Repetitie geschiedenis § 1.1 t/m 1.4 samenvatting:
1.1: Een nieuwe tijd
Rond veranderde er veel in de landbouwstedelijke samenleving. De kunst veranderde en
schilders werden ineens gezien als kunstenaars en niet langer als handwerklieden. Ze kregen
belangrijke opdrachten van keizers en koningen en werden soms beroemd!
Net als in de tijd van steden en staten regelden gilden het leven van ambachtslieden, maar
er waren veranderingen op komst. In het begin van de 16e eeuw werden de gilden soepeler
met hun regels. Zo mochten meesters niet langer maar 1 leerling en 2 gezellen hebben, maar
mochten er zo veel leerlingen en gezellen komen als je maar wilde. Voor de meesters was dit
gunstig, want met meer personeel in je bedrijf kon je meer en sneller producen produceren.
Goed omgaan met de tijd werd steeds belangrijker. De zandloper voldeed niet meer, dus
maakten uitvinders vanaf de 13e eeuw mechanische klokken (met raderwerken) waarmee je
de dag in 24 uur kon verdelen en de hele dag kon aflezen en sommige als wekker kon
instellen. Vanaf de 15e eeuw werden uurwerken met slagwerk en wijzerplaten op torens in
steden aangebracht, zodat iedereen de tijd kon aflezen. Ondernemers konden efficiënter
met hun tijd omgaan, waardoor ze meer konden verdienen. Tijd werd geld!
Een kalender is een lijst waarin de dagen van een jaar zijn ingedeeld in maanden/weken. In
de christelijke jaartelling wordt uitgegaan van het zonnejaar (tijd waarin de aarde 1x om de
zon draait). Door de invoering van de Gregoriaanse kalender beginnen de vier seizoenen
allemaal op de 21e.
Het begrip maand is afgeleid van de maanmaand (tijd waarin de maan 1x om de aarde
draait). De Romeinen verdeelde het zonnejaar in 12 maanden. Die maanden waren
verschillend van lengte en niet even lang als een maanmaand. Deze verdeling gebruiken we
nog steeds (7 maanden met 31 dagen, 4 dagen met 30 dagen en 1 maand met 29 of 28
maanden. De islamitische kalender heeft wel 12 maanmaanden en is daarmee 11 dagen
korter dan een zonnejaar. Voor de 11 dagen vallen islamitische feesten.
Maanden:
Januari goden-naam Janus
Februari feest Februa
Maart goden-naam Mars
April Latijns woord Apricus
Mei goden-naam Maia
Juni goden-naam Juno
Juli Julius Caesar
Augustus Octavianus Augustus
September telwoord Septen
Oktober telwoord Octo
November telwoord Novem
December telwoord Decem
, 1.2: De renaissance
Omstreeks 1500 kregen Italiaanse kunstenaars en geleerden weer belangstelling voor de
klassieke oudheid. Eeuwenlang had de kerk de Grieks-Romeinse beelden afgedaan als
heidense restanten, maar in de 15e eeuw kregen zelfs de Pausen er belangstelling voor. Italië
sprak van een wedergeboorte van de oudheid (renaissance). De renaissance ontstond in
Italië, omdat de cultuur daar ging bloeien:
Italiaanse steden handelden veel met Arabieren en werden zo heel rijk. Van dat geld
lieten ze schilderijen en beelden maken van de klassieke oudheid.
Italië ligt vol met ruïnes uit de oudheid.
Oost-Romeinse rijk werd overgenomen door de Turken dus veel wetenschappers
vluchtten met kun kennis en geschriften naar Italië.
Nieuwe kennis kwam via handel met het midden- en verre Oosten naar Italië.
De kerk had altijd gezegd dat het leven op aarde slechts een voorbereiding was op het leven
na de dood. In de renaissance bleven de kerk en het gelood heel belangrijk en stierven nog
steeds veel mensen jong, maar bij de rijke mensen groeide de belangstelling voor de
plezierige kanten van het leven. Hun motto: Carpe Diem (pluk de dag) geeft het verschil aan
in mentaliteit met het motto van de middeleeuwen: Memento Mori (gedenk te sterven). De
nieuwe manier van denken wakkerde de belangstelling voor de klassieke oudheid aan.
Als je de mens en de natuur wilde begrijpen moet je de klassieke teksten lezen. De
oorspronkelijke geschriften waren verloren gegaan, maar veel monniken hadden ze
overgeschreven. De renaissance geleerden stelden de mens als individu centraal. Ze werden
dan ook humanisten genoemd. De humanisten vonden dat mensen door eigen inspanning
hun leven konden verbeteren, bijvoorbeeld met onderwijs.
Kunstenaars wilden de kunst van de Grieken en Romeinen evenaren. Ze gingen niet langer
alleen goden weergeven, maar ook personen uit de Griekse verhalen. De kunstwerken
waren realistischer, hadden perspectief (diepte) en waren anatomisch correct. Architecten
bouwden nieuwe gebouwen met de klassieke zuilen, bogen en friezen. Ook de literatuur
veranderde. Er kwamen bijvoorbeeld nieuwe woorden en de schrijvers lieten zich inspireren
door de klassieke oudheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper larissapeek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.