Dit document bevat volgende hoofdstukken
- Taalontwikkelingsstoornissen: indeling en definities
- Primaire taalontwikkelingsstoornissen
- Signalering en screening van TOS
- Diagnostiek van TOS
- TOS bij meertalige kinderen
Taal diagnostiek ..................................................................................................................................1
1 Taalontwikkelingsstoornissen: indeling en definities ........................................................................2
Wat is een taalontwikkelingsstoornis? ............................................................................................2
Definitie volgens ASHA (American Speech-Language-Hearing Association) ......................................2
Wat is een significant tekort? ..........................................................................................................2
Prevalentie......................................................................................................................................2
Secundaire taalontwikkelingsstoornis .............................................................................................3
Primaire taalontwikkelingsstoornissen ............................................................................................4
2 Primaire taalontwikkelingsstoornissen (TOS) ....................................................................................6
Oorzaken van TOS ...........................................................................................................................6
Kenmerken van TOS ........................................................................................................................7
Kenmerken van ontwikkelingsdysfasie (OD) .................................................................................. 11
Impact van TOS ............................................................................................................................. 11
Comorbiditeit................................................................................................................................ 12
3 Signalering en screening van TOS ................................................................................................... 14
Signalering .................................................................................................................................... 14
Screening ...................................................................................................................................... 14
4 Diagnostiek van TOS....................................................................................................................... 15
Anamnese..................................................................................................................................... 15
Multidisciplinair onderzoek ........................................................................................................... 15
Taalonderzoek door logopedist ..................................................................................................... 16
Diagnose ....................................................................................................................................... 17
Ernstbepaling van TOS .................................................................................................................. 18
Diagnosestelling ............................................................................................................................ 18
Adviesgesprek............................................................................................................................... 18
5 TOS bij meertalige kinderen ........................................................................................................... 19
Meertaligheid in cijfers ................................................................................................................. 19
Blootstellingsacherstand of taalontwikkelingsstoornis .................................................................. 19
Differentiaaldiagnostiek ................................................................................................................ 19
, 1 Taalontwikkelingsstoornissen: indeling en definities
Wat is een taalontwikkelingsstoornis?
Wanneer het verwerven van mondelinge of gesproken taal opvallend trager en/of moeizamer gaat
spreekt men van een taalontwikkelingsstoornis. Het is een verborgen stoornis.
Definitie volgens ASHA (American Speech-Language-Hearing Association)
Een significant tekort in de ontwikkeling en het gebruik van taal in al zijn modaliteiten. Het gaat
hierbij om problemen met taalbegrip en/of taalproductie binnen de verschillende taaldomeinen
(fonologie, morfologie, syntaxis, semantiek en pragmatiek). Het kan voor het leven zijn en de
symptomen kunnen veranderen doorheen de tijd.
Wat is een significant tekort?
Niet tijdig behalen van de taalmijlpalen.
Leeftijd Minimum spreeknorm
0m-12m Het kind ontwikkeld (non-)verbale - Luisteren naar de stem van een
taalvoorwaarden: ander en kijken naar het mondbeeld
- Huilen, lachen en kraaien - Brabbelen in een steeds
- Oogcontact gevarieerder patroon
- Spelen met de lippen, tong en het - Imiteren
verhemelte - Beurtnemen
- Spelen met de stem
12m-18m - Kind begrijpt opdrachten met twee woorden
- Kind kan één of meer lichaamsdelen aanwijzen
- Kind kan veel en gevarieerd brabbelen met af en toe een herkenbaar woord
18m-2j Kind gebruikt 5 tot 10 woorden.
2j-2.6j - Kind begrijpt zinnen met drie woorden
- Kind gebruikt tweewoorduitingen waarbij de woordopbouw nog onvolledig is
2.6j-3j Kind gebruikt driewoorduitingen waarbij de woordopbouw nog onvolledig is.
3j-3.6j - Kin gebruikt drie- tot vijfwoorduitingen
- Ongeveer de helft van wat het kind zegt is verstaanbaar
3.6j-4j - Kind vertelt spontaan wel eens een verhaal
- 50%-70% van wat het kind zegt is verstaanbaar
4j-5.6j - Kind kan een verhaal navertellen aan de hand van plaatjes
- Kind gebruikt enkelvoudige zinnen waarbij nog problemen met meervoudsvormen
en vervoegingen mogen bestaan
- 75%-90% van wat het kind zegt is verstaanbaar
>5.6j - Kind gebruikt goed gevormde, ook samengestelde zinnen
- Kind is goed verstaanbaar
- Taalgebruik is concreet
Prevalentie
Geeft aan hoeveel kinderen met een taalontwikkelingsstoornis er zijn op een bepaald
moment.
5%-10% van de schoolgaande kinderen heeft een taalontwikkelingsstoornis.
, Secundaire taalontwikkelingsstoornis
Sensorische ontwikkeling
- Gehoorverlies
o Permanent gehoorverlies: 0,1% van de schoolgaande kinderen
o Nood aan hulpmiddelen om beter te horen
o Extra stimulatie en ondersteuning nodig bij ontwikkeling van spraak en taal
o Factoren bij gehoorstoornissen die mee de taalontwikkeling bepalen
Leeftijd waarop slechthorendheid 𝑤 ̅ vastgesteld (hoe sneller, hoe beter)
Ernst van het gehoorverlies
Oorzaak van het gehoorverlies (geleidingsverlies, perceptief verlies,…)
Gebruik van gehoorversterkende hulpmiddelen
Aanwezigheid van medische aandoeningen
Communicatieaanbod vanuit de omgeving
- Visuele stoornissen: slechtziend of blind
o Mits een optimaal taalaanbod ondervinden deze kinderen zelfden taalproblemen
Kinderen zijn vaak kwetsbaar op sociaal-emotioneel en communicatief vlak wat een impact kan
hebben op de taalontwikkeling.
Motorische ontwikkeling
Bij een louter motorische beperking (zitten, staan, lopen,…) is er doorgaans een normale
taalontwikkeling. IQ Kenmerken
50-70 - Lichte verstandelijke beperking
Cognitieve ontwikkeling - Ontwikkelingsleeftijd 7j-10j
- Verstandelijke beperking: IQ van 70 of minder - 80% van de populatie
o Oorzaken 35-49 - Matige verstandelijke beperking
Vaak genetisch (syndroom) - Ontwikkelingsleeftijd 5j-7j
Zuurstoftekort bij de geboorte - 12% van de populatie
Overmatig alcoholgebruik tijdens 20-34 - Ernstige verstandelijke beperking
de zwangerschap - Ontwikkelingsleeftijd 2j-5j
- 7% van de populatie
Sociaal-emotionele ontwikkeling <20 - Diepe verstandelijke beperking
- Ontwikkelingsleeftijd <2j
- ASS (autismespectrumstoornis)
- 1% van de populatie
o Complexe neurologische
ontwikkelingsstoornis
Aanhoudende tekorten in sociale communicatie en interactie
Beperkte, repetitieve patronen van gedrag, interesses of activiteiten
o Symptomen zijn al in vroege kindertijd aanwezig en leiden tot ernstige beperkingen
in (sociaal) functioneren
o Prevalentie: 1% van de lagereschoolkinderen
o 40% van de kinderen met ASS hebben een verstandelijke beperking
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper feebourgeois. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.
