Samenvatting
Samenvatting Bijeenkomst 5 Openbaar Bestuur
- Vak
- Openbaar Bestuur
- Instelling
- Maastricht University (UM)
Uitwerkingen van onderwijsgroep 5 openbaar bestuur 2021
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Notities Onderwijsbijeenkomsten OB 2021Openbaar Bestuur
Bijeenkomst 5 - Decentralisatie
1.Controlemiddelen op decentraal niveau
Gedecentraliseerde overheden hebben een open huishouding. Dit betekent dat de
centrale overheid ze soevereiniteit kan geven, maar deze ook weer kan terugnemen.
Het takenpakket is dan ook niet volledig vastgesteld, zoals het geval is bij een
gesloten huishouding.
Verhoudingen in de gemeente
De gemeenteraad is de rechtstreekse vertegenwoordiger van de burgers uit de
gemeente. De raad staat aan het hoofd van de gemeente (art. 125 Grondwet) en is
ingevolge art. 108 Gemeentewet bevoegd tot regeling en bestuur inzake huishouding
van de gemeente. De raad doet verordeningen (art. 147 Gemeentewet) en de
begroting (art. 191 Gemw) vaststellen. Bestuursbevoegdheden berusten bij de Raad,
voor zover deze niet aan het college van B&W of de burgemeester zijn toegekend
(art. 147 lid 2 Gemw). De zittingsduur van gemeenteraadsleden is vier jaar.
Het college van B&W maakt deel uit van het gemeentebestuur (art. 160 Gemw).
De verordeningsbevoegdheid van de gemeenteraad kan aan het college worden
gedelegeerd, art. 147 lid 1 Gemw.
De burgemeester wordt bij koninklijk besluit benoemd voor een periode van zes
jaar. De invloed van de raad op de benoemingsprocedure is vergroot, namelijk omdat
de raad door de minister wordt gehoord over een profielschets en een
vertrouwenscommissie, ingesteld door de raad, brengt via de commissaris van de
Koning verslag uit en de raad kan een aanbeveling doen. De minister kan enkel op
zwaarwegende gronden van die voordracht afwijken.
Controlemiddelen
- Mondelinge vragen, art. 155 lid 1 Gemw
- Schriftelijke vragen, art. 155 lid 1 Gemw
- Interpellaties, art. 155 lid 2 Gemw
- Technische vragen (overige vragen vallend onder het vragenrecht), art. 155
lid 1 Gemw
- Informele/onderhandse vragen (overige vragen vallend onder het vragenrecht)
art. 155 lid 1 Gemw
- Raadsonderzoeken of raadsenquêtes, art. 155a lid 1 Gemw
- Budgetrecht; het vaststellen van de jaarrekening en financiële controle in
brede zin, art. 189 en 213 Gemw. De jaarrekening is een belangrijk
controlemiddel: hierin staat omschreven waaraan het geld in een jaar is
uitgegeven. De raad kijkt bij het controleren van de jaarrekening wat er
daadwerkelijk is gerealiseerd van de plannen en voornemens, welke projecten
zijn uitgevoerd en of het beoogde effect ook echt bereikt is.
- De functie van rekenkamer, art. 182 Gemw
- Instelling van en controle op verbonden partijen, art. 160 lid 2 Gemw
- Verplichte doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoek, art. 213a Gemw
- Passieve en actieve informatieplicht van het college en burgemeester, art. 169
en 180 Gemw
De meeste controlemiddelen vallen onder de informatiewerving. Van
beoordelingsmogelijkheden wordt weinig gebruik gemaakt, waardoor de
, Notities Onderwijsbijeenkomsten OB 2021
controlerende taak niet optimaal wordt benut doordat veel leden vaak alleen van de
informatiewerving gebruik maken.
Raadsleden buitenspel gezet door wethouders?
Gemeenteraden spelen ook een rol in regionale samenwerkingsverbanden. In die
samenwerkingen gaat het probleem van de controlerende taak veel verder dan het
enkel aanwenden van een paar controlemiddelen, maar niet alles ten volle benutten.
De controlerende rol in samenwerkingsverbanden is beperkter, omdat de leden van
de gemeenteraad alleen iemand van eigen Algemeen Bestuur ter verantwoording
roepen voor het door die persoon gevoerde beleid. Daarbij zijn gemeenten niet
voldoende op de hoogte van de controlemiddelen van de Rijksinspecties en
provincies in hun hoedanigheid als toezichthouders;
- De gemeenschappelijke regelingen maken in de jaarstukken geen melding van
toezicht door de provincie of inspecties;
- Toezichthouders communiceren hun oordelen niet direct met de
gemeenteraden;
- Toezichthouders zijn niet altijd open over de onderzoeken die worden
uitgevoerd;
- Gemeenteraden ontvangen van het college vaak niet alle relevante rapporten
en oordelen van toezichthouders;
- Gemeenteraden zijn vaak geen, of geen serieuze gesprekspartner van
toezichthouders.
Meer bevoegdheden voor de gemeenteraad?
- Het bestuur van de gemeenschappelijke regeling zou periodiek bij de raden
van de deelnemende gemeenten langs kunnen gaan, meer follow-up
samenwerking zodat toezicht kan worden gehouden of de toezeggingen aan
de gemeenteraad wel worden nagekomen;
- Gemeenschappelijke regeling zou een open huis kunnen organiseren voor alle
deelnemende gemeenteraden;
- De taken van de gemeenschappelijke regeling zouden sectoraal in de
gemeente kunnen worden ingebed om de interesse van de raadsleden te
vergroten en de controle op de betreffende portefeuillehouder te bevorderen;
- Inzichtelijker maken hoeveel een gemeente uitgeeft aan de regeling en wat ze
er specifiek voor terug krijgt, zoals door het opstellen van een jaarplan en een
jaarverslag.
2.Toezicht op decentrale overheden
Positief en negatief toezicht
Het positieve toezicht houdt in dat er via een afwijzing of een bevel een bepaald
positief handelen van een ander bestuursorgaan wordt afgedwongen. Het negatieve
toezicht wil juist besluiten ontmoedigen, en valt uiteen in 1) het preventief toezicht,
art. 203 jo. 206 Gemeentewet) en 2) het preventieve toezicht (schorsing en
vernietiging)
Preventief toezicht
Opgenomen in titel 10.2.1. van de Awb, kan zich manifesteren in een
goedkeuringsvoorwaarde. Art. 132 lid 3 GW bepaalt dat de gewone of gedelegeerde
wetgever kan bepalen voor welke besluiten die goedkeuring is vereist. Volgens art.
10:26 Awb jo. 259 Gemw kunnen besluiten alleen aan goedkeuring worden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nickylimbourg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen