Tentamen ECG 1
Week 1 leerdoelen:
- Je kan de relevante aspecten van de life review methode omschrijven en hiermee
oefenen
- Je kan het emotie regulatie model van Gross omschrijven
1. Hoorcollege 1: De life review methode
Cognitieve triade: cognities/gedachten emoties gedrag
- Cognitieve gedragstherapie is hier bijvoorbeeld op gebaseerd
Life review methode: Is een ontwikkelingsproces voor het bevorderen van psychologisch en
geestelijke welzijn en het bereiken van een betere ego integriteit in oudere mensen. hoe
kijk je terug op cognitieve/depressieve problemen.
Ego integriteit = het gevoel dat je zelfvertrouwen hebt, dat je niet aan jezelf twijfelt.
Reminiscence = het ophalen van oude herinneringen. We doen het dagelijks, we kunnen het
ook doen als we niet veel herinneringen hebben, is constructief.
- Herinneringen worden beïnvloed door ons huidige gevoel en sociale situatie
Life review methode & Erikson stages:
Voorbeeld vragen LR methdode Erikson stages
Heb je altijd het gevoel gehad dat er voor je Vertrouwen v.s wantrouwen
gezorgd is
Herinner je een moment dat je je beschaamd Autonomie v.s schaamte
voelde
voorbeeldvragen die je in het algemeen kan vragen maar ook in de life review methode.
Omdat je hierin helemaal terug gaat in het moment.
Functies van de life review methode/terugblikken op je leven:
1. Positieve zelf integratie: identiteit, voorbereiden op de dood, probleemoplossing (wat
deed ik toen).
o Is gerelateerd aan welzijn
2. Sociale functie: informeren en converseren met anderen.
3. Negatieve zelf integratie: afleiding voor iets saais uit het heden, bitterheid opnieuw
beleven, te sterk vasthouden aan herinneringen van dierbaren. mensen blijven
haken in het verleden
o Is gerelateerd aan angst en depressie
Autobiografisch geheugen (AM) is de kern van de life review methode. Het is het aspect
van het geheugen dat verband houdt met herinneringen/gebeurtenissen die een persoon heeft
meegemaakt. Het gevoel van het zelf en doel oriëntatie.
AM algemeen of minder specifiek autobiografisch geheugen
Geen specifieke herinneringen: ‘’mijn moeder was een perfecte moeder’’ heel algemeen.
Dit is een marker/symptoom/voorspeller voor depressie.
Dit wil je behandelen in de life review methode meer specifieke herinneringen kunnen ophalen
verhoogt ego integriteit
1
,Structuur van het autobiografisch geheugen bij de life review methode:
1. Levensduur (kindertijd/adolescentie/volwassenheid)
2. Uitgebreide evenementen die herhaaldelijk voorkomen (verjaardagen, vakanties)
1. Specifieke evenementen (minder dan 24u) (huwelijk, rijbewijs, etc) deze zijn
relevant (want zijn specifiek)
Onderzoek naar samen eten van ouders en kinderen: de fysieke aanwezigheid van ouders
tijdens het eten zorgde voor minder psychopathologie en beter school functioneren.
dit komt omdat ze praten over gevoelens, er is een connectie het autobiografisch
geheugen wordt gestimuleerd
Life review methode: Om de selectie, interpretaties en geheugen aan een herinnering te
beïnvloeden. Focust op reorganisatie en is niet inzicht gericht. De cliënt trainen in: het
ophalen van positieve, specifieke herinneringen
- 1/2 belangrijke thema’s, AM verbeteren
- Ervaringen opnieuw interpreteren van een positief gezichtspunt
Elementen van de life review methode:
1. Structuur: levensduur periodes (5-7 bezoeken)
2. Evaluatie: levensgebeurtenissen focus op positieve
3. Individualist: 1 op 1 interventie
Onderzoek & effectiviteit van de life review methode:
- In verpleegcentra (met meerdere wonen): meer effect van de methode bij meer
depressieve symptomen
- In gemeenschapswoningen (alleen wonen): meer effect LR methode dan in
verpleegcentra ze hebben minder mensen om tegen te praten (meer depressieve
symptomen LR werkt beter)
- Gestructureerde methode werkt beter (1.04) dan ongestructureerde Reminiscence (0.4)
Onderzoek bij niet-depressieve ouderen, controle groep vs interventie groep:
Oudere volwassenen hadden minder depressieve symptomen, verbeterde tevredenheid van
leven, en toename van specifieke positieve herinnering na interventie t.o.v. controle groep.
Het ophalen van AM herinneringen is gerelateerd aan het proces van emotieregulatie
2. Hoorcollege 2: emotie regulatie
Proces model van emotieregulatie (Gross)
A) E-emotie (definitie) = emotie en gedrag/actie
- Emoties zijn fenomenen over het hele lichaam met verbanden tussen: fysiologisch,
cognitief en gedrag. Van emotie actie en van actie emotie
o Bang rennen boos aanvallen verdrietig terugtrekken
B) Emotieregulatie (definitie, Gross) = vormgeven welke emoties je hebt, wanneer je
ze hebt en hoe je deze emoties ervaart of uitdrukt. (zowel bewuste als onbewuste en
externe en interne emotieregulatie)
C) 5 strategieën voor emotieregulatie = procesmodel (Gross, 2014):
2
, 1. Situatieselectie (Situatie)
2. Situatieverandering (Situatie)
3. Attente inzet (aandacht)
4. Cognitieve verandering (beoordeling)
5. Responsmodulatie (reactie)
- Situatie aandacht beoordeling reactie (= modal model van emotie)
- Situatie (stimulus) reactie (hier tussen zitten dus aandacht & beoordeling),
mensen reageren niet zomaar op een situatie er gebeurt veel meer tussen
Emotieregulatie in de kindertijd:
1. Situationele factoren: wijzigen van de situatie (gebeurt vaak door de ouder) zoals uit
de wieg halen als het huilt. Op latere leeftijd selecteren we onze situatie meer zelf,
bijvoorbeeld actief vermijden of benaderen)
2. Aandachts inzet: kinderen kijken weg en volwassenen focussen op andere gedachten
bijvoorbeeld. Het is een soort afleiding om een situatie minder emotioneel geladen te
maken.
3. Responsmodificatie/modulatie: veranderen van de emotionele reactie,
zelfverzachtend gedrag (bijvoorbeeld duimen of alcohol drinken bij volwassenen).
Onderdrukken van bepaalde emoties (rol van cultuur: wat wel/niet laten zien).
Gezichtsexpressies als indicatoren voor onderliggende emotionele staten, maar dit
betekend niet dat onze gezichtsexpressie echt laat zien hoe we ons voelen.
De ontwikkeling van emoties – 2 theoretische benadering
1. Functionalistische benadering: een emotie is een signaal en om te communiceren
hoe je je voelt. Het staat in relatie tot het behalen van persoonlijke doelen
(bijvoorbeeld veiligheid)
2. Differentiële benadering (na de geboorte): bij de geboorte: tevreden, interesse en
angst. Na 6 maanden: 6 basisemoties (vreugde, walging, verrast, verdrietig, boos,
angst) maar kunnen dit zelf nog niet begrijpen. Na 18 maanden zijn er meer complexe
emoties mogelijk.
Ongedifferentieerde emoties: er zijn globale negatieve/positieve staten. Maar niet echt
specifieke emoties als angst of walging. is ook belangrijk om te vinden, als je geen globale
positieve emoties kan hebben kan je ook geen specifieke positieve emoties hebben.
Ongedifferentieerde emotie Gedifferentieerde emotie
Globale positieve/negatieve emotionele staat Basis emotie (blij, verdrietig)
Maakt snelle beoordeling mogelijk Primaire emoties (vroeg & universeel)
Tevredenheid, interesse Na 6 maanden: 6 basisemoties. (begrijpen
van emoties nog niet aanwezig)
3 componenten van emotie: fysiologisch (opwinding), cognitie (interpretatie), gedrag
(huilen/kijken)
Voorbeeld walging:
- Aangeboren: evolutionaire voorbereid, afkeerreacties worden uitgebreid naar bredere
stimuli
3
