Samenvatting Recht, Hoofdstuk 1 t/m 9, 16 t/m 18
Hoofdstuk 1, Inleiding recht
1.2
Wat is recht?
Het geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent.
Doel van het recht:
Het ordenen van de samenleving en oplossingen geven voor conflicten.
Wat men met recht wil bereiken: rechtvaardigheid, gelijkheid, beschermen van zwaksten en
bv. Conflictbeheersing.
Welk doel nagestreefd moet worden is een kwestie van politieke keuzes.
1.3
Rechtsgebieden:
Staatsrecht
Geeft basisregels voor de organisatie van de overheid.
Belangrijkste wet in de staatsrecht: Grondwet, die biedt basis voor onze
staatsinrichting.
Andere wetten: Provinciewet, Gemeentewet, Kieswet.
Bestuursrecht
Geeft regels over de bestuurstaak (oftewel de ordenende taak) van de overheid.
Bij het uitvoeren van de bestuurstaak komt de overheid veel met (de belangen van)
burgers in aanraking.
Het bestuursrecht biedt burgers, die zich tegen handelingen of besluiten van de
overheid willen verzetten, mogelijkheden voor bezwaar en beroep.
Belangrijkste wet in het bestuursrecht: Algemene wet bestuursrecht (Awb)
Andere voorbeelden: Wet milieubeheer, Vreemdelingenwet, Wet werk, bijstand,
Jeugdwet.
Strafrecht
Beschrijving verboden gedragingen, bestraffing wanneer er gedragingen
overschreden worden.
‘rechtsorde’ : rust en veiligheid in de samenleving.
Twee belangrijke wetboeken: Wetboek van Strafrecht (Sr) (groot aantal
strafbepalingen) en Wetboek van Strafvordering (Sv) (beschrijving rechten van
verdachten, bevoegdheden van politie en justitie, en gaat in op gang van zaken
tijdens het strafproces).
Burgerlijk recht
Regelt rechtsverhoudingen tussen burgers onderling.
Bestaat uit 3 onderdelen:
1. Personen- en familierecht, regelen familierechtelijke relaties (zoals
ouderschap, gezag, omgang en (echt)scheiding).
2. Vermogensrecht, regelen zakelijke relaties tussen personen (zoals koop,
huur en hypotheek).
3. Rechtspersonenrecht. Rechtspersoon is en organisatie of onderneming die
een zelfstandig leven leidt in het recht (bijvoorbeeld een besloten
vennootschap (bv)). Hoe een rechtspersoon moet worden opgericht en wie
het binnen de rechtspersoon voor het zeggen heeft, wordt beschreven in het
rechtspersonenrecht.
Twee belangrijke wetboeken: Burgerlijk Wetboek (BW) (rechten en plichten van
burgers op het terrein van personen- en familierecht, vermogensrecht en
rechtspersonenrecht) en het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) (bevat
, het procesrecht met onder andere de gang van zaken tijdens een burgerlijk proces,
de betekenis van een dagvaarding en de rol van de advocaat.
Jeugdrecht:
Het jeugdrecht is een geheel van rechtsregels dat de positie van jeugdigen regelt.
Het jeugdrecht is geen eigen rechtsgebied, het bevat onderdelen uit het burgerlijkrecht,
strafrecht en bestuursrecht.
Net zoals jeugdrecht zijn er verschillende andere rechten die worden ingedeeld op onderwerp en
bevat onderdelen uit de rechtsgebieden.
1.4
Materieel recht: Formeel recht:
Bevat rechten en plichten van burgers. Bevat het procesrecht.
Wetboek van Strafrecht Wetboek van strafbevordering
Voorbeeld: het materieel strafrecht beschrijft de strafbepalingen (diefstal, aanranding,
brandstichting, enz.) en het formeel strafrecht geeft aan wat er gebeurt als er een strafbaar feit is
gepleegd (de rechten van de verdachte, bevoegdheden van de politie, enz.)
Het formeel recht regelt de wijze waarop het materiaal recht gehandhaafd wordt.
1.5
Nationaal recht:
Rechten die gelden op het grondgebied van een land.
Internationaal recht:
Regelt de rechtsrelaties tussen verschillende staten. Worden vastgelegd in internationale verdragen.
Bijvoorbeeld de regels van de Europese Unie.
Europese verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden
(EVRM)
Internationaal Verdrag inzake de rechten van het Kind (IVRK)
Hoofdstuk 2, de ouders van de jeugdige
2.2/2.3(duo-ouderschap)
Juridische moeder:
is de vrouw uit wie het kind is geboren
is bij de geboorte getrouwd/geregistreerd partnerschap met de vrouw die het kind baart
(duo-ouder). Alleen bij een anonieme donor, via officiële donorbank.
die het kind heeft erkend (buiten het huwelijk/geregistreerd partnerschap of binnen het
huwelijk/GP bij bekende donor).
Met toestemming moeder en/of het kind.
Vervangende toestemming van de rechter wanneer de vrouw levensgezel is van de
moeder en heeft ingestemd met de verwekking van het kind (via officiële
spermabank).
Moeder en kind kunnen gerechtelijk het duo-ouderschap vaststellen indien de vrouw
de levensgezel is van de moeder en heeft ingestemd met de verwekking van het kind
(via officiële spermabank).
wie ouderschap gerechtelijk is vastgesteld.
Degene die het kind heeft geadopteerd.
!Let op! bij draagmoederschap: draagmoeder = juridische moeder.
, Rechtbank moet het gezag van draagmoeder beëindigen. Daarna kunnen wensouders kind als
pleegkind in gezin opnemen (voogdij) en daarna adopteren.
2.3
Juridische vader:
Die op het moment van de geboorte is getrouwd/gp met vrouw uit wie kind is geboren.
Van wie het kind binnen 306 dagen na zijn dood wordt geboren (bij huwelijk en GP).
Die het kind heeft erkend.
Van wie vaderschap gerechtelijk is vastgesteld.
Die het kind heeft geadopteerd.
Erkennen van een kind
Je kunt een kind alleen erkennen als:
Er 1 juridische ouder is (de moeder was tijdens de geboorte van haar kind niet getrouwd en
had geen geregistreerd partnerschap).
Man/vrouw die het kind wil erkennen moet minstens 16 jaar zijn.
Met toestemming van juridische moeder en/of het kind.
Tot 16 jaar toestemming van de moeder.
Tussen 12 en 16 jaar moeten moeder en kind toestemming geven.
Als de jeugdige 16+ jaar is, is er alleen toestemming van de jeugdige nodig.
Wanneer er geen toestemming is kan een man alleen juridische vader worden als hij kan
bewijzen dat hij de biologische vader is. De rechter geeft dan toestemming wanneer de
belangen van het kind niet aangetast worden en wanneer het de belangen niet zal schaden
die de moeder heeft bij een ongestoorde verhouding met haar kind.
Procedure erkenning:
Hij moet bij de burgerlijke stand van de gemeente verklaren dat hij de juridische vader wil zijn. Van
die verklaring wordt een akte opgemaakt en wordt die ingeschreven in de registers van de burgerlijke
stand. Daarmee is de erkenning een feit.
Erkenning is niet mogelijk als:
Door de man die, vanwege te nauwe verwantschap, geen huwelijk met de moeder zou
mogen sluiten. De broer, vader of zoon van de moeder mag het kind niet erkennen.
Door een man die nog geen 16 jaar is.
Door een man die onder curatele staat, tenzij hij toestemming heeft van de kantonrechter.
Als de jeugdige al 2 juridische ouders heeft.
2.4
Na een gerechtelijke uitspraak worden de adoptiefouders juridische ouders van het kind en worden
de juridische banden met de oorspronkelijke ouders verbroken.
Adoptie gaat steeds minder over kinderbescherming en steeds meer over een mogelijkheid om een
kinderwens te vervullen van ouders.
Interlandelijke adoptie: het adopteren van een kind uit het buitenland.
Adoptieprocedure:
Gezinsonderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming
Ouders dienen een verzoek in bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie.
Dan volgt het onderzoek door de Raad van Kinderbescherming aar de geschiktheid
van de ouders om een kind op te voeden
Verplichte voorlichtingscursus als het onderzoek goed verloopt.
