College aantekeningen
Collegeaantekeningen voor wereldgeschiedenis
- Instelling
- Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Aantekeningen voor wereldgeschiedenis. Alle colleges.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
🌍wereldgeschiedenis
Class 112110037Y
Created Sep 3, 2020 435 PM
Materials
Property
Reviewed
Type Lecture
tuesday September 8th - Europa in mondiaal
perspectief
Thema van dit college: welke verklaringen zijn er voor het opvallende verschil in
welvaart tussen de westerse en niet-westerse wereld in de huidige tijd?
Verklaring 1 raciale superioriteit
ondersteund door sociaal-Darwinisme 19e eeuw)
in diskrediet door WO II, maar niet verdwenen
Verklaring 2 culturele superioriteit
individualisme ipv ondergeschiktheid
wereldgeschiedenis 1
, democratie ipv despotisme
eigendomsrechten ipv banditisme
Problemen met dit soort verklaringen: soms empirisch onhoudbaar (ras) of
methodisch onbevredigend (cultuur). Eurocentrisme: Europese ontwikkelingen
teveel in isolement beschouwd.
Materiële cultuur: de invloed van ecologie en geografie.
Case study: Tasmanië kende rond 1800 de minst complexe materiële cultuur.
Vernoemd naar Abel Janszoon Tasman 1642. Rond 1772 komt er een Franse
expeditie, want volgens de Nederlands viel er niet veel te halen.
Er waren jagers-verzamelaars, maar anders dan Aboriginals in Australië (geen
boemerangs, speerwerpers, vishaken, etc). Geen kennis van metaal, geen
kleding naaien, geen waterdichte hutten. Maar ze waren sterk, gezond en
maakten gelukkige indruk op de Europeanen.
Verklaring van Europeanen: ze hielden ras en evolutie in hun achterhoofd. De
donkere huis en simpele materiële cultuur was voor hen de missing link tussen
aap en mens. Het leek bevestigd door snelle opbouw van complexe
samenleving door kolonisten op Tasmanië.
Maar er blijkt op Tasmanië zijn er kennis van technieken verloren gegaan:
verdwijnen kennis van vissen 1500 BCE, verdwijnen kennis naalden en andere
benen werktuigen 1500 BCE. Samenlevingen kunnen blijkbaar aan
complexiteit inboeten.
Ecologie is van groot belang: zeer droog, onvruchtbare bodem, geen
domesticeerbare dieren en gewassen.
geen landbouw
geringe bevolkingsdichtheid
geen stimulans voor complexe samenlevingen en technologie (vereist
arbeidsdeling en specialisatie)
Ecologie = rem op ontwikkeling materiële cultuur.
Australië en Tasmanië raakte vroeg al geïsoleerd. Australië had geen innovaties
en Tasmanië degradatie van materiële cultuur.
De kleine groepjes van jagers-verzamelaars 50 mensen) waren erg kwetsbaar
voor rampen → droogte leidt tot hongersnood.
wereldgeschiedenis 2
, Conclusie: de complexiteit van menselijke samenlevingen is mede een functie
van de omvang van die samenlevingen (ecologie) en de mate van interactie
met andere samenlevingen (geografie). Dat zijn exogene factoren.
Permanente vestiging van Britten in Tasmanië vanaf 1803 komst
dwangarbeiders. Alle vruchtbare grond ging naar de kolonisten. Er kwam een
oorlog tegen Tasmaniërs (dmv besmettelijke ziekten) → sterke
bevolkingsdaling.
Welk continent heeft het meeste potentieel voor de totstandkoming van
complexe samenlevingen? → Euro-Aziatische continent.
grootste continent
biedt ruimte aan grootste hoeveelheid mensen
bevordert verscheidenheid aan planten en dieren → grootste
verscheidenheid aan domesticeerbare planten en dieren
oriëntatie: oost-west.
grotendeels in gematigde klimaatzone en vruchtbare bodem →
landbouw, bevolkingsgroei en complexe samenlevingen mogelijk
identiek klimaat op zelfde breedtegraad → uitwisseling van mensen &
gewassen
Friday September 11th - China
Politiek-staatkundig: ingedeeld in vier perioden
vroege periode: tot 1550 BCE
feodale periode: 1550221 BCE
keizerrijk: 221 BCE1912 CE
republiek: 1912-heden
Keizerrijk: Qin dynastie. Ontstaan in 221 BCE → Qin deelstaat verkrijgt
hegemonie op basis van:
uitbouw van economische en militaire macht
legalisme als staatsdoctrine
staatsbelang boven particuliere belang
wereldgeschiedenis 3
, absolute gehoorzaamheid van onderdanen
absolute macht van heer
1e keizer: Qin Shihuangdi
ontmanteling feodale systeem (wilde voorkomen dat iemand anders de
macht over zou kunnen nemen)
aanleg infrastructuur
algehele standaardisatie: maten en gewichten, munt, wetten, schrift,
kalender, kleding, asbreedte wagens
wordt in Europa pas in de 19e eeuw bereikt
bouwt eerste Chinese muur
boekverbranding 213 BCE
absolute macht
bureaucratische ambtenarenstaat → alternatief voor feodale systeem.
Voordelen voor keizer:
is niet erfelijk dus beter onder controle
ambtenaren zijn verplaatsbaar, feodale heren niet
Drie vaak genoemde kenmerken, zijn ze waar?
veranderingsloze maatschappij: elite van mandarijnen en absoluut keizer
MAAR periode van unificatie en desintegratie
variabele staatsgrenzen
individuele mobiliteit via ambtenarenapparaat (alleen voor rijkere
mannen)
geen rol in technologische ontwikkelingen
MAAR Francis Bacon 15611626 schrijft dat er drie uitvindingen zijn
van onbekende herkomst, met wereldomvattende invloed:
boekdrukkunst, buskruit, kompas
nu is het duidelijk dat dat Chinese uitvindingen zijn (studies van Joseph
Needham)
wereldgeschiedenis 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gwen3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen