Een zeer compacte samenvatting met begrippen en uitleg. Handig om je voor te bereiden op het tentamen en om alles nog eens goed door te nemen. Alle hoorcolleges en het boek worden behandeld.
Compacte samenvatting ontwikkelingsleer
Bachelor psychologie, jaar 1
Hoofdstuk 1; De mensen in het veld
Ontwikkelingsleer
= de wetenschappelijke studie van menselijke groei door het leven heen.
Cohort
= verwijst naar de mensen uit dezelfde generatie
Twee grote veranderingen in de 21e eeuw:
1. Ontstaan van de cyberwereld; contact gaat niet meer face-to-face
2. Economische crisis is 2008; grote financiële ongelijkheid
Sociaaleconomische status (SES)
= verwijst naar de educatie en het inkomen van mensen, wat van invloed is op de positie die men
inneemt op de maatschappelijke ladder.
Collectivistische cultuur
- Waarde wordt gehecht aan sociale harmonie
- Belang van de groep boven eigenbelang
Individualistische cultuur
- Waarde wordt gehecht aan persoonlijk succes en onafhankelijkheid
- Belang van individu boven groepsbelang
Theorieën
Nature VS nurture
- Behaviorisme (nurture)
o Operante conditionering (Skinner)
Reacties die beloond of bekrachtigd worden, worden geleerd
Reacties die niet bekrachtigd worden, zullen verdwijnen
o Cognitief behaviorisme (sociaal leren theorie) (Bandura)
Modeling
= het leren door het zien en imiteren van wat anderen doen
o Self-efficacy (Bandura)
Het geloof in de eigen bevoegdheid in het uitvoeren van een bepaalde taak
- Psychoanalytische theorie (Freud)
= focus op de vroege kindertijd en onbewuste motivaties
o Het gedrag dat men vertoont, wordt veroorzaakt door onbewuste gevoelens.
o Emotionele problemen zouden komen door onderdrukte gevoelens uit de vroege
kindertijd.
o Persoonlijkheid bestaat uit:
Id; instincten, behoeften en gevoelens
Dominant bij slechte opvoeding
Ego; het bewuste en rationele deel
, Dominant bij goede opvoeding
Superego; morele kant die weerstand biedt tegen id
o Baby’s zijn seksuele mensen erogene zones:
Mond orale fase
Zindelijkheid anale fase
Genitaliën fallische fase
Seksualiteit latente fase
Oedipus complex; de ouder van het andere geslacht wordt als
seksueel gezien en de ouder van hetzelfde geslacht als rivaal
- Hechtingtheorie (Bowlby)
= ervaringen die men op vroege leeftijd opdoet met verzorgers, vormt het vermogen om lief
te hebben.
o Baby’s moeten fysiek dichtbij hun verzorger zijn in de periode dat zij beginnen te
lopen
o Verstoren van deze hechting kan voor problemen zorgen
o Focus op nature, nurture en liefde
- Evolutionaire psychologie (nature)
= verklaren van gedrag door te kijken naar natuurlijke, aangeboren en biologische krachten
die zijn ontstaan om te overleven.
o Tegenhangers van behavioristen
- Gedragsgenetica
= onderzoeksstrategie waarbij onderzocht wordt wat de genetische bijdrage is van de
verschillen die we zien tussen mensen.
o Tweelingstudies; eeneiige en twee-eiige tweelingen vergelijken
o Adoptiestudies; geadopteerde kinderen die bij verschillende families zijn opgegroeid
vergelijken
o Is een kenmerk genetisch beïnvloed, dan hebben beide kinderen het kenmerk
Nature + nurture
Basisprincipe #1
= nature vormt nurture op twee manieren:
- Evocatieve krachten
= de krachten die aangeboren kenmerken hebben om bepaalde reacties van de wereld uit te
lokken.
o Bidirectionaliteit; men reageert op anderen door de manier waarop de ander zich
gedraagt
- Actieve krachten
= verwijzen naar het actief selecteren van de eigen omgevingen gebaseerd op de genetische
neigingen die men heeft
Basisprincipe #2
= men heeft de juiste nurture (levenservaringen) nodig om nature (genetische talenten) te kunnen
ervaren.
- Persoon-omgeving fit is belangrijk
- Epigenetica; studie over hoe de omgeving veranderingen aanbrengt aan de buitenste lagen
van het DNA, wat zorgt voor blijvende effecten.
, Psychosociale taken (Erikson)
1. Kindertijd (0-1); vertrouwen VS wantrouwen
2. Peutertijd (1-2); autonomie VS schaamte en twijfel
3. Jonge kindertijd (3-6); initiatief VS schuldgevoel
4. Midden kindertijd (6-puberteit); Vlijt VS minderwaardigheid
5. Adolescentie (tiener-begin 20); identiteit VS rolverwarring
6. Jongvolwassenheid (20-40); intimiteit VS isolement
7. Middenvolwassenheid (40-60); generativiteit VS stagnatie
8. Late volwassenheid (60-later); integriteit VS wanhoop
Cognitieve ontwikkelingstheorie (Piaget)
1. Sensomotorische fase (0-2); manipuleert objecten om de basis van de fysieke realiteit beter
te begrijpen.
2. Pre-operationele fase (2-7); de waarnemingen worden vastgelegd door de directe
observaties
3. Concreet operationele fase (8-12); realistisch begrip van de wereld. Er wordt conceptueel
geredeneerd over concrete objecten
4. Midden kindertijd (12-ouder); kunnen abstract denken op een wetenschappelijke manier.
Redenatie is op het hoogtepunt, zoals bij volwassenen.
Assimilatie
= het opnemen van nieuwe stukken uit de buitenwereld in de capaciteiten of bestaande cognitieve
structuren die het individu al bezit.
Accommodatie
= de gedachtegang wordt passend gemaakt aan de buitenwereld.
Ontwikkelingssysteembenadering (Bronfenbrenner)
- Microsystemen; de directe omgeving van het kind
- Mesosystemen; interactie tussen microsystemen
- Exosystemen; familie, schoolsysteem, gemeente en media
- Macrosystemen; cultuur, politiek en religie
Onderzoek
- Correlationele studie
= onderzoek naar de relatie tussen variabelen in hun natuurlijke staat
o Meten van variabelen;
Naturalistische observatie; gedrag in natuurlijke situatie
Zelfrapportage; vragenlijsten afnemen
Observer rapportage; bekenden van de persoon een vragenlijst laten
invullen
- Experimentele studie
= de variabele wordt geïsoleerd door de conditie te manipuleren en worden proefpersonen
random ingedeeld.
- Cross-sectionele studie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vickymijnes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
