De burgemeester: wie is hij?
Burgemeester of politicus? Burgemeesters zijn politieke ambtsdragers die de gemeenten
besturen.
Statistiek: NL telt 352 gemeenten; 22 burgemeesters zijn partijloos; 1. CDA; 2. VVD; 3.
PvdA.
De burgemeester: taken
Voorzitter van de gemeenteraad;
Voorzitter van het college van burgemeester en wethouders;
Verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid. Wat betreft de
handhaving van de openbare orde, staat de burgemeester aan het
hoofd van de politie; Wat betreft de opsporing van strafbare feiten,
staat de
Officier van Justitie aan het hoofd van de politie.
Het driehoeksoverleg [niet te verwarren met de drie functies van de burgemeester]
De driehoek van een bepaald gebied is het overlegorgaan tussen de vertegenwoordigers van
politie, Openbaar Ministerie en lokale overheid in Nederland (meestal de burgemeester).
Afhankelijk van het gebied, spreekt men van lokale of plaatselijke driehoek, regionale
driehoek, of bijvoorbeeld simpelweg van "de Haagse driehoek".
De prioriteiten die in deze driehoeksverhouding bepalen vertegenwoordigen meestal wel een
politieke kleur.
De burgemeester: bevoegdheden in het kader van de Opiumwet
Art. 174a Gemeentewet (Wet Victoria 1997)
Verruiming van de bevoegdheid: ook in andere zaken dan druggerelateerd
Geen populair artikel: 1) hoge bewijsdrempel wat betreft concreet en verifieerbare feiten
nodig ter sluiting; 2) maatschappelijk onaanvaardbare overlast; 3) gedegen onderzoek en
behoorlijke motivering.
Uitspraak Afdeling 6 juni 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1836
In het oorspronkelijke wetsvoorstel inzake de invoeging van artikel 174a in de
Gemeentewet was het de bedoeling dat de bevoegdheid uitsluitend zag op verstoring van
de openbare orde als gevolg van drugshandel in een woning. Mede naar aanleiding van de
opmerkingen van leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal is de reikwijdte van
het wetsvoorstel verruimd tot niet-druggerelateerde verstoringen van de openbare orde.
Tevens is opgemerkt dat sluiting van een woning slechts gerechtvaardigd kan zijn bij
overlast die wat betreft de risico's voor de omgeving te vergelijken is met drugsoverlast.
Het moet gaan om overlast die maatschappelijk onaanvaardbare vormen heeft
aangenomen en die niet met andere, minder ingrijpende middelen kan worden bestreden.
Bij de totstandkoming van artikel 174a van de Gemeentewet is tevens benadrukt dat de
wetgever met "verstoring van de openbare orde" een ernstige bedreiging van de veiligheid
en gezondheid van mensen in de directe omgeving van de woning bedoelde.
, Behoefte aan een makkelijker inzetbaar instrument?
Burgemeesters hadden behoefte aan een instrument dat makkelijker inzetbaar was en
waar minder hoge eisen aan werden gesteld;
Gemeentewet uitbreiden of Opiumwet?
Art. 13b Opiumwet (Wet Damocles 1999)
In 1999 lag de bewijsdrempel laag: 1) ‘Voor publiek toegankelijke lokalen’; 2)
Burgemeester hoefde slechts een overtreding aannemelijk te maken; 3) Gevolg was
sluiting.
NB: in de praktijk ging de burgemeester veel over tot sluiting in het kader van
openbare lokalen. De bestuursrechter accepteerde deze discretionaire bevoegdheid, en
toetste terughoudend. De burgemeester wenste deze bevoegdheid ook ten aanzien van
woningen.
2007: uitbreiding van ‘voor publiek toegankelijke lokalen’ naar woningen
2018: verdovende middelen hoever niet meer aanwezig te zijn, strafbaar gestelde
voorbereidingshandelingen in de Opiumwet zijn reeds voldoende.
Reikwijdte art. 13b Opw
In de loop der jaren is de reikwijdte van art. 13b Opw in de jurisprudentie opgerekt. De
interpretatie is nu breder dan de letterlijke wettekst.
2003
Al genoegen genomen met pand waarin geen drugs aanwezig ware (inloop en overleg tussen
kopers en verkopers). Het betrof hier wel mondelingen handel (plek elders voor transactie
werd afgesproken). Het pand maakte deel uit van een verboden transactie. Live aanwezigheid
gebouw.
2014
Je hebt een man in je bedrijf, die is constant bezig met z’n telefoon (hij loopt veel naar buiten
en naar binnen). Als hier sprake is van drugshandel, dan is een last onder bestuursdwang toe te
passen. Telefonisch afspraken.
2018
Aangetroffen producten: vloeitjes, basepijpjes. Men kan makkelijker een overtreding
aannemelijk maken in het bestuursrecht dan in het strafrecht. Bepaalde producten die
voorhanden zijn, zijn al genoeg.
ABRvS 6 mei 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1447, m.nt. M. Vols en L.M. Bruijn.
, “De sluiting van een woning heeft geen verdergaande strekking dan het beëindigen
van de verstoring van de openbare orde of de overtreding van de Opiumwet”
1. Voorkomen dat iemand verder het verkeerde pad opgaat en opnieuw begint.
2. Naar buiten laten zien dat dit niet wordt geduld.
NB: Reparatoire sanctie klinkt niet als bestraffend, maar zal voor de betrokkene ongetwijfeld
wel zo voelen. Hoe voelt het als je gedurende enkele maanden verplicht je huis moet verlaten?
Verschil in rechtsbescherming: zie tutorial
Sluiten en vervolgen: ne bis in idem
Mag men niet verwachten van de overheid dat zij beperkter straft? Moet een bestuurlijke straf
niet doorwerken in het strafprocesrecht?
Gerechtshof Den Bosch, 23 januari 2017
Strafrecht: men teelde hennep in woonboot. Hoge kosten gemaakt bij het sluiten van zijn boot.
Zwervend bestaan. Hof begreep dat bestuurlijke sluiting voelde als straf. Sluiting van de
woonboot leidt tot strafvermindering. Geen ne bis in idem.
Afdeling Bestuursrechtspraak RvS 22 februari 2017, ECLI:NL:RVS:2017:472
Bestuursrecht: sluiting woning na vervolging overtreding Opiumwet is geen dubbele straf.
Geen leedtoevoegend karakter dus geen strafsanctie, dientengevolge geen ne bis in idem.
Hoge Raad 12 mei 2020, ECLI:NL:HR:2020:850
Deelt het standpunt van de Afdeling.
Bestuurlijk handhaven: voordelen in de praktijk t.o.v. strafrechtelijke handhaving
Razend populair onder samenwerkende handhavers. Bestuursrechtelijke handhaving wordt in
de praktijk gezien als een vorm van snelle bestraffing. Panden gaan duidelijk zichtbaar voor de
omgeving op slot. Burgemeesters profileren zich als misdaadbestrijders. Zij pakken criminelen
aan stellen zij in interviews. In de rechtszaal gaat het vervolgens om een herstelsanctie gericht
tegen een pand.
Herstelsanctie is niet bedoeld om de overtreder leed toe te voegen (AB 2010/307). Hoe is de
praktijk, wat vertellen bestuurders?
Bestuurlijk handhaven is snel, eenvoudig, goed zichtbaar voor omgeving en informatie-
uitwisseling op grond van handhavingsconvenanten.
Civielrechtelijke gevolgen sluiting
Artikel 7:231 lid 2 BW. Indien ‘‘door gedragingen in zodanig gebouw in strijd met artikel 2
of 3 van de Opiumwet is gehandeld en het desbetreffende gebouw deswege op grond van
artikel 13b van die wet is gesloten’’.
Geen verdere tekortkoming huurder vereist.
Per 1 januari 2019 is art. 13b Opw uitgebreid met voorbereidingshandelingen. Dit is niet
verwerkt in het BW. Wanneer een woningbouwvereniging wenst te ontbinden op grond van
art. 7:231(2) BW omdat een pand gesloten is op grond van art. 13b Opw, dan moet men
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robinUM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.