Biologie Hoofdstuk 15 - Kwetsbare ecosystemen
§15.1 - Energiestromen
Een ecosysteem is een begrensd gebied met een wisselwerking tussen de organismen onderling (biotische
factoren) en hun omgeving (abiotische factoren). In elk ecosysteem (binas 93b) gebruiken organismen energie
om organische stoffen te vormen (C-H verbinding). Door fotosynthese maken planten met behulp van zonlicht
energierijke C6H12O6 (glucose) uit CO2 en H2O - anorganische stoffen. De energie die planten via fotosynthese
vastleggen, is beschikbaar voor alle andere organismen in het ecosysteem. Elk organisme gebruikt een deel van
de organische stoffen als bouwstof of als energiebron.
Energiestroom
Producenten zijn de organismen die energie vastleggen in organische verbindingen.
Planten zijn foto-autotrofe organismen, organismen die met behulp van lichtenergie
organische stoffen maken uit anorganische stoffen (binas 93a1). Heterotrofe
organismen zijn de consumenten van het ecosysteem. Schimmels en bacteriën leven van
gestorven organismen en hun organische afvalproducten. Deze reducenten staan aan
het einde van een voedselketen. Uiteindelijk blijven alleen anorganische stoffen over, de
warmte verlaat het ecosysteem.
Andere energiebronnen
Chemosynthese is het opbouwen van organische stoffen uit anorganische met behulp
van energie die vrijkomt bij een chemische reactie met anorganische stoffen.
Nitrietbacteriën gebruiken de vrijkomende energie uit de oxidatie van NH4+ tot NO2- om
glucose te vormen. Nitraatbacteriën halen energie uit de oxidatie van NO2- tot NO3-.
Beide groepen bacteriën zijn chemo-autotroof (binas 93g) en spelen een belangrijke rol
in het hergebruik van stikstof door planten.
§15.2 - Populaties
Fitness is het vermogen om bepaalde allelen door te geven aan de volgende generatie. Een gevarieerde
genetische samenstelling van de populaties verhoogt namelijk de overlevingskansen van de populatie. Inteelt,
paren met familieleden, verlaagt de fitness en maakt de leden van de populatie nauw verwant. Ziekte is ook
kwetsbaar voor een populatie en datzelfde geldt voor predatie. Ongunstige biotische en abiotische factoren
beïnvloeden de populatie dus negatief.
Populatiedynamiek
Populaties nemen af door sterfte en emigratie. Zij groeien door geboorte en immigratie.
Leven in een nieuwe omgeving
Hoeveel soorten maximaal op een eiland kunnen leven, hangt af van de grootte van het eiland. Meestal heeft
een groot eiland meer habitats en ecologische niches dan een klein eiland. De grootste biodiversiteit vind je in
een landschap waar ecosystemen langzaam in elkaar overgaan. Het tussenliggende gebied vormt een gradiënt-
ecosysteem.
Aantallen soorten
De eilandtheorie (binas 93c) beschrijft het verband tussen de biodiversiteit en factoren als de grootte van een
eiland en de afstand die organismen moeten afleggen om er te komen. Er is een dynamisch evenwicht tussen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noellaakerboom. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.