College aantekeningen
Uitwerking alle colleges en practica Sekse, Seksualiteit en Relaties
Uitwerking van alle colleges en practica van het vak sekse, seksualiteit en relaties, jaar 2, geneeskunde VUmc school of medical Sciences
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 30 pagina's
Voorbeeld 3 van de 30 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Sekse, seksualiteit enrelaties
Openingscollege
02-01-2021
Sekse
- chromosomen en fysieke kenmerken (gonaden en genitale)
- —> geslacht zoals toegekend bij de geboorte
Gender
- Psychosociale aspecten
- —> genderrol, genderidentiteit, gender waarin men wordt opgevoed
Genderidentiteit: het gevoel dat je een man of een vrouw bent of iets daartussen
Genderrol: gedrag dat in een bepaalde cultuur en periode als meer typisch mannelijk
of vrouwelijk wordt gezien
Genderdysforie: gevoel van onbehagen dat voortkomt uit de incongruentie tussen
toegewezen en ervaren gender.
Seksedifferentiatie (hersenen)
02-01-2021
Betrokken hersengebieden: cortex, thalamus, corpus callosum, hypothalamus,
cerebellum, hypofyse
Zijn er verschillen op anatomische niveau tussen mannen- en vrouwenhersenen?
- Hersenen zijn kleiner bij vrouwen
- Als je corrigeert voor lengte en gewicht hebben vrouwenhersenen 8% kleinere
hersenen dan mannen
- 110 gram minder
- Naarmate het hersenvolume groter wordt is het IQ ook iets hoger
Tegenwoordig
- Vrouwen hebben 11% minder cordiale neuronen per cm^3 dan mannen
Dus
- Vrouwen hebben 19 miljard cordiale neuronen, maar mannen er 23 miljard hebben
- 17% verschil
Maar IQ van mannen en
vrouwen is vrijwel
hetzelfde.
Reactiesnelheid van
mannen is ongeveer
10% hoger dan die van
vrouwen. Mannen
hebben ook beter
ruimtelijk inzicht.
Pagina 1 van 30
,Vrouwen hebben een beter verbaal vermogen dan mannen (verbal skill score).
Hypothalamus - seksueel dimorf gebied
SCN en INAH3 zijn kernen geassocieerd met seksuele oriëntatie
AND: androstadienone (in vers mannelijk zweet) vinden heteroseksuele vrouwen
opwindend, gebied bij de hypothalamus wordt actief. Homoseksuele mannen ook.
CAIS: complete androgen insensitivity syndrome —> genotypisch man (XY), maar
fenotypisch vrouw
- Vagina, maar deze is slechts enige centimeters diep
- Borsten, want testosteron kan de werking van oestrogeen, dat ook bij mannen in
geringe mate aanwezig is, niet remmen
- Vrouwelijke vetverdeling en spiermassa
- Geen pubis- of okselbeharing, want dit is bij zowel mannen als vrouwen afhankelijk
van een beetje testosteron
- Inwendige genitalia zijn mannelijk, want de ontwikkeling van testes is niet
afhankelijk van testosteron.
De dikte van de motorische cortex (masculinisatie brein) is afhankelijk van de
aanwezigheid van het Y-chromosoom, niet van testosteron.
Mannen: intra hemisferisch. Perceptie - gecoördineerde actie
Vrouwen: inter hemisferisch. Analytisch - intuitive
XX-CAH: gedeeltelijke masculinisatie van het brein; overwegend heteroseksueel
XY-CAIS: volledige feminisatie van het brein; vrijwel uitsluitend heteroseksueel
Genderontwikkeling
02-01-2021
DMS-5 genderdysforie:
A criterium:
Een duidelijke incongruentie tussen iemands ervaren gender en toegewezen gender
bij geboorte, tenminste 6 maanden gekenmerkt door tenminste 2 van de volgende 6:
1. Incogruentie ervaren gender en geslachtskenmerken
2. Verlangen eigen geslachtskenmerken niet te hebben
3. Verlangen geslachtskenmerken van andere gender te hebben
4. Verlangen van andere gender te zijn
5. Verlangen als iemand van andere gender te worden behandeld
6. Overtuiging kenmerkende gevoelens en reacties van andere gender te ervaren
B-criterium: lijdensdruk
Diagnose genderdysforie in de kindertijd DSM 5:
6 maanden (tenminste 6 van de criteria)
- Genderidentiteit
- Sterk verlangen/volhouden van het andere gender te zijn
- Genderrol
- Voorkeur voor cross dressing
- Voorkeur voor cross gender rollen
- Voorkeur voor cross gender speelgoed en spelletjes
- Voorkeur voor speelkameraden andere gender
- Afkeur van gender typische rollen, gedrag
Pagina 2 van 30
, - Anatomische dysforie
- Afkeer eigen geslachtskenmerken
- Verlangen geslachtskenmerken van de ervaren gender te hebben
Trends in de genderzorg:
- Enorme toename in aanmeldingen
- Leeftijd van aanmelding neemt af
- Verandering sekse ratio, met name bij jongeren
- Ook toename in zelf rapportage en database studies
Verklaringen trends:
- Meer aandacht in maatschappij en media —> meer bekendheid en meer sociale
acceptatie
- Meer informatie via internet —> eerdere onderkenning
- Meer toegang tot zorg, meer mogelijkheden
- Andere zorgvragers?
Niet alle kinderen met genderdysforie worden adolescenten/volwassenen met
genderdysforie. Andersom ook.
Traject:
1. Screening (wachtlijst)
2. Diagnostiek en behandeladvies
3. Sociale transitie
4. Hormoonbehandeling
5. Genderbevestigende chirurgie
Genderdysforie is een complexe eigenschap. Het omvat eigenschappen die door een
mix van meerdere genetische en meerdere omgevingsfactoren worden beïnvloed.
Anatomie van de geslachtsorganen
07-02-2021
Geslachtsorgaan: deel van mens, dier of plant dat nodig is voor de voortplanting
Uitwendig: penis en scrotum
Inwendig: zaadballen, bijballen, zaadleider, klieren
Bouw penis:
- Bevat plasbuis (urethra)
- In mannen twee functies
- Vervoer urine
- Transport ejaculaat
Urethra onderdelen:
- Pars prostatica
- Pars membranacea
- Pars spongiosa
Kenmerken mannelijk
- Lengte als voor en nadeel
- Kleine kans UWI’s
- Risico op blokkade
Pagina 3 van 30
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IsabelS78. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen