Samenvatting Methode & Technieken HC sheets en artikelen
THEMA 1: WICKED PROBLEMS
o Sllides hoorcollege 1
o Artikel 2: dilemmas in a general theory of planning
o Artikel 3: strategies & visual tools to resolve wicked problems
THEMA 2: MESS MAPPING & SYSTEMS THINKING
o Sllides hoorcollege ...
Vragen: 40 multiplechoicevragen
Tijd: 50 minuten
Cesuur: Elke vraag is 1 punt. Je moet 28 vragen goed hebben voor een voldoende.
o Introductie - 7 vragen
o System thinking - 7 vragen
o WP & government - 7 vragen
o WP & social entrepreneurs - 5 vragen
o Impact & financiering - 5 vragen
o Leiderschap - 5 vragen
o Wet - & regelgeving - 4 vragen
Stof: slides (brightspace) en onderstaande artikelen:
1. Introductie. The brightest star in the sky: a tribute to Donella H. Meadows van AtKisson (2001) en Dilemmas in a
General Theory of Planning van Rittel en Webber (1973)
2. System thinking. Functions of innovation systems as a framework to understand sustainable technological change:
empirical evidence for earlier claims van Hekkert (2009). Visual tools Strategies and Visual Tools to Resolve Wicked
Problems.van Suoheimo (2009)
3. WP & government. Omgaan met Wicked Problems van Korsten (2019)
4. WP & social entrepreneurs. Entrepreneurs and Wicked Problems. van Higley (2019)
5. Impact & financiering. Social Impact Measurement: a Classification of Methods van Maas (2011)
6. Leiderschap. Van Koploper naar Koplopen van Jhagroe en Steenbergen (2014)
7. Wet- & regelgeving. Social Enterprise Monitor 2019 en het Position Paper 2018, beiden van www.social-enterprise.nl.
SAMENVATTING METHODEN EN TECHNIEKEN (SLIDES EN ARTIKELEN)
Inhoud samenvatting
THEMA 1: WICKED PROBLEMS
o Sllides hoorcollege 1
o Artikel 2: dilemmas in a general theory of planning
o Artikel 3: strategies & visual tools to resolve wicked problems
THEMA 2: MESS MAPPING & SYSTEMS THINKING
o Sllides hoorcollege 2
o Artikel 4: functions of innovation system as a framework to understand sustainable technological
change: empire evidence for earlier claims
THEMA 3: WICKED PROBLEMS & GOVERNMENT
o Sllides hoorcollege 3
o Artikel 5: omgaan met wicked problems
THEMA 4: SOCIAL ENTREPRENEURSHIP
o Sllides hoorcollege 4
o Artikel 6: entrepreuneurs & wicked problems
o Artikel 7: analyzing the success of social enterprises: critical success factor perspective
THEMA 5: IMPACT & FINANCIERING
o Sllides hoorcollege 5
o Artikel 8: social impact measurements: why do stakeholders matter?
o Artikel 9: social impact measurements: classification of methodes
THEMA 6: LEIDERSCHAP
o Sllides hoorcollege 6
o Artikel 10: WP modellen maken het verschil
o Ted talk Kees Klomp
THEMA 7: WET & REGELGEVING
o Sllides hoorcollege 7
Methoden en technieken E2- EA & NVB
,THEMA 1: WICKED PROBLEMS
Leerdoelen
1. Ik weet wat wicked problem zijn;
2. Ik ken methoden en technieken om wicked problems te verhelderen;
3. Ik weet waar een social entrepreneur mee te maken krijgt bij wicked problems.
Wicked problems (innovatie 3)
Maatschappelijke problemen
o Zijn vaak enorm complex en moeilijk op te lossen
o Worden als wicked problems omschreven
o Er bestaan afhankelijkheden met andere vraagstukken
Voorbeeld: armoede is verbonden aan slechte gezondheid, geen opleiding, geen arbeid, gebrek aan
integratie etc.
o Potentiële oplossingen overstijgen de capaciteit van organisaties
o Financiële capaciteit;
o Intellectuele capaciteit;
o Tijdsbestek (korte termijn denken).
Artikel: Dilemma’s in a general theory of planning
1. Goal formulation
“We must learn to look at our objectives as critically and as professionally as we look at our models and our other
inputs.”
Er werd vaak naar een system gekeken als: Wat doen de systemen? In plaats van, waar zijn de systemen van gemaakt?
Of moeilijker, wat zouden de systemen moeten doen?
Alle problemen vragen om hetzelfde:
1. Doel duidelijk maken
2. Definitie van de problemen
3. Weten wat de meeste prioriteit heeft t.o.v. de doelen
4. Het ontwerpen van nieuwe soorten doelgerichte acties
5. Een heroriëntatie van de beroepen op de output van professionele activiteiten i.p.v. op de input ervan
6. Een herverdeling van de output van overheidsprogramma’s onder de concurrentie
2. Problem defenition
Het idee van planning samen met het idee van professionaliteit werd gedomineerd door het doordringende idee van
efficiëntie. Efficiëntie werd gezien als een voorwaarde waarin een bepaalde taak kan worden uitgevoerd met een lage
input van middelen. Planning werd gezien als een proces van het ontwerpen van probleemoplossingen die goedkoop
geïnstalleerd en geëxploiteerd kunnen worden. Tegenwoordig kijken we heel anders naar plannen: we kijken naar of
hetgeen wat we doen het juiste is. We hebben geleerd vragen te stellen over de output van onze acties. We zien ook
in dat een probleem een onderdeel kan zijn van een veel groter probleem.
3. Planning problems are wicked problems (WP)
In tegenstelling tot problemen in de natuurwetenschappen, die definieerbaar, scheidbaar en vindbaar zijn, zijn de
problemen van overheidsplanning slecht gedefinieerd en ze vertrouwen op een ongrijpbaar politiek oordeel voor een
oplossing.
Er zijn 10 verschillende eigenschappen van planning-type problemen. Deze worden ‘wicked’ genoemd omdat het
raar is zulke problemen ‘normaal’ te noemen.
1. Er is geen definitieve formulering van een wicked problem
De informatie die nodig is om het probleem te begrijpen, is afhankelijk van hoe iemand denkt het probleem
op te kunnen lossen. Om het probleem dus goed te kunnen beschrijven, zou iemand alle mogelijke
oplossingen al van tevoren moeten weten. Het definiëren van een WP is het probleem. De vroegere
systematische aanpak werkt dus niet bij deze problemen.
2. WP’s kennen geen stopregel
Er zijn geen criteria voor wanneer en of er een oplossing is. Omdat er geen definitie is van het probleem, kan
er ook geen definitie zijn van een oplossing.
3. Oplossingen voor WP’s zijn niet juist of onjuist, maar goed of slecht
Er zijn meerdere partijen die de oplossing kunnen beoordelen op goed of slecht. Hun meningen hierover
zullen dan ook erg verschillen.
4. Er is geen onmiddellijke en ultieme test voor de oplossing van een WP
Bij het implementeren van een oplossing zullen er over een onbepaalde tijd consequenties hieruit
voortkomen. We kunnen dus nooit weten wat alle consequenties van de implementatie waren.
5. Elke oplossing is een eenmalige operatie, omdat er geen tijd is om te leren via trial en error
Methoden en technieken E2- EA & NVB
, Iedere implementatie heeft consequenties en laten dus sporten achter die je niet kunt terugdraaien.
6. WP’s kennen geen telbare verzamelingen potentiële oplossingen, noch is er een reeks toegestane acties die
kunnen worden opgenomen in een plan
Er is geen manier om te weten hoeveel oplossingen er al gevonden zijn. Vaak worden er een aantal potentiële
oplossingen bedacht en beoordeeld of er iets mee moet worden gedaan.
7. Alle WP’s zijn uniek
8. Ieder WP kan een symptoom zijn van een ander WP
Problemen kunnen worden beschreven als verschillen tussen de stand van zaken hoe het nu is en de stand
hoe het zou moeten zijn. Het oplossen van het probleem start met het uitleggen wat het verschil tussen deze
twee is. Het wegnemen van die oorzaak gaat een ander probleem voorbij waarvan het oorspronkelijke
probleem een symptoom is.
9. De oorzaken van een WP kunnen op vele manieren worden verklaard. De keuze van de verklaring bepaald
de aard van de oplossing
Je kunt niet beoordelen of de verklaring van een oorzaak juist is. Dit omdat meerdere goed kunnen zijn.
Mensen kiezen de verklaring die voor hen het meest aannemelijk is.
10. De planner heeft geen recht om fout te zijn
Planners zijn verantwoordelijk voor de consequenties van hun acties: dit kan namelijk veel effect hebben op
mensen.
4. The social context
Mensen hebben tegenwoordig niet meer allemaal dezelfde normen, waarden en gevoel. Grote populaties betekend
dat kleine minderheden kunnen bestaan uit grote aantallen verschillende personen. Hierdoor gaat het grote belang
van de groep vaak boven persoonlijk belang. Dat wil niet zeggen dat dat de juiste keuze is, want dat weet je nooit.
Twee manieren om keuze te maken:
1. Vertrouwen op politici en professionals
2. To bias in favor of the latter
Beide tactieken zullen alsnog de grote vraag van de WP niet beantwoorden.
Artikel: Strategies and visual tools to resolve wicked problems
De hedendaagse problemen vragen om een steeds strategischer wordende en multidisciplinaire ontwerpaanpak.
Het begint met het afbakenen van het probleem, proberen hun oorsprong en gevolgen te identificeren en
karakteriseren, evenals hun context, impact en onderlinge relaties met andere mogelijke problemen.
Problemen
Er zijn verschillende strategieën (beleidsstrategieën) ontwikkeld om WP’s aan te pakken:
o Bij autoritaire strategieën is er meestal één iemand of een zeer specifieke groep betrokken die voor anderen
beslist, vaak zonder hun mening te horen;
o Concurrerende strategieën omvatten verschillende beslissers die met elkaar concurreren;
o Samenwerkingsstrategieën nemen beslissingen in samenwerking met de belanghebbenden die relevant
zijn voor het probleem.
Doelen en doelstellingen
Hierbij ligt de focus echt op de tools en niet op de methode (zoals Design Thinking) om sociale problemen op te
lossen.
Typologie van problemen
Ritter, Webber, Roberts, Head en Alford classificeren problemen op basis van hun complexiteit en schadelijkheid.
Head en Alford verdelen de problemen in verschillende categorieën:
o Type 1: deze problemen zijn in de aard eenvoudig, in gevallen waarin de probleemdefinitie en oplossing
bekend zijn bij de beslissing makers;
o Type 2: problemen die een duidelijke definitie hebben, maar geen oplossing. Ook hier is oorzaak-gevolgrelatie
moeilijk te onderscheiden;
o Type 3: Wicked problems definitie probleem als oplossing onbekend.
In de tabel zijn de verschillende soorten problemen te zien door
diversiteit en complexiteit. Complexiteit is wanneer een
probleem en de oplossing ervan bekend of niet bekend zijn bij
de deelnemers. Diversiteit bepaald of de deelnemers dezelfde
mening en doelen delen. Complexiteit versus diversiteit zijn dus
de aspecten die bepalen of een probleem simpel of wicked is. In
de tabel is type 1 simpel, type 2 complex en type 3 wicked.
Methoden en technieken E2- EA & NVB
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Evaal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,58. Je zit daarna nergens aan vast.
