Samenvatting Memo: geschiedenis voor de onderbouw: 2 VWO handboek, ISBN: 4410 Geschiedenis
inhoud: samenvatting paragraaf 1.2, 1.3, 1.4, 1.5 (Hfd 1: de tijd van ontdekkers en hervormers - een eeuw van grote veranderingen)
Een duidelijke samenvatting met alle informatie die je nodig hebt uit h...
Samenvatting Geschiedenis hfd
1
Paragraaf 1.2 een nieuw wereldbeeld
Renaissance in het noorden
Rond 1350 begon de zuidelijke renaissance
Rond 1450 verspreidde de renaissance naar Europa door boekdrukkunst
Burgers zagen het leven niet meer als voorbereiding op de dood, dat haalde ze uit boeken
van humanisten
Eind 14e eeuw ontstond de Moderne Devotie (in Zwolle)
Moderne Devotie vond:
Dat je sober en eenvoudig moest leven, net als Jezus
Onderwijs erg belangrijk, ze onderwezen anderen
Vonden dat mensen zelf verantwoordelijk waren voor het zielenheil, niet de
geestelijken
Erasmus (opgeleid op een school v/d Moderne Devotie) vond dat mensen rond 1500
vergeten waren dat de eerste christenen naastenliefde en eenvoudig leven belangrijk vonden
Erasmus schreef grappige teksten over priester, en bespotte hun luxe en verkeerde leven.
De macht van de kerk
Eind middeleeuwen was kerk heel rijk van inkomsten uit landbezit en belastingen.
Geestelijken leken meer op vorsten dan op dienaren
Mensen luisterde goed naar geestelijken omdat:
Zij de enige waren die de bijbel mochten uitleggen
Als je slecht leefde kwam je in de hel
Geestelijke moesten het goede voorbeeld geven en aan strenge regels houden:
Niet trouwen
Geen seks
Veel bidden
Sober leven
Geestelijke hielden zich niet altijd aan bovenstaande regels, tijdens renaissance begonnen
mensen zich te ergeren
Door invloed v/d renaissance:
Mensen zelf teksten lezen en beoordelen
Mensen lieten zich minder makkelijk de wet voorschrijven.
Mensen wilden zelf een band met god.
Geestelijke werden minder belangrijk
Kritiek op kerk nam toe
Ketterij en inquisitie
1100 weigerden monniken van nieuwe bedelorde bezit, paus liet deze groep binnen de
kerk om kritiek op een vreedzame manier te stoppen
Ketters: groepen die belangrijke delen in de officiële kerkleer afwezen.
Paus richtte in 1200 de inquisitie op om ketters op te sporen en te vervolgen
, Ketters werden net zolang gemarteld tot ze bekeerden
Weigeraars werden op de brandstapel gegooid
Paragraaf 1.3 problemen in de kerk
Kerk en keizer
In strijd tegen ketters kreeg de kerk hulp van vorsten
1515 tot 1555 heersten Keizer Karel V over Spanje, de Nederlanden en het Duitse Rijk
Karel verbood het kopen of verkopen van boeken met kritiek op kerk
Karel bestrafte prediken over het nieuwe geloof
Karel bestrafte verbergen van ketters
Op de bovenstaande misdaden stonden zware straffen als: onthoofding en de
brandstapel
Het katholieke geloof verbond Karel V zijn onderdanen, dus iedereen moest hetzelfde
geloven.
Nog meer kritiek op de kerk
1517 protesteerde Maarten Luther tegen zaken in de kerk die niks met het geloof te
maken hadden.
Luther vertaalde de bijbel in het Duits
Pausschap en het geloof in heiligen moest worden afgeschaft volgens Luther, dat
stond niet in de bijbel
Luther vond de handel in aflaten verkeerd, volgens hem kwam je in de hemel
door veel te bidden en sober te leven
Luther kreeg in het Duitse Rijk veel volgelingen, Lutheranen
Paus zette Luther uit de kerk, en Karel verklaarde Luther vogelvrij
Duitse vorsten gingen Luther beschermen om twee redenen:
Ze vonden dat mensen hun geloof moesten kunnen kiezen
Volgens Luther waren vorsten de baas v/d kerk, zo kregen vorsten grote invloed.
Vorsten in Scandinavië en Engeland zagen nog meer voordelen in de Reformatie:
Rijke kloosters en kerken werden opgeheven en hun rijkdom kwam in bezit van
vorsten en hoge edelen
Andere hervormer: Johannes Calvijn, zijn ideeën gingen nog verder:
Gelovigen mochten zelf bepalen wat er in de kerk gebeurde
Gelovigen mochten in opstand komen tegen een vorst en hem afzetten
Calvijn kreeg veel aanhangers in de Nederlanden, Calvinisten
De kerk splits
De paus zetten Luther, Calvijn en de aanhangers uit de kerk, daardoor ontstonden er
twee stromingen binnen de christelijke kerk:
Rooms-katholieken
o Bleven trouw aan paus in Rome
o Kerken rijkelijk versierd
Contrareformatie was de
o Vergiffenis vragen via god
hervorming binnen de kerk
o Priesters mochten niet trouwen
om de fouten recht te
Protestanten
zetten en als reactie op de
o Volgen ideeen van een hervormer
Protestantse Reformatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LearnBetterTogether. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
