Samenvatting
Volledige samenvatting Persoonlijkheidsstoornissen
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
Dit is een samenvatting van het vak persoonlijkheidsstoornissen van de klinische richting van psychologie.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
HC 1: introductiePersoonlijkheid is een aanhoudend patroon van hoe je denkt, voelt en interacteert met de
wereld.
Persoonlijkheidsstoornis is een stabiel patroon en gedrag dat afwijkt van een individuele
cultuur, doordringend en onbuigzaam is, heeft aanvang in de adolescentie en vroege
kindertijd, is stabiel over tijd en leidt tot klinisch significant leed of stoornissen in sociale
beroeps- of andere functionele gebieden.
Patronen manifesteren in:
● Cognitie
● Affect
● Interpersoonlijk functioneren
● Impulsiviteit
Exclusieve criteria;
- Niet een manifestatie of consequentie van een andere mentale stoornis
- Niet toerekenbaar tot de fysiologische effecten van drugsmisbruik of andere
medische condities
Persoonlijkheidsstoornis clusters:
Cluster Stoornissen Kenmerken
Cluster A Paranoïde, schizoïde, Excentriek of vreemd
schizotypisch
Cluster B Borderline, narcisme, Dramatisch, emotioneel en
theatrale en antisociale impulsief
stoornis.
Cluster C Afhankelijk, vermijdend en Angst en zorgen
obsessief-compulsieve
stoornis
Cluster A stoornis Omschrijving
Paranoïde Wantrouwen, achterdochtig
Schizoïde Onthechting sociale relaties, weinig emoties
of affect laten zien.
Schizotypisch Ongemakkelijkheid in sociale relaties,
cognitieve perceptuele vervorming en
excentriek gedrag.
, Cluster B stoornis Omschrijving
Theatraal Excessief emotioneel en aandachtzoekend
Narcistisch Tekort aan empathie, grandiositeit
Antisociaal Rechten en grenzen van anderen
overschrijden, het negeren van anderen en
het gewelddadig zijn naar anderen toe
Borderline Instabiliteit in interpersoonlijke relaties,
zelfbeeld en affect. Impulsief
Cluster C stoornis Omschrijving
Vermijdend Sociale inhibitie, hypersensitiviteit in
negatieve evaluatie
Afhankelijk Excessieve behoefte aan zorg en hangerig
Obsessief-compulsief Controle en perfectionisme
→ Core karakteristiek C: angst, zorgen hoe je in de wereld staat en hoe de wereld
je ziet.
Passieve-agressieve persoonlijkheidsstoornis (PD):
Verborgen vijandigheid als gedragsmatige manifestatie van weerstand, om de
verwachtingen van anderen te vervullen, gecombineerd met gevoel als slachtoffer.
Deze stoornis staat in appendix DSM omdat:
- Het is in een militaire context ontwikkeld
- Hele hoge comorbiditeit
- Niet genoeg empirisch bewijs
- Te kort aan acceptatie/verwarring over exacte symptomen
- Niet gerelateerd aan slechte kwaliteiten van het leven
Observatie →inductie en deductie → testen → evaluatie
Belangrijkste aspecten van DSM beslissing makend proces:
● Empirisch bewijs
● Validiteit en klinisch nut van diagnose
- Conceptuele evidentie
- Antecedentaal bewijs
- Concurrent evidentie
- Voorspellend bewijs
- Neurowetenschappelijk bewijs
, Veranderingen DSM IV → DSM-V
Het multi-axiale systeem uit DSM-III komt niet meer voor. Multi-axiale systeem aan de
hand van assen een stoornis labelen.
Verandering in PD in DSM-V:
- Schrapping van diagnoses: theatraal, narcisme, afhankelijkheid, paranoïde en
schizoïde.
- Herformuleren pd’s als meer één stoornis toe te schrijven.
De DSM lijkt nu meer op een medisch handboek. Ondanks dat dit systeem er niet meer is,
zal er nog wel regelmatig verwezen worden naar deze verschillende assen:
- As I: klinische stoornissen;
- As II: persoonlijkheidsstoornissen;
- As III: algemene medische stoornissen;
- As IV: psychosociale en omgevingsfactoren;
- As V: algehele beoordeling van het functioneren.
Een andere verandering is dat de focus nu ligt op een neurobiologisch perspectief in plaats
van een a-theoretisch perspectief, om het beter bij de medische wetenschap aan te laten
sluiten.
Schizotypische persoonlijkheidsstoornis en schizofrenie:
- Genetisch gerelateerd
- Neurobiologische risicofactoren overlappen.
Maar STPD (schizotypische persoonlijkheidsstoornis) heeft meer comorbiditeit met andere
PD’s dan psychotische stoornissen.
Onthoud! Discussies over wat PD’s inhouden volgens DSM-V veranderen de observaties
blijvende patronen van innerlijke ervaring en gedrag niet die afwijken van verwachtingen en
van een individuele cultuur en leidt tot klinische significantie, distress of waarde verminderen
in sociaal werk of andere omgevingen.
HC 2: Borderline
Borderline is een cluster B stoornis.
Borderline is een stabiele instabiliteit. Alle symptomen gaan over labiliteit in termen van
relaties, zelfbeeld en emoties die samengaan met impulsiviteit.
DSM-V criteria:
● Verlatingsangst
● Instabiele en intense interpersoonlijke relaties
● Identiteitsverstoring: afwezigheid van een zelf
● Impulsiviteit
● Terugkerend suïcidaal gedrag
● Emotionele instabiliteit
● Chronisch gevoel van leegte
● Ongepaste intense woede of oncontroleerbare woede
● Kortstondige stress-gerelateerde paranoïde ideeën (75%)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneperdaems. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81311 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen