Een samenvatting van alle vier de hoorcolleges. Daarnaast worden moeilijke begrippen verder uitgelicht/ uitgewerkt. Een samenvatting waarin alle toets stof te vinden is.
Hoorcollege 1 Persoonlijkheidsstoornissen en co-
morbiditeit.
Kernsymptomen: moeten altijd aanwezig zijn
facultatieve symptomen: zie je vaak bij het ziektebeeld
maar is niet altijd zo.
Co morbiditeit: twee of meer psychiatrische stoornissen
die tegelijkertijd aanwezig zijn en elkaar wederzijds
beïnvloeden.
Differentiële diagnose: een stoornis die qua verschijnselen
veel overlap heeft met andere stoornis, maar er wordt
niet voldaan aan alle criteria in de DSM 5.
Differentieel diagnose proces: andere stoornissen met
deels overlappende kenmerken uitsluiten.
Verklaring comorbiditeit:
drie modellen die verklaring bieden voor comorbiditeit
tussen persoonlijkheidsstoornis en andere stoornis.
Persoonlijkheidsstoornis:
= Langdurig patroon van innerlijke ervaringen en gedragingen dat binnen de cultuur van de
betrokkene duidelijk afwijkt van de verwachtingen. Dit patroon wordt zichtbaar op 2 of meer van de
volgende terreinen:
1. Cognities: de wijze van waarnemen en interpreteren van zichzelf, anderen en gebeurtenissen
2. Affecten: De variatie, intensiteit, labiliteit en adequaatheid van emotionele reacties
3. Interpersoonlijk functioneren: contacten met anderen
4. Impulsbeheersing
B.-Het langdurige patroon is star/ inflexibel en uit zich op een breed terrein van persoonlijke en
sociale situaties.
C.-Het langdurige patroon veroorzaakt in belangrijke mate lijden en beperkingen in het sociale en
beroeps matig functioneren of het functioneren op andere belangrijke terreinen
D.- Het patroon is stabiel en van lange duur, het begin kan worden teruggevoerd op ten minste
adolescentie of vroege volwassenheid.
Cluster A persoonlijkheidsstoornis
Algemeen:
- Vreemd, excentriek en zonderling
- Vaak cognitieve en perceptuele stoornissen
- Beperkte emotionele expressie
- Terugtrekken uit sociale contacten
- Sociaal vaak ‘onhandig’ en overgevoelig
- Geen helder zelfbeeld/ doel
Paranoïde persoonlijkheidsstoornis binnen cluster A:
- Wantrouwen en achterdocht staat op voorgrond
- Interpreteren anderen als kwaadwillend
- Vastomlijnde rigide manier van denken
- Komt emotieloos of boos/ vijandig over maar dat komt voort uit angst en kwetsbaar voelen.
,Schizoïde persoonlijkheidsstoornis binnen cluster A:
- Voorkeur solistische bezigheden
- Weinig plezier beleven aan activiteiten
- Geen verlangen naar intieme (en seksuele ) relaties
- Ongevoelig voor lof of kritiek
- Gevoelsarmoede (beperkte expressie)
- Komt kil en afstandelijk over
- Egosyntoom: Wordt ervaren als bij persoon passend
- Geen hulpvraag, redelijk functioneren, weinig in GGZ
Schizotypische persoonlijkheidsstoornis
- “vreemd” en excentriek gedrag (vanuit eigenaardige overtuigingen en waarnemingen)
- Vaak paranoïde en wantrouwend in contacten met anderen
- Buitensporige sociale angst , ook in vertrouwde omgeving
- Verminderd vermogen om relaties met anderen aan te gaan
- Inadequaat of beperkt affect
- Egodystoon: zich anders voelen, gevoel er niet bij te horen
- Lijkt op schizofrenie maar met minder ernstige symptomen
Cluster B persoonlijkheidsstoornis
Algemeen:
- Duidelijk zichtbaar gedrag: dramatisch, emotioneel, impulsief en extravert
- Conflicten met anderen
- Anderen als oorzaak van eigen problemen
Histrionissche persoonlijkheidsstoornis
- Excessief emotioneel en aandacht vragen
- Voelt zich ongemakkelijk als hij niet in het middelpunt staat
- Vaak ongepast seksueel verleidelijk of uitdagend in contact
- Snel wisselende oppervlakkige emotionele uitingen
- Voortdurend gebruik van uiterlijk om de aandacht te trekken
- Vage manier van spreken zonder details
- Zelf dramatisch
- Suggestibel: gemakkelijk beïnvloedbaar
- Beschouwd relaties als intiemer dan dat ze zijn
Narcistische persoonlijkheidsstoornis
- Grootheid gevoelens (grandiositeit)
- Zichzelf belangrijk vinden, arrogant
- Geloven speciaal en uniek te zijn
- Behoefte aan buitensporige bewondering
- Gebrek aan empathie voor anderen
- Afgunstig naar anderen
- Gevoel bijzondere rechten te hebben
- Exploiteert anderen
, Cluster C persoonlijkheidsstoornis
Algemeen:
- Angst staat centraal
- Geen opvallend gedrag, introvert
- Oorzaak van problemen altijd bij zichzelf slachtofferrol
- In staat tot zelfreflectie
Vermijdende persoonlijkheidsstoornis
- Voortdurende angst om bekritiseert te worden of afgewezen te worden
- Vermijding van intermenselijke contacten maar hier wel naar verlangen
- Geremd in gezelschap
- Gereserveerd opstellen in intieme relaties
- Onwil om bij mensen betrokken te raken
- Minderwaardig voelen, gevoel van tekortschieten bij contacten
- Geen persoonlijke risico’s willen nemen
Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis
- Gaat tot het uiterste voor verzorging en steun
- Overdreven veel advies / geruststelling geven bij algemene beslissingen
- Anderen nodig voor overnemen belangrijke verantwoordelijkheden
- Moeite met het uiten van meningen, angst voor afkeuring
- Moeite ergens alleen aan te beginnen, door gebrek aan zelfvertrouwen
- Voelt zich hulpeloos wanneer alleen
- Zoekt hardnekkig naar nieuwe relaties als bron van steun bij beëindigen van intieme relaties
- Continue onrealistisch angst aan zichzelf te worden overgelaten
Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis
- Preoccupatie met details, regels of ordening/ ordelijkheid
- Perfectionisme (ten koste van efficiëntie)
- Star en koppig
- Onvermogen voorwerpen (zonder waarde) weg te gooien
- Niet kunnen delegeren of samenwerken
- Overmatig toegewijd aan werk/ productiviteit waardoor ontspanning en vriendschappen in
de knel komen
- Gierigheid/ vrekkigheid
- Overmatig gewetensvol, rigide en inflexibel in morele of ethische zaken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sigrid1999. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,89. Je zit daarna nergens aan vast.
