Hoofdstuk 1:
§1.1
Er zijn allerlei ontwikkelingen gaande over de hele wereld, zoals de belasting van het milieu,
opwarming van de aarde, aantasting van de ozonlaag en het opraken van grondstoffen, die er voor
zorgen dat het steeds belangrijker wordt om na te denken over de economische systemen die er
gebruikt worden. De productie van goederen is steeds goedkoper geworden door industrialisatie en
globalisatie, zodat een kapot goed eerder wordt vervangen dan gerepareerd. Dit leidt tot een
wegwerpcultuur. Door een groeiende vraag naar goederen zal er ook een groeiende vraag naar
grondstoffen ontstaan. Niet alle grondstoffen zijn echter onbeperkt voorradig. Fossiele energiedragers
zoals aardolie, aardgas en steenkool, lijken wel gemakkelijker te winnen dan zonne-energie maar
hebben ook veel nadelen.
Door het winnen van fossiele brandstoffen komt veel CO2 vrij en het omliggende milieu
wordt vaak beschadigd.
§1.2
People, planet en profit zijn nodig om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Wordt er goed
voor het welzijn van de mensen binnen en buiten het bedrijf gezorgd, dan kan je people afstrepen.
Wordt de verspilling van grondstoffen en de uitstoot van schadelijke stoffen beperkt, dan kan je planet
afstrepen. Kan deze manier van maatschappelijk ondernemen ook nog winst opleveren, dan het je
profit ook geregeld.
Circulaire economie gaat nog een stapje verder. Circulaire economie is een systeem waarbij het de
bedoeling is om de herbruikbaarheid van stoffen en goederen te maximaliseren en vernietiging te
minimaliseren. Het gaat er dus ook om dat het goed is ontworpen, dat het makkelijk te repareren is of
te hergebruiken als een ander goed. In de natuur is het afval van het ene organisme, automatisch
voedsel voor een ander organisme. Als je het woord organisme veranderd in organisatie, kun je het
model van moeder natuur zo op de economie toepassen.
Circulaire economie is een van de manieren om maatschappelijk ondernemen vorm te geven.
Recycling Economie is niet altijd circulaire economie omdat er vaak te veel energie en grondstoffen
vernietigd worden bij het recyclingproces. De deeleconomie, het bij elkaar brengen van mensen die
hetzelfde goed willen gebruiken, zorgt wel voor minder gebruik van grondstoffen maar vaak is hier
geen sprake van hergebruik maximalisatie. Wel is er sprake van gebruik maximalisatie als meer
mensen bijvoorbeeld een auto, boormachine of een grasmaaier gebruiken.
1
, §1.3
Verschillen traditionele economie en de circulaire economie:
- Soort model voor goederen en grondstoffen
- traditionele economie: maakt gebruik van take-make-use-waste → er worden
grondstoffen gewonnen, iets nieuws van gemaakt en als de gebruiker het niet meer
bruikbaar vindt wordt het afval. Zo verkoopt de producent zoveel mogelijk nieuwe
goederen.
- circulaire economie: take-make-use-remake-reuse (kringloopeconomie) De grondstof
van een goed wordt weer gebruikt voor het produceren van een nieuw goed. Het
maximaliseren van het hergebruik van grondstoffen en het minimaliseren van afval
komt hier duidelijk naar voren. Producenten moeten dan ook producten produceren
die herbruikbaar zijn of waarvan de grondstoffen gemakkelijk te hergebruiken zijn.
- Macht en verantwoording:
- traditionele economie: de macht ligt vaak bij verschillende partijen. De producent
heeft vaak de macht om te bepalen wat en hoe er geproduceerd wordt en de gebruiker
heeft de verantwoordelijkheid om goed om te gaan met het goed. Het ligt dan nog aan
de consument of de grondstoffen ook daadwerkelijk hergebruikt zullen worden.
- Als de macht en verantwoordelijkheid bij 1 partij zou liggen zouden ze
kunnen zorgen dat de grondstoffen ook echt hergebruikt worden.
§1.4
Vormen van circulaire economie:
- Herfabricage: Goederen waarvan de onderdelen makkelijk weer los van elkaar te halen zijn
en vervolgens te hergebruiken zijn noem je ook wel remontabele goederen. Het gaat dus om
goederen waarbij herfabriceren mogelijk is. Herfabricage is dus mogelijk als grondstoffen
makkelijk te scheiden zijn, als het goed niet meer gebruikt wordt. De keten van grondstoffen
heeft dus geen einde en is een gesloten cirkel van hergebruik van grondstoffen.
- Levensduurverlenging: Het blijft in de lineaire economie lastig om het verkochte goed weer
terug te krijgen bij de verkoper voor het hergebruiken van grondstoffen. Een oplossing is dat
de producent eigenaar blijft van het goed door bijvoorbeeld leasen. Door dit aan te passen zal
het verdienmodel van het leveren van goederen veranderen naar het leveren van diensten
(product-dienstmodel).
- Diensten ipv goederen (product-dienstmodel): de fabrikant blijft eigenaar van het goed,
terwijl het door de consument wordt gebruikt. De consument huurt dus. Als het goed in het
nieuwe systeem als dienst wordt geleverd zal de kostenstructuur van bedrijven heel anders
samengesteld zijn dan voorheen. Bijvoorbeeld:
- Kosten van grond en hulpstoffen: het verbruik van grondstoffen zal een veel kleiner
gedeelte van de kosten uit gaan maken omdat door het terughalen van goederen de
grondstoffen hergebruikt kunnen worden. Om deze grondstoffen herbruikbaar te
maken zijn er andere productieprocessen nodig hierdoor zou het aandeel kosten aan
hulpstoffen kunnen toenemen.
- Kosten van duurzame productiemiddelen: doordat de ingekochte grondstoffen voor
een lange tijd bezit blijven van de fabrikant, zullen ze tot vaste activa gaan behoren.
De grondstoffen die in een goed zitten van de consument noem je ook wel
grondstoffendepots Soms is er ook sprake van downcycling, de grondstof is van
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Charlotterw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.