Verhalen worden al sinds dat de mensheid bestaat verteld. Denk aan rotstekeningen.
De kracht van verhalen
Verhalen transporteren ons naar een andere wereld. We stappen in de schoenen van iemand
anders. We beleven de gebeurtenissen intens of alsof we er echt bij zijn.
Belangrijke termen die onze narratieve ervaring beschrijven: transportatie - identificatie - story
wold absorption - narrative engagement - immersie.
Strategische verhalen
Verhalen worden steeds meer strategisch ingezet, om bepaalde effecten te bereiken.
Bijvoorbeeld:
- Om mensen aan te zetten tot gezonder gedrag;
- Om mensen bewust te maken van gevolgen van klimaatverandering;
- Om in onderwijs de lesstof beter te laten landen;
- Om het imago van een bedrijf te verbeteren of producten te verkopen (bv. Narratieve
reclame, corporate storytelling).
Verhalen in nieuwe media
Nieuwe/ digitale media geven ons de mogelijkheid
- Om verhalen anders te vertellen
- Om andere verhalen te vertellen
- Om verhalen anders te beleven
Verhalen en storytelling
Wat is een verhaal?
Een verhaal wordt door Sanders en Van Krieken (2018) gedefineerd als: een reeks in een
specifieke tijd geplaatste specifieke gebeurtenissen die waargenomen beleefd worden door
een specifiek ervarend subject, los van het hier-en-nu.
,Verhaalniveaus - verschillende indelingen
Sanders & Van Herman & Genette Rimmon - Bal
Krieken Vervaeck Kenan
Verhaal “Story” “Histoire” “Story" “Fabula”
Narratieve/ Narratief “récit”
vertelling
Tekst Narratie/ Narratie/ Narratie/ Tekst
vertelling vertelling vertelling
Van boven naar beneden = van abstract naar concreet = van “wat” naar “hoe”
De drie verhaalniveaus van Sanders en Van Krieken
1. Verhaal: Uit welke gebeurtenissen bestaat dat verhaal? (abstract)
o Grondstructuur inclusief vertelwaardige gebeurtenis (je kan al die verschillende
gebeurtenissen achter elkaar zetten en aanwijzen welke functie een gebeurtenis
heeft);
o Karakterrollen (“actants” - Herman & Vervaeck) (je kan karakterrollen aanwijzen,
bijvoorbeeld de held en de schurk);
o Setting (Herman & Vervaeck).
2. Vertelling (narratie): hoe worden de gebeurtenissen gepresenteerd? Door welke
personages worden de gebeurtenissen ervaren? (Concreter):
o Temporele structuur: bijvoorbeeld chronologisch of met flashbacks/
flashforwards;
o Verteller: intradiëgetisch of extradiëgetisch;
o Concrete personages.
3. Tekst: Het product dat de lezer onder ogen krijgt (meest concreet):
o Tijdkenmerken: werkwoordstijden en temporele bijwoorden;
o Perspectief: ik of hij/zij, vocalisatie, demonstratie vs invasie;
o Citaten: (vrije) directe vs. (vrije) indirecte rede.
En “storytelling” dan?
- Verhaal = verhaal (“story”) + Vertelling (“telling”) + tekst.
- Een verhaal omvat:
o Zowel de grondstructuur van dit verhaal
(gebeurtenissen, karakterrollen, setting)
o Als de vertelling van het verhaal;
o Als de tekst van het verhaal.
,“Affordances’ van nieuwe media
“Affordances” (mogelijkheden) van digitale media
Janet Murray: “Books are good at delivering essentially linear stories, while computers are good
at telling stories of a different kind: procedural, participatory, encyclopeadic, and spatial.”
Affordance 1: Encyclopedisch
- Computers/ digitale media kunnen heel veel en veel verschillende informatie opslaan.
o Janet Murray: “The most capacious medium ever invented, the computer can
contain and transmit more information in humanly accessible form than all
previous media combined.”
Affordance 2: Ruimtelijk
- De computer genereert virtuele ruimtes (een”(web)site”) die navigeerbaar zijn door de
interactor.
- We kunnen scrollen door (alle informatie op) een website of een app en kunnen een
virtuele wereld verkennen.
o Janet Murray: “Digital space is created out of bits rather than bricks.”
Affordance 3: Procedureel
Janet Murray: “The biggest difference between the computer and earlier media of
representation is its procedural property, its ability to represent and execute conditional
behavios.”
- Computer/digitaal medium is opgebouwd uit uitvoerbare regels.
- Ke kunt een computer programmeren.
Affordance 4: Participerend
- Van lezer (passief) naar interactor (actief).
- Computer/ digitaal medium nodigt uit tot actie en manipulatie door de mens van de
gerepresenteerde wereld.
- Je hebt als interactor de agency om een digitaal verhaal aan te passen. Je kunt dingen
laten gebeuren in reactie op jouw acties.
, College 2
Doelen, ervaring en effecten van verhalen
Doelen vs ervaring vs effecten?
Doelen, ervaring en effecten zijn nauw met elkaar verbonden.
- Doel: Wat bedoelt een schrijver te bereiken met zijn verhaal? Welke functie (s)/ welke
doelen/ welke beoogde effecten heeft een verhaal?
- Effect: Wat voor effect heeft (het ervaren van) een verhaal?
o Begrijpen - leren - overtuigd raken/blijven - ander gedrag (willen) vertonen.
- Narratieve ervaring: wat ervaart iemand als h/zij een verhaal leest?
De narratieve ervaring
Narratieve ervaring
Onderzoek van Helena Bilandzic & Rick Busselle:
Core narrative experience: Constructen die exclusief door verhaal worden veroorzaakt:
- Transportation;
- Narratieve engagement;
- Story World Absorption.
Partial overlap: Kunnen door een verhaal worden veroorzaakt maar ook door andere content.
Je kan je bijvoorbeeld ook met iemand identificeren zonder dat er een verhaal is.
- Flow;
- Presence;
- Identification
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariaadriana. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.