Samenvatting etnografie en beoordelingsleer incl afbeeldingen
7 keer bekeken 1 keer verkocht
Vak
Etnografie En Beoordelingsleer Van De Huisdieren
Instelling
Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van het volledige vak, samengevoegd met aantekeningen van de colleges. Alle rassen incl fotos ook toegevoegd voor een overzichtelijk document met alle leerstof.
LATIJNSE NAMEN
Klassen --> orden --> families --> geslachten --> diersoorten --> rassen
Vogels: Aves
• Duifachtigen: Columbiformes, de wilde voorloper van de tamme duiven.
• Hoenderachtigen: Galliformes.
o Kip: Gallus gallus
o Kalkoen: Meleagris gallopavo
Zoogdieren
• Haasachtigen: Lagomorpha, twee knaagtanden en 2 stifttanden, heet ook wel
Duplicidentata.
o Haas: Lepus europeus
o Konijn: Oryctolagus cuniculus
• Andere orde knaagdieren zonder stifttanden: Rodentia, o.a. rat, muis, cavia, chinchilla.
• Roofdieren: Carnivora
o Huishond: Canis familiaris
o Huiskat: Felis catus
• Onevenhoevigen: Perissodactyla (paardachtigen)
o Paard: Equus przewalski, het mongools wild paard
o Paard: Equus caballus, het gewoon gedomesticeerd paard
o Ezel: Equus asinus africanus, de nubische ezel, donkere aalstreep op de rug
o Ezel: Equus asinus asinus, huisezel, afgestampt van Equus asinus africanus.
o Ezel: Equus asinus somalicus, de somalische ezel, dwarsstrepen
• Evenhoevigen: Artiodactyla, landbouwhuisdieren
o Herkauwers: Ruminantia
▪ Holhoornigen: Bovidae
• Huisschaap: Ovis aries
• Huisgeit: Capra hircus
• Runderen: Bovinae
o Buffels: Bubalus
o Bos
▪ Huisrund: Bos taurus
▪ Zebu: Bos indicus, in subtropische streken
o Varken: Sus scrofa
,DOMESTICATIE EN SELECTIE
Domesticatie= tot huisdier worden op maken van oorspronkelijk wilde dieren.
• Onderdanigheid werd afgedwongen door uithongering.
Diversiteit en specialisatie bij huisdierrassen: omwille van aanpassingsvermogen aan de mens, maar
ook door sterk doorgedreven selectie.
Selectie: op basis van specifieke en wetenschappelijk gefundeerde paringen tussen zorgvuldig
uitgekozen fokdieren.
Natuurlijke selectie induceert éénvormigheid in gestalte, gewicht, lichaamsverhoudingen, beharing,
haarkleur.
Hedendaagse selectie maakt gebruik van kennis in onder andere:
• Erfelijkheidsleer, biometrie, computerwetenschappen, voortplanting, diervoeding,
empirische observaties.
• Wordt gebruikt gemaakt van: kunstmatige inseminatie, MOET (multiple ovulatie en embryo
transfer) en OPU/UVP (ovum pick up / in vitro productie)
Domesticatie en selectie induceren uitwendige verscheidenheid in grootte en gewicht.
Verandering lichaamsbouw:
• Wegvallen van verdedigingsstructuren (gewei, hoornen, slagtanden)
• Wilde runderen/varkensachtigs: sterkere voorkant, gaat samen met groot atletisch hart en
longen; zwaarder skelet. Nu is de achterkant sterker.
• Hersenomvang is kleiner (voor delen van zintuigen, gevoel en motoriek)
Selectie kan abnormaliteiten introduceren: soms levensbedreigend.
• Verkorten, bovenkaak, reductie lengte ademhalingswegen.
• Verkorten van de ledenmaten.
• Wanverhoudingen ten gevolge van ras standaarden / voorkeur eigenaars.
Domesticatie brengt ook de nood aan bescherming mee:
• Verandering in beharing / lichaamsbedekking: langere wol, andere haarsoorten.
• Verandering vanwege liefhebberij: konijnen en kippenrassen: kopversierselen die bij wilde
dieren niet zouden kunnen bestaan.
• Meer variatie in beveering bij duiven, kippen.
• Het verdwijnen van monotone schutkleuren.
,Functionele eigenschappen = fysiologisch
• Gedragsveranderingen: dulden van aanwezigheid van mensen.
• Afhankelijkheid voor voedsel, huisvesting, bescherming, gezondheid.
• Aanpassingen in overlevingsinstinct, paringsgedrag, broedgedrag.
• Bevordering van het geheugen, de wil en het verstand.
• Verworven veranderingen worden ook overgedragen aan nakomelingen.
Wijzingen in voortplantingskarakteristieken:
• Vroegrijpheid door selectie
• Evolutie van seizoensgebonden voortplanting naar continue.
• Verbetering van de vruchtbaarheid: toename van de worpgrootte bij multiparen.
• Achteruitgang van moederinstinct ten voordele van productiviteit.
Erfelijke gebreken
• Doggenmuil, verkorte ledenmaten, losse heupgewrichten (honden).
• Dikbilrunderen kunnen niet meer afkalven.
• Verkorte onderkaak belet om te grazen (runderen en schapen).
• Neurotische legkippen leiden aan pikzucht.
• Stressgevoelige varkens sterven aan plotse hartdood bij opwinding of fysische inspanning.
, HOOFDSTUK 2 PAARD
EVOLUTIE
Paard in Noord-Amerika 30-40 cm 4/5 tenen --> Paard in Noord-Amerika 70-80 cm 3 tenen --> Paard
migreert van Noord-Amerika naar Centraal Azië en Europa 1,4m 1 teen --> Paard tijdens ijstijd 1,2m -
-> Paarden sterven uit in Amerika --> Verschillende typen ontstaan over uiteenlopende werelddelen.
DOMESTICATIE
Aller eerste trekdieren waren runderen -->
4.000 voor chr. Spaakwiel werd uitgevonden , paard werd trekdier, ezel lastdier -->
Eerste domesticatiehaard in Zuid-Oekraïne rond 3.500 voor chr. -->
Uitbreiden van gedomesticeerde hoogvlaktepaarden naar Zuid-Oost Europa -->
• Tarpan herkomst: intermediair type tussen groot lymfatisch woudpaard in Europa en het
Mongools wild steppenpaard in Midden-Azië.
2.000 voor Chr. Eerste bereden paarden in Mesopotamië, daarna in Mongolië -->
• Azië: kleine pony-achtige paarden, voorgang van Oosterse populaties.
• Zuid-Oost Europa: hoogbenige lymfatische bospaarden, voorgang recente trekpaarden.
1.500 voor Chr. Meer paarden in Egypte en Azië, ze werden als individuen behandeld -->
1.300 voor Chr. Werden paarden aangespannen en bereden door de Chinezen -->
500 voor Chr. Zadel en stijgbeugels werden uitgevonden -->
Middeleeuwen Zwaardere rijpaarden werden gehouden in Europa (tornooipaarden) -->
• Ook lichtere paarden, voor reizen.
1200 Mongoolse heerschappij gedankt aan ruiterij van kleine, mobiele Aziatische paarden -->
1519 paarden werden vanuit Mexico naar Amerika gebracht -->
16/17de eeuw werden in Amerika veel Spaanse paarden ingevoerd -->
• Indianen hadden grote belangstelling, paarden werden een deel van hun
beschavingspatroon.
17/18de eeuw invoeren van Engelse halfbloedpaarden naar Amerika -->
17de eeuw invoeren van paarden van Engelse origine naar Australië en Nieuw-Zeeland -->
WOI trekpaarden waren belangrijk voor landbouw en industrie -->
• Staatsstoeterijen werden opgericht, ter verbetering van allerhande rassen.
• Renpaarden en sportpaarden namen toe.
WOII door mechanisatie waren paarden niet meer nodig, werd een teken van achterstand.
• Trekpaarden werden vervangen door rijpaarden sportpaarden.
• Ponyrassen namen toe om kinderen rijvaardigheid aan te leren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anukvangelderen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,49. Je zit daarna nergens aan vast.
