Een samenvatting van de biologie thema's ecosystemen en evolutie. Dit is een uitgebreide uitleg over deze onderwerpen met afbeeldingen en schema's. Onder andere de onderwerpen soortvorming, selectie, interactie, dynamiek en regulatie komen er in terug. De samenvatting is gebaseerd op de samengevat-...
Ecosystemen: interactie en regulatie
★ Een ecosysteem is een verzameling van populaties en abiotische factoren is een natuurlijk begrensd gebied met voor elke
soort een habitat (specifieke leefomgeving) en een niche (specifieke functie in het ecosysteem)
★ De populaties vormen een levensgemeenschap waarin een bepaald voedselweb werkt bestaande uit allemaal voedselketens,
welke bestaan uit planten en dieren met verschillende trofische niveaus (consumenten van eerste/tweede/derde/hogere
orde) met als uitzondering de mens en diersoorten die plantaardig en dierlijk voedsel eten (die behoren tot die
verschillende orden)
★ De abiotische factoren in een ecosysteem beïnvloeden de dynamiek en zijn zoal:
○ Licht levert energie voor fotosynthese (invloed op zon-/ schaduw-/ waterplanten)
○ Temperatuur beinvloed de enzymactiviteit en kunnen hebben gevolgen voor verdamping, uitstekende lichaamsdelen en
dieren met wisselende lichaamstemperatuur
○ Lucht heeft wind en vochtigheid die invloed hebben op landplanten en dieren in een droog milieu en dieren in een
vochtig milieu
○ Water heeft met zijn temperatuur en samenstelling in bodemvocht en grondwater een invloed op landplanten in een
vochtig milieu en door het oppervlaktewater invloed op waterplanten en bij diepzeewater op gewervelde zeedieren
○ Bodem heeft in verschillende gebieden een andere samenstelling en structuur (zand, klei, humus en de zuurgraad)
★ De biotische factoren zijn de organismen en beïnvloeden de ontwikkeling van het ecosysteem en er zijn populaties van:
○ Planten geven grote variaties in het microklimaat en maken omgeving geschikt voor andere planten en dieren
○ Dieren hebben invloed op de vegetatie en bepalen de predator-prooi-relaties en veroorzaken zoal vraat
○ Schimmels en bacteriën hebben invloed op het mineralisatieproces en veroorzaken ziektes bij planten en dieren
★ Communicatie tussen de organismen verloopt o.a. via signaalstoffen zoals feromonen (zorgen voor communicatie
tussen soortgenoten via lucht of water) en via vraat (planten geven stoffen af aan andere als gevaar)
★ Beperkende factoren zorgen ervoor dat processen in organismen worden geremd
★ Tolerantiegrenzen geven aan tussen welke schommelingen organismen abiotische factoren kunnen verdragen en bepalen
het verspreidingsgebied (leefgebied waarin een soort voorkomt) en de grenzen worden weergegeven door een
tolerantiekromme (voor elke abiotische factor een aparte) met een ondergrens, optimum en bovengrens
★ De primaire productie is de productie van organische stoffen door producenten die bestaat uit een netto (per tijdseenheid
gevormde biomassa inclusief dissimilatie en meestal aangeduid in groei) en bruto primaire productie (per tijdseenheid
gevormde biomassa exclusief dissimilatie) en kan worden afgeleid uit de zuurstofproductie
★ De energiestroom die door een ecosysteem loopt bestaat uit autotrofe organismen die anorganische stoffen uit het
abiotische milieu gebruiken (planten en cyanobacteriën door fotosynthese en autotrofe bacteriën met chemosynthese) en
heterotrofe organismen die organische voedingsstoffen gebruiken voor energie (dieren via voedselketens en bacteriën en
schimmels mineraliseren de organische stoffen) en de energie verlaat uiteindelijk de organische stoffen weer na
dissimilatie is de vorm van warmte
, ★ De piramide van biomassa is een tekening van de verdeling van biomassa
over de voedselniveaus van een levensgemeenschap met de volgende
kenmerken:
○ De gewichten zijn van een bepaald moment
○ Het onderste niveau bevat producenten
○ De hogere niveaus bevatten consumenten (eerste eerste orde, dan
tweede, dan derde)
○ Hogere niveaus bevat een kleiner aantal organismen
○ Klein deel van de biomassa wordt in volgend niveau vastgesteld
○ Meeste biomassa gaat verloren door dissimilatie, verlies aan biomassa
(veren, haren, ontlasting) en niet alle organismen van het
voorgaand niveau worden gegeten
★ Een natuurlijk evenwicht (stabiele toestand waarin elke factor in
ecosysteem gelijk blijft) blijft in stand door het schommelen van
populatiedichtheden door bepaalde waarden:
○ Abiotische factoren zoals wind, temperatuur en vochtigheid
○ Biotische factoren zoals geboorte en sterfte, exoten (nieuwe
organismen die immigreren vanuit andere gebieden) en migratie
○ Concurrentie binnen en tussen populaties
★ De sterke schommelingen in populatiedichtheid worden geremd door
negatieve terugkoppeling (door ziektes, voedselschaarste, ruimtegebrek
territoria en meer vijanden) wat zorgt voor natuurlijke selectie
★ De zelfregulatie van ecosystemen wordt door de mens beïnvloed met een paar ingestelde maatregelen:
○ Het streven naar grote stabiele ecosystemen door ze met elkaar te verbinden zodat organismen zich kunnen uitwisselen
(ecologische hoofdstructuur)
○ Het uitzetten van plaatselijk uitgestorven diersoorten
○ Het uitzetten van dieren die onderhoud plegen (grote grazers)
★ De kringloop van de natuur is de gehele stroom van materie die wordt verdeeld in verschillende diersoorten:
○ Producenten nemen anorganische stoffen op en leggen energie vast in organische stoffen in vorm van glucose,
aminozuren (en eiwitten) en andere organische bouwstoffen
○ Consumenten leggen een klein deel van de opgenomen stoffen in organische stoffen vast na vertering door assimilatie
○ Reducenten (bacteriën en schimmels) mineraliseren organische stoffen weer tot anorganische stoffen waarbij de chemische
energie wordt vastgelegd in warmte en de producenten mineralen kunnen opnemen
★ De koolstofkringloop is de reeks van processen die koolstofatomen buiten en in het organisme doorlopen:
○ Koolstofdioxide wordt in glucose vastgelegd door fotosynthese en daarna in het omzetten van andere organische stoffen
○ Koolstofdioxide komt vrij bij verbranding in organismen en bij de verbranding van fossiele brandstoffen, waardoor het
aan de atmosfeer wordt toegevoegd en zorgt voor broeikaseffect (warmer worden van de atmosfeer -> ijskappen smelten ->
hoger zeewaterniveau) (kan worden opgelost door gebruik duurzame energie, kernenergie of het beperken van de
bevolkingstoename)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper milaamber. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
