Samenvatting
Samenvatting Bijeenkomst 4 Openbaar Bestuur
- Vak
- Openbaar Bestuur
- Instelling
- Maastricht University (UM)
Samenvatting van onderwijsgroep 4 openbaar bestuur 2021
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Notities Onderwijsbijeenkomsten OB 2021Openbaar Bestuur
Week 4 - Organisatievormen voor de publieke taakuitoefening
Organisatievormen voor publieke
taakuitoefening; een spoedcursus
Maatschappelijk belang, publiek belang en publieke taak
Wat-vraag: voor welke belangen moet de overheid
eindverantwoordelijkheid dragen?
Belangen zijn een maatschappelijk belang wanneer de behartiging voor de
samenleving als geheel gewenst is. Er is sprake van een publiek belang wanneer de
overheid zich de behartiging van een maatschappelijk belang aantrekt op grond van
de overtuiging dat dit belang anders niet goed tot zijn recht komt.
Het maatschappelijk belang wordt een publieke taak wanneer de markt of
samenleving het zelf niet goed kan organiseren.
Hoe-vraag: hoe gaat de overheid de eindverantwoordelijkheid voor een
publiek belang vormgeven?
Een publieke taak is een taak die in het publiek belang wordt uitgevoerd. Er zijn dan
verschillende manieren om die taak uit te voeren: binnen de bestaande structuur van
een ministerie, in een nieuw dienstonderdeel of agentschap, of in een zelfstandige
organisatie.
Verschillende organisaties
Publiek Privaat
Ministerie Staats-
s Batenlaste ‘De
ZBO’s RWT’s deelnemin
Diensten n diensten Markt’
gen
Openbaar gezag
Rechtspersoon Staat Eigen rechtspersoonlijkheid
Publiek
Publieke taken belang?
Interne Externe
verzelfstandiging verzelfstandiging
- Eenheid blijft - Organisatie wordt
onderdeel van het buiten het
ministerie departementaal
- Mogelijkheid om via verband gebracht
attributie/mandaat - Geen hiërarchische
bevoegdheden toe te ondergeschiktheid
kennen aan de minister
- Minister blijft volledig - Minister is beperkt
verantwoordelijk verantwoordelijk
,Notities Onderwijsbijeenkomsten OB 2021
Diensten en agentschappen
Dit zijn vormen van ‘interne verzelfstandiging’, dus staan nog wel binnen het
ministerie en de Minister blijft verantwoordelijk. Zij verkrijgen hun bevoegdheden via
attributie (deconcentratie) of mandaat, NIET via delegatie (dit kan niet aan
ondergeschikten)
Diensten: maken deel uit van het kas-verplichtingenstelsel, bijvoorbeeld de
belastingdienst of de Raad voor de Kinderbescherming.
Agentschappen heeft een structuur die kosten en baten kan laten zien zonder
externe verzelfstandiging. Het heeft enige autonomie op het gebied van financieel
beleid, maar binnen de vaste grenzen of regelingen van het ministerie, bijvoorbeeld
DUO of het RIVM.
ZBO’s
“Een bestuursorgaan van de centrale overheid dat bij wet, krachtens de wet bij
algemene maatregel van bestuur of krachtens de wet bij ministeriële regeling met
openbaar gezag is bekleed, en dat niet hiërarchisch ondergeschikt is aan de minister.
Een zelfstandig bestuursorgaan betekent dat het betrokken bestuursorgaan niet
onder volledige politieke verantwoordelijkheid werkt, ofwel niet hiërarchisch
ondergeschikt is aan de minister. In de Kaderwet is ‘openbaar gezag’ toegevoegd; dit
is anders dan de b-organen van art 1:1 Awb, deze zijn pas bestuursorgaan ALS er
sprake is van openbaar gezag.
Voltijd v. deeltijd
Privaatrechtelijke ZBO’s met alleen wettelijke taken zijn voltijd ZBO’s
Privaatrechtelijke ZBO’s met wettelijke én privaatrechtelijke taken zijn deeltijd ZBO’s.
Publiekrecht Privaatrecht
Met Onderdeel Voltijd Deeltijd
rechtspersoonlijk van de
heid Staat
Binnen Kansspelautoriteit Kiesraad AFM Instituut voor
Kaderwe certificering en
t ZBO examinering in
de
mobiliteitsbranch
e
Buiten Staatsbosbeheer Kamer voor Zorgkantore APK-garages
Kaderwe de n Wet
t ZBO binnenvisser Langdurige
ij Zorg
Deconcentratie v. ZBO
Deconcentratie ⇾ de juridische positie van gedeconcentreerde ambten is helder: zij
functioneren in volledige ondergeschiktheid aan het politiek verantwoordelijke ambt.
Een orgaan is ondergeschikt als het ene ambt algemene en bijzondere aanwijzingen
kan geven aan het orgaan.
ZBO ⇾ de hiërarchie van een ZBO is per definitie doorgesneden.
, Notities Onderwijsbijeenkomsten OB 2021
Minister Besluiten op naam van
verantwoordelijk?
Deconcentratie Ja, volledig In eigen naam (van het
gedeconcentreerde
orgaan)
Mandaat Ja, volledig In naam van de
mandaatgever
ZBO Beperkt; voor zover hij Het ZBO
bevoegdheden heeft
Rechtspersoon met een wettelijke taak
Art. 1:1 Comptabiliteitswet
“Een rechtspersoon die een bij of krachtens een wet geregelde taak uitvoert en die
daartoe geheel of gedeeltelijk wordt bekostigd uit de opbrengst van een bij of
krachtens een wet ingestelde heffing, met uitzondering van (…)”
- De organisatie moet dus eigen rechtspersoonlijkheid hebben
- De organisatie moet een taak uitoefenen die in de wet- of regelgeving is
geregeld
- Voor de uitoefening van die wettelijke taak moet de organisatie geheel of
gedeeltelijk worden bekostigd uit ‘publiek geld’.
Bestuursorgaan v. RWT
- Duidelijk verschil tussen de publiekrechtelijke bevoegdheid/openbaar gezag
van het BO en het uitvoeren van een wettelijke taak.
- De toekenning van een wettelijke taak is niet direct de toekenning van enig
openbaar gezag!
- Een wettelijk geregelde taak kan met verschillende soorten bevoegdheden
worden uitgevoerd.
- Een wettelijke taak behoeft niet noodzakelijk met behulp van een
publiekrechtelijke bevoegdheid tot het eenzijdig bepalen van de rechtspositie
van de burger te worden uitgeoefend.
Privatisering
Dit is de meest vergaande vorm van verzelfstandiging. Publiekrechtelijke
rechtspersonen kunnen privaatrechtelijke rechtspersonen oprichten, of in
privaatrechtelijke rechtspersonen deelnemen.
- Staatsdeelnemingsbeleid: per vennootschap wordt bekeken of het zinvol is om
wel of niet aandelen te houden zonder bepaald negatief/positief uitgangspunt.
Het aandeelhouderschap wordt geacht toegevoegde waarde te hebben voor
borging van publieke belangen die de vennootschappen behartigen.
- Kader voor stichtingen: “nee, tenzij…”. In beginsel moet het Rijk geen
betrokkenheid hebben bij het oprichten van stichtingen, haar rol dient beperkt
te blijven tot het verstrekken van subsidie.
- Er is een voorkeursnorm voor publiekrechtelijke ZBO’s: publiekrechtelijke
organisatievorm is een geëigende vorm en privaatrechtelijke vormgeving is
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nickylimbourg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen