Ouderschap: 2020-2021
LES 1: INLEIDING OUDERSCHAP DOOR DE JAREN HEEN
1. Uit de debatten blijkt...
• We kijken eerst en vooral vanuit het kindperspectief: er is
veel “kind-theorie” = Wat heeft het kind nodig?
• Het ouderperspectief kennen we veel minder: weinig
ouderschapstheorie
• Ouderbegeleiding is een belangrijk deel van onze job. Vroeg of laat wordt je ermee
geconfronteerd. => ouders voorbereiden en structuur aanbrengen is belangrijk. ook
normaliseren dat ze het eventjes niet meer aankunnen.
• “90% is just thinking about when you can lie down again.” Ouderschap kan heel vermoeiend
zijn. Het is belangrijk dat je uitgeslapen bent als opvoeder.
• Hyper-parenting (helikopterouders)
2. Visie op ouderschap door de jaren heen
• In de negentiende eeuw werd er meer aandacht gegeven aan hygiëne en gezonde opvoeding
in kader van de opvoeding. Dit was in de 19de eeuw omdat …
• Aan het einde van de 19de eeuw krijg je de leerplicht waardoor onderwijzers opvoedingsadvies
geven.
• Ervaren moeders geven aandacht aan lichamelijke gezondheid en opvoedingsaspecten.
2.1 Reizend museum voor ouders en opvoeders
• Moederschap moeten worden aangeleerd. <=> Gunning zegt dat het leven een leerschool is
en hij zegt dat vaders ook betrokken moeten worden.
• Maria Sandberg zegt dat je de kwaliteiten van de opvoeders moet benadrukken. Kennis over
kinderen is belangrijk in functie van de ontwikkeling van kinderen.
2.2 Ouderschap als crisis
• Tot jaren ‘70: ouderschap als crisis en zware opdracht
• Verklaringen:
- Mensen krijgen weinig of geen voorbereiding tot het ouderschap
- Ouderschap is onomkeerbaar, dit is voor altijd. Het zorgt voor een grote verandering in je
leven.
- Ouderschap gaat niet geleidelijk aan maar je ben 24/7 verantwoordelijk en je krijgt geen
richtlijnen
Ouderschap 1
,2.3 Krampachtig ouderschap
• Deskundigen waren er van overtuigd dat ouders niet in staat zijn om kinderen op te voeden
zonder voorbereiding. Ouders moesten zich dus verdiepen in wat een goed huwelijksleven en
ouderschap inhield. Dit kon via methodeboeken.
• Na het verschijnen van de boeken kwam er verandering in, namelijk het positief ouderschap.
• Positief ouderschap= ouders slaagden erin een omgang met hun kinderen te ontwikkelen
waarin zijzelf en de kinderen zich goed konden voelen.
• Authenticiteit van de ouders werd gezien als een belangrijke factor in het ouderschap.
• Vandaag de dag word er gezegd opvoeden kan je sturen als je naar de adviezen luistert.
= pedagogisering van de maatschappij
2.4 Krachtig ouderschap
• Het is beter om de eigen kracht van de ouders te versterken.
• De regie in eigen handen geven door het sociaal netwerk uit te breiden.
3. Ouderschap in ontwikkeling
3.1 Wat is ouderschap?
Het deel van je identiteit dat aangeeft dat je kinderen hebt.
- Formeel aanspreekbaar
- Levenslang
- Leidt tot gevoelens van kwetsbaarheid
- Zich verantwoordelijk willen voelen voor kinderen
- Taak: zoveel mogelijk tradities, wijsheden en inzichten overbrengen op het kind
3.2 Ouderschap als prestatie
- Als je ouders opvoedadviezen geeft, maar geen of weinig oog hebt voor de onzekerheid die
ouders voelen, of de stress die ouders ervaren vanwege “de vele ballen die ze in de lucht
houden”, dan sla je een essentiële stap over.
3.3 Ouderschap is meer dan opvoeden
- Ouders ontwikkelen zich als mens: partner relatie, vrije tijd, geestelijke gezondheid,…
3.4 Ouderschap is een levenslang proces
• Onderzoek Galinsky (1987):
• zes ouderschapsfasen en -opdrachten
1. Voorstellingsfase: van zwangerschap tot geboorte
Voorstelling die je maakt als ouder van uw kind. dan wordt uw kind gebueren en dan ziet je kind er
anders uit dan je verwacht had.
Hoe is dit bij onze doelgroep? Bijvoorbeeld alleenstaande mama die bevalt van een kind, die zelf
een moeilijke situatie had vroeger. => teleurstelling
Ouderschap 2
, 2. Voedingsfase: geboorte tot 1,5 jaar
- Taak van de ouders is accepteren van de ouderrol
- Balans tussen loslaten en vasthouden
3. Autoriteitsfase:1,5 tot 4 jaar
- Regels uitzetten
- Nadenken over hoe ze communiceren met hun kind
- Gedrag van kind brengt emotionele reacties te weeg. => eigen emotionele wil
- Verdelen van aandacht tussen zichzelf en het kind
4. Interpretatiefase: 4-12 jaar
- Balans houden tussen gescheiden zijn en verbonden zijn
- kind de wereld laten zien
- Kind leren gedrag van anderen te interpreteren
- Dingen samen doen
- Verlangen naar autonomie: kind stimuleren om zelfstandig te worden dit is moeilijk voor een
Hyper-parent
- Dit is een moeilijke fase met Corona
5. Interafhankelijkheidsfas
6. Vertrekfase: 18-24 jaar
- Ouderlijk huis verlaten
- Ouders bereiden zich voor op het vertrek van hun kind
3.4.1 Van der Pas: kritiek op Galinsky
“Effectief ouderschap is niet het meebewegen met de ontwikkelingsgang van kinderen, maar het
vinden en volgen van de eigen ouderlijke koers naast die van de andere ouder en te midden van hun
andere bezigheden” (2013)
1. Proloog ouderschap (p.17-26)
=> voetnoten niet kennen
Er word heel vaak van uitgegaan dat je als ouder op een roze wolk
vertoeft. In de realiteit voelt het niet altijd zo aan. Als je een kind
verwacht dan heb je letterlijk een hele hoop verwachtingen en als het
kind er dan is dan zien die en zijn die anders dan het beeld, de
verwachtingen.
Wat maakt nu dat ouders, ouders zijn?
- Ouders zijn al diegene die zich verantwoordelijk willen voelen en dat kunnen jonge en
onervaren ouders zijn, alleenstaande ouders, ook niet bloedverwanten
- Heeft weinig te maken met biologisch ouderschap. Bv. alleenstaande pleegmama die
kinderen opvoedt die zorgt voor ouders die in een moeilijke situatie zitten. Dus de
pleegmama is ook een ouder.
- Het enige dat met bloedverwantschap te maken heeft is dat de biologische ouders
eerst kunnen kiezen of zij zich verantwoordelijk willen voelen of niet, een biologische
ouder kan de keuze maken dat ze zich niet verantwoordelijk willen voelen en dan is het
kind van iemand anders.
- Het besef van verantwoordelijk voelen is dus de kern van ouderschap.
Ouderschap 3
, - We bestuderen hoe de kinderen de basic trust (samengaan van twee
ontwikkelingscomponenten nl. Affectieve en cognitieve component) ontwikkelen. =>
hoe ontwikkelen ouders dit vertrouwen in zichzelf om een goede ouder te zijn? Dit is
een proces van groeien naar meer verantwoordelijkheidsgevoel, zelfopoffering en
beheersing.
- Waar gebeurt dit? Op de ouderlijke werkvloer= vuile pampers, pubers die hun
materiaal overal laten slingeren dit is compromisloos
1.1 Ouderschapsmodel van Van der Pas
• Brengt het proces van ouderschap terug tot zijn essentie, zonder oordeel
• Blijft in het hier en nu
• Zoekt naar aan- of afwezigheid van sleutelfactoren tot goed ouderschap
• Geen normatief maar descriptief= beschrijvend kader
1.2 Kern van het ouderschap
Het besef van verantwoordelijk zijn:
Van der pas zet dat dit besef de kern van ouderschap is en gebeurt op de ouderlijke werkvloer. Het is
een parallel proces. Een kind doorloopt verschillende ontwikkelingsfasen en de ouders proberen dit te
managen. Zich verantwoordelijk willen voel is de energiebron dat maakt dat ouders dit willen blijven
doen, het is een kompas dat toont welke richting ze moeten blijven uitgaan.
Ouders ervaren dat een appel op hen gedaan wordt. Liefde dat ouders hebben voor hun kind.; langs
de andere kant zijn er ouders dat teleurgesteld zijn in hun kind en hun ene kind liever zien dan het
andere toch blijft het verantwoordelijkheidsgevoel aanwezig. Je ziet dus dat ouders ouder zijn van
heet kind want ondanks de negatieve gevoelens willen ze dit blijven doen
= Onvoorwaardelijk en tijdloos
- Tijdloos= ze blijven ermee doorgaan tot zolang he nodig, dus eigenlijk, gedurende het hele
leven van uw kind. Zelfs als uw kind het huis uitgaat, gaat scheiden, ziek is,… uw kinderen
blijven dus op u een appel doen waar je niet aan ontsnapt tenzij je zegt hier stopt het dan
wordt de kern van het ouderschap doorbroken.
- Verantwoordelijk zijn is dus zwaar , je kan hier constant op worden aangesproken. En soms is
het heel eenzaam want uw omgeving ziet dit als vanzelfsprekend dus kan je niet ventileren.
= Onvoorwaardelijk commitment
- Onvoorwaardelijk= niks te maken met bloedverwantschap; link dit aan de les
pleegouderschap, hoe zit het met het tijdloze? Wat als de kinderen terug naar hun ouders
gaan.
Ouderschap 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Astudentorthopedagogie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.