In deze samenvatting heb ik zoveel mogelijk kennis over planten in een zo'n compact mogelijke samevatting proberen te verwerken. Met deze samenvatting heb ik erg hoge resultaten gehaald, dus betekent het dat hij zijn werk goed gedaan heeft!
Hoofdstuk 11 Planten, de basis van het leven
11 Planten de basis van het leven
-
11.1. Planten, wat zijn dat?
Planten worden verdeeld in de volgende soorten:
- Wieren en algen: zijn gebonden aan vochtige plaatsen. Ze zijn eencellig of
eenvoudig gebouwde meercelligen, en hebben geen stengels, wortels of bladeren.
- Mossen: landplanten die gebonden zijn aan vochtige plaatsen. Dankzij hun niet erg
sterke transportsysteem worden mossen over het algemeen niet groot.
- Varens: hebben een goed ontwikkeld transportsysteem.
- Zaadplanten: hebben een goed ontwikkeld transportsysteem en kunnen uitgroeien
tot bomen.
11.2. Zaadplanten
Het kenmerkende voor zaadplanten is het feit dat zij zich voortplanten dmv zaden die
geproduceerd worden door een speciaal voortplantingsorgaan (bloem).
Bedektzadigen hebben een bedekkend laagje over hun zaden.
Deze worden onderverdeeld in eenzaadlobbigen en tweezaadlobbigen. De zaadlobben
van eenzaadlobbigen zijn niet in tweeën te delen. Bij tweezaadlobbigen kan dit wel.
Er zijn ook naaktzadigen, waarbij de zaden niet afgesloten worden door een laag.
11.2.1. Stengel, wortel en blad
Een zaadplant bestaat meestal uit drie organen: wortel(s), stengel(s) en bladeren.
Plantencellen houden het vermogen om zich te ontwikkelen tot een van deze drie organen.
Stengels zijn altijd te herkennen aan het feit dat uit ze knopen en leden bestaan en ze
hebben knoppen. Een stengel kan dienen voor ongeslachtelijke voortplanting of
opslagplaats.
Wortels blijven altijd herkenbaar: ze zitten altijd onder de grond en bezitten geen bladgroen.
In de voet van bladeren zit altijd een okselknop.
11.2.2. Bloemen
De bloem van een bedektzadige plant bestaat uit een kelk met kelkbladeren, en daarbinnen
een kroon met kroonbladeren.
Het vrouwelijke geslachtsorgaan, de stamper, bestaat uit een stempel, de stijl en het
vruchtbeginsel. In dit vruchtbeginsel zitten een of meerdere zaadbeginsels. Hierin zit een
eicel. Na de bevruchting ontwikkelt het zaadbeginsel tot een zaad.
Rondom de stamper zitten de mannelijke geslachtsorganen, de meeldraden: deze bestaan
uit een helmknop en helmdraad. In de helmknop zitten twee helmhokjes waarin zich
stuifmeelkorrels ontwikkelen.
Bij bevruchting komt er stuifmeel van de ene bloem op de stamper van een bloem. Bij
zelfbestuivers is dat dezelfde bloem en bij kruisbestuivers is dat bij een andere bloem.
Windbestuivers maken gebruik van de wind voor bestuiving.
Insectenbloemen gebruiken insecten als tussenpersoon bij bestuiving. Zij ruiken lekker,
hebben mooie kleuren en produceren nectar.
Een tweeslachtige bloem bevat zowel mannelijke- als vrouwelijke geslachtsorganen. Bij
eenslachtige is er maar één soort geslachtsorgaan per bloem. Als eenslachtige bloemen te
, vinden zijn op dezelfde plant, wordt deze en éénhuizige plant genoemd. Hierbij zijn beide
geslachten te vinden op dezelfde plant.
Na bestuiving groeit er een uiterst dunne stuifmeelbuis uit de stamper. Deze groeit door de
stempel naar de zaadbeginsels in het vruchtbeginsel. De zaadcel versmelt met de eicel, en
de eicel is bevrucht.
Na de bevruchting vormt zich een embryo, bij planten een kiem of kiemplantje.
11.2.3. Zaden en vruchten
Om het zaad zit de zaadhuid. Bij een pinda is het bobbeltje bovenop het embryo. Hierin
zitten de wortel, stengel en het blad in verwerkt. De twee helften zijn de zaadlobben, vol
met reservevoedsel voor het embryo.
Een kiem kan tot ontwikkeling van het zaad worden gebracht door een bepaalde prikkel. Dit
kan een snelle overgang tussen een koud klimaat naar een warm klimaat zijn, of een
vochtige omgeving.
Een goede verspreiding van zaad is belangrijk om een nieuw leven te kunne realiseren.
11.3. Plantenweefsels
Er zijn vijf verschillende weefseltypen bij zaadplanten te onderscheiden:
- parenchym (vulweefsel)
- steunweefsel
- houtvaten (hout)
- bastvaten (bast)
- meristeem (deelweefsel)
11.3.1. Parenchym
Parenchym bestaat uit grote cellen met dunne celwanden die de holtes tussen andere
weefsels opvullen. De meeste stofwisselingsprocessen vinden hierin plaats.
De cellen in planten met bladgroenkorrels zijn de parenchymcellen.
11.3.2. Steunweefsel en transportweefsel
Steuncellen kan je herkennen aan de dikke celwanden rondom de cel of alleen in de
hoeken. Steuncellen bieden steun bij snel groeiende delen van een jonge plant.
Transportweefsel wordt door houtvaten of bastvaten.
Houtvaten hebben verdikte wanden in verticale richting. De horizontale wanden verdwijnen
wanneer de houtcellen in de loop der tijd afsterven. Hierdoor is een houtvat een holle buis.
Houtvaten vervoeren water met opgeloste zouten en mineralen van de wortel naar het blad.
Bastvaten zijn rijen cellen samengesmolten tot transportbuizen. De wanden zijn dun, de
cellen blijven leven en spelen een belangrijke rol bij het transport. De horizontale
tussenwanden blijven ook bestaan. Bastvaten vervoeren plantensappen via openingen in de
horizontale wanden van de bastvaten. Het transport kost de plant geen energie.
11.3.3. Meristeem
Meristeem bestaat uit niet-gedifferentieerde cellen. Deze zorgen voor groei in de plant door
delingsactiviteit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merlijnzwart. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.