = Activa
Financiering van de spullen van de vennootschap – rechterzijde balans = Passiva (eigen
vermogen en vreemd vermogen (schulden))
Balanstotaal = alle activa bij elkaar optellen
Zijn er geen schulden? Dan is het eigen vermogen gelijk aan het balanstotaal.
Hoofdregel: balans is altijd in evenwicht.
Het eigen vermogen is de sluitpost – is wat overblijft als alle schulden betaald. Verliezen en
tegenslagen drukken op het eigen vermogen (kan dus ook negatief zijn). Winst versterken
het eigen vermogen.
Solvabiliteitsratio – kijken bedrijf financieel gezond is
Berekening: eigen vermogen/balanstotaal x 100%
Jurisprudentie
HR ABN Amro/Berzona: uitleg over steunvordering. Er moet summierlijk blijken van een
steunvordering omdat het faillissement het doel heeft het vermogen van de schuldenaar te
verdelen onder diens gezamenlijke schuldeisers (r.o. 3.4.1). De steunvordering hoeft niet
opeisbaar te zijn, omvang hoeft niet vast te staan en de vordering hoeft geen betrekking te
hebben op betaling van een geldsom. Het is voldoende dat die steunvordering ter verificatie
kan worden ingediend en de schuldeiser kan meedoen in de vereffening van de opbrengst.
Steunvordering kan ook zijn het verrichten van onderhoud en het verschaffen van genot uit
een duurovereenkomst (r.o. 3.4.2). Maar een toekomstige vordering kan niet als
steunvordering dienen omdat deze onvoldoende zeker is of deze vordering daadwerkelijk ook
zal ontstaan (r.o. 3.4.3.).
HR Hoeksma q.q./R.M. Trade: uitleg geen baten en rechtspersoon vraagt faillissement aan.
Curator kan verzet (10 Fw) doen tegen een eigen aangifte van rechtspersoon van
faillietverklaring die geen baten meer heeft in de boedel. Dit doet de curator dan uit eigen
hoofde (‘pro se’) en daarom is geen machtiging van de rechter-commissaris vereist (r.o.
4.4/4.5). Dit verzet is gegrond indien er sprake is van een boedel die (nagenoeg) geen activa
meer omvat en er geen aanleiding is dat in het faillissement met bijv. toepassing van 42 Fw
of 2:9 BW, activa zullen worden gegenereerd (r.o. 4.7.1). De rechtspersoon misbruikt de
bevoegdheid van eigen aangifte tot faillietverklaring en dient de weg van 2:19 BW
(turboliquidatie) te wandelen (r.o. 4.7.1).
HR Aerts e.a./Stichting Waaldijk: uitleg misbruik van rechtspersoonlijkheid (‘banken’).
Misbruik van rechtspersoonlijkheid levert een onrechtmatige daad op. Een
eigendomsconstructie in het leven roepen om op deze wijze het woonhuis te onttrekken aan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Doju. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen