Welke ideeën ontstonden tijdens de verlichting over de ideale samenleving?
Empirisme en rationalisme
- Wetenschappelijke revolutie
16e en 17e eeuw.
Op een systematische manier kennis verwerven.
- Empirisme : nieuwe kennis door waarneming en ervaring.
- Rationalisme : nieuw kennis door gebruik van de rede.
- Verlichting
17e en 18e eeuw.
Alles kan met het verstand worden verklaard.
Grotere veranderingen in het denken over de samenleving.
Gematigde en radicale verlichting
- Gedachten van de verlichters
Politiek : soevereiniteit + relatie tussen volk en onderdaan + relatie tussen
staat en burger + vrijheid en gelijkheid.
Religie : invloed van God op het dagelijks leven + scheiding van kerk en staat +
religieuze tolerantie.
- Gematigd : balans tussen oude en nieuwe ideeën.
- Radicaal : alleen maar nieuwe ideeën.
- Immanuel Kant
Sapere Aude : durf je verstand te gebruiken.
Meeste mensen zijn niet gewend om hun verstand te gebruiken. Dit komt
door lui- en lafheid.
Het volk kan slechts langzaam verlicht worden.
Teveel nadruk op rationalisme door radicalen is niet goed.
Invloed van God
- Traditioneel idee
God heeft de wereld geschapen.
God heeft alle invloed op het dagelijks leven.
- Radicaal idee (Spinoza)
God is de schepping.
Alles wat bestaat is een verschijning van God.
God grijpt niet in in het dagelijks leven.
Wonderen bestaan niet.
Het sociaal contract
- Traditioneel idee : soevereiniteit ligt bij de vorst + droit divin.
- Sociaal contract : contract tussen vorst en burgers of tussen burgers onderling.
- John Locke
, Volk : adel + rijke burgers.
Volk heeft in alle vrijheid een samenleving gevormd.
Soevereiniteit ligt bij het volk.
Slechte vorst mag afgezet worden.
- Rousseau
Volk : alle burgers.
Soevereiniteit ligt bij het volk.
Iedereen is gelijk.
Slechte vorst mag afgezet worden.
Verspreiding van de verlichting
- Manieren van verspreiding
Boeken, tijdschriften, bibliotheken (encyclopedie).
Salons en koffiehuizen.
Toneelstukken en opera’s.
- Manieren om de censuur te omzeilen.
Indirect kritiek uiten.
Dubbelzinnige formuleringen.
Illegaal of in het buitenland uitgeven.
Absolute vorsten
- Absolutisme : koning heeft alle macht + alleen verantwoording aan God.
- Politiek : minder afhankelijk van adel + staand beroepsleger.
- Economie : mercantilisme = veel export, maar weinig import.
- Cultuur : één staatsgodsdienst + veel kunst en wetenschap.
Verlicht absolutisme
- Vorst heeft alle macht.
- Met verlichte ideeën kan het bestuur verbeterd worden.
- Voltaire
Vrijheid van denken.
Vrijheid van meningsuiting.
Vrijheid van geloof.
Droit divin bestaat niet.
Overheid moet zorgen voor het welzijn van het volk.
In welke mate is de Franse revolutie verlicht te noemen?
Ancien Régime
- Standensamenleving
1e stand : geestelijkheid.
2e stand : adel.
3e stand : boeren en burgers.
- De derde stand werd steeds meer ontevreden.
De boeren waren ontevreden over
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kelseyvanwoggelum. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
