Samenvatting van h10 en h11 uit het maatschappijwetenschappen boek Seneca deel 2 voor Vwo 5. Bevat alle stof uit deze hoofdstukken die je moet kennen. Uitgebreid uitgelegd. Verbanden aangegeven. Begrippen dikgedrukt. Ik heb een 8,3 gehaal door uit deze samenvatting te leren. Extra nadruk op hoofd-...
H10 – SOCIALE VERANDERINGEN
IN HET
VERHOUDINGSVRAAGSTUK
10.1 CASUS – INDUSTRIËLE REVOLUTIE
Democratisering > verminderen van sociale verschillen
Industriële revolutie > mechanisering productie > meer welvaart > meer bevolking
Arbeiders (ook kinderen) werden uitgebuit met lage lonen > sociale ongelijkheid
10.2 ANALYSE – SOCIALE ONGELIJKHEID
SOCIALE ONGELIJKHEID
Sociale ongelijkheid – onderscheid tussen mensen op basis van wel/niet aangeboren verschillen
Consequenties voor maatschappelijke positie
Leidt tot ongelijke verdeling van macht/bezit/status
MAATSCHAPPELIJKE LADDER
Sociale stratificatie – verdeling maatschappij in sociale lagen met sociale ongelijkheid (bezit/status/macht)
Vergeleken op basis van beroepsstatus – beroepsprestigeladder
Sociale mobiliteit – plek op ladder kan veranderen
Veel in open samenleving en weinig in gesloten samenleving
Posititietoewijzing – maatschappelijke oorzaken waardoor persoon positie krijgt (zelf geen invloed)
Positieverwerving – verkrijgen positie door eigen bijdrage/ bijdrage groep waar ze bij horen
10.3 PARADIGMA’S OVER ONGELIJKHEID
FUNCTIONALISME PARADIGMA
Verschillen tussen mensen is zinvol in een samenleving dus sociale ongelijkheid niet per se een probleem
Herbert Gans: armoede heeft positieve functie
Voor kapitalistische systeem zijn er mensen die laagbetaalde arbeid willen verrichten
Arme mensen > werkgelegenheid hulpverleners en vraag naar goedkope producten/woningen
Arme mensen zijn waarschuwingen voor rijke mensen
CONFLICT PARADIGMA
Ongelijkheid is kern van samenleving en komt door machtsverschillen
Karl Marx: wel of niet bezitten van kapitaal > ongelijkheid (groep zonder afhankelijk van die met kapitaal)
Ongelijkheid > enorm conflict waarbij economische systeem omver wordt geworpen (volgens Marx)
SOCIAALCONTRUCTIVISME-PARADIGMA
Alle personen verschillen en de ene wordt meer gewaardeerd dan de ander > ongelijkheid
Behandeling van anderen > verandering status
, Ongelijkheid is gebaseerd op interacties tussen mensen
RATIONELE-ACTOR-PARADIGMA
Actoren maken keuzes om eigen nut te maximaliseren > ongelijkheid (dit is normaal dus niet fout)
Adam Smith: Voor maximale welvaart moet iedereen zijn eigen belang najagen > maximale ongelijkheid
10.4 IDEOLOGIE: COMMUNISME, SOCIALISME EN SOCIAAL-DEMOCRATISCH
COMMUNISME
Maximale gelijkheid dus geen onderdrukking/overheersing
Gerealiseerd door tijdelijke dictatuur (na revolutie door arbeiders) die gelijkheid afdwingt
SOCIALISME
Ook gelijkheid maar dan gerealiseerd door pleiten in maatschappelijk debat (zonder revolutie)
Overheid heeft taak om gelijkheid te creëren (dus grote overheid)
Onderwijs belangrijk: lagere lagen kunnen opklimmen
SP, PVDD en GroenLinks (ook liberaal en komt oorspronkelijk van communisme)
SOCIAAL-DEMOCRATIE
Vrijheid en gelijkheid belangrijk (door debat en geen revolutie)
Vrije markt maar niet té veel vrijheid voor ondernemers > gemengde economie
Geen hele grote overheid maar moet wel regels opstellen om gelijkheid te bevorderen > sociale wetten
PVDA
10.5 OPLOSSING EN ONTWIKKELING: VERZORGINGSSTAAT EN INSTITUTIONALISERING
VERZORGINGSSTAAT
Compromis tussen stromingen: verzorgingsstaat - systeem waarbij overheid zorgt voor welzijn inwoners
Sociale wetten (kinderwetje van Van Houten) > mogelijkheid om te stijgen op maatschappelijke ladder
INSTITUTIONALISERING
Proces waarin waarden/regels worden vastgelegd in standaardgedragspatronen die gedrag mens reguleert
Formele instituties (wetten) en informele instituties die worden overgedragen via socialisatie
Verzorgingsstaat > veranderden instituties (kerk > overheid) > ontstaan instellingen om ze te beschermen
TOT SLOT
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottevanderlee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
