Samenvatting 1.3
Week 1
FH1 Lage rugpijn en nekpijn diagnostiek en behandeling
Rugklachten 90% = aspecifiek en 10% = specifiek (meestal lumbosacraal syndroom)
Aanmelding via DTF – screenen op rode vlaggen of via huisarts, bedrijfsarts of specialist.
Anamnese en onderzoek:
- Klachten
- Hulpvraag
- rode vlaggen (algemeen of regiospecifiek)
- begin klachten vaststellen
- herstel belemmerende factoren
- Vragenlijsten: NRS pijn, PSK en QBPDS.
Screening (DTF) → anamnese → inspectie in rust → palpatie → klinimetrie → basisfunctie
onderzoek (functioneel en functie onderzoek: actief, passief, weerstand, aangrenzende regio) →
specieel onderzoek (actieve structuren: spierlengte, weerstand kracht, weerstand pijn,
gecombineerde testen en passieve structuren: ligamenten, compressie, joint-play, neurologische
testen, sensibiliteit en reflexen)
Specifieke lage rugpijn:
- Rugpijn met mogelijk onderliggende specifieke aandoeningen:
zoals lumbosarcraal radiculair syndroom.
➔ SLR (Laseque) test (rug lig met rechte knie)
➔ Finger-tip-to-floor > 25 cm
Signalen die duiden op het lumbosarcraal syndroom:
- Radiculaire uitstralingen in een been
- Pijn in been is meer op de voorgrond dan in de rug
- Neurologische prikkelings- of uitval verschijnselen
- Veranderingen in reflexen die duiden op radiculaire prikkeling
Meetinstrumenten voor lage rug:
Functies en anatomische eigenschappen: NPS (Numeric Rating Scale, 0-10 score gemiddelde pijn in
de afgelopen 24 uur)
Activiteiten: PSK (Patiënt specifieke klachten, 0-10), QBPDS (Quebec Back Pain Disability Scale, 0-
100)
Participatie: PSK
Profiel 1 = Aspecifieke lage rugpijn met een normaal beloop van herstel
Profiel 2 = Aspecifieke lage rugpijn met een afwijkend beloop ZONDER dominante aanwezigheid van
psychosociale herstel belemmerende factoren.
Profiel 3 = Aspecifieke lage rugpijn met een afwijkend beloop MET dominante aanwezigheid van
psychosociale herstel belemmerende factoren
,Profiel 1 behandeling:
- Gerust stellen
- Adviseer geen bedrust (max. 2 dagen bij ernstige pijn)
- Stimuleer opbouw van activiteiten, blijven werken of hervatten
- Aangeven dat toename activiteit niet samen gaat met beschadiging van de rug
- Beperk behandeling tot max 3 afspraken
Profiel 2 behandeling:
- Stimuleer opbouw activiteiten, blijven werken of hervatten
- Toename activiteit hangt niet samen met beschadiging van de rug
- Oefenprogramma meegeven dat aansluit bij behoefte van patiënt
- Overweeg artrogene mobilisatie of manipulatie (rol/glij en translaties)
- Overweeg kortdurende massage of warmte therapie ter pijnvermindering
- Werkverzuim > 4 weken: vraag naar afspraken met bedrijfsarts
Profiel 3 behandeling:
- Aandacht voor psychosociale factoren die een ongunstige invloed hebben op herstel
- Overleg met bedrijfsarts in geval van zwaar lichamelijk werk, langdurig ziekteverzuim of
arbeidsconflict
- Stimuleer opbouw van activiteiten
- Geef oefenprogramma stapsgewijs opbouw activiteiten op afgesproken oefenbelasting en
tijdschema, niet op basis van pijn
- Bij werkverzuim doelen van oefenprogramma samen laten vallen met doelen werkhervatting
- Stoppen indien geen progressie na 3-6 weken
Evaluatie behandelingsresultaten en afsluiting:
Meetinstrumenten: NRS pijn, PSK, QBPDS
Nekpijn
Graad 1 = geen tekenen of symptomen van ernstige structurele pathologie, weinig invloed op ADL
Graad 2 = geen tekenen of symptomen van ernstige structurele pathologie, grote
activiteitsbeperkingen in het dagelijkse leven
Graad 3 = geen tekenen of symptomen van ernstige structurele pathologie, maar neurologische
gebreken zoals verminderde reflexen, zwakte en sensorisch verlies
Graad 4 = tekenen of symptomen van ernstige structurele pathologie (deze wordt niet door een fysio
behandeld → rode vlag)
Meetinstrumenten:
- NPRS (Numeric Pain Rating Scale, voor ernst van de pijn)
- PSK (Patient Specifieke Klachten, voor specifieke beperking in activiteiten)
- NDI (Neck Disability Index, wat kan de nek niet)
- FABQ (Fear Avoidance Beliefs Questionnaire, ontwijking gedrag bij pijn)
, Normaal beloop → in de eerste 6 weken na ontstaan neemt de pijn af
Afwijkend beloop → recidiverende nekpijn en nekpijn die langer duurt dan 6 weken
Behandelprofiel A:
- Kortdurende behandeling
- Informeren van de patiënt
- Faciliteren van een adequate coping stijl
- Na verwachting geen extra therapie nodig
Behandelprofiel B:
- Behandeling richten op beïnvloeden van prognostische factoren (die gerelateerd zijn aan
vertraagd herstel)
- Kunnen fysieke factoren maar ook niet-fysieke factoren zijn
Behandelprofiel C:
- Richten op beïnvloeden van de prognostische factoren die belemmeren
- Fysieke en niet-fysieke factoren
- Minder effectief richten op pijn
- Veel informeren
GW1 Adolescentie en volwassenheid
Hoe je een patiënt gaat behandelen/communicatief is afhankelijk van leeftijd, cultuur en
achtergrond.
Persoonlijkheidsontwikkeling (Erikson)
Conflict per levensfase → ervaring → zelfbeeld
Levensfase Gemiddelde leeftijd Conflict
1. Prenatale periode Conceptie tot geboorte Vertrouwen wantrouwen
2. Baby en peuter Eerste 3 jaar Zelfstandigheid schaamte
3. Pre-school periode 3 tot 6 jaar Initiatief Schuldgevoel
4. Midden van jeugd 6 tot 12 jaar Vlijt Minderwaardigheid
5. Adolescentie 12 tot 20 jaar Identiteit Rolverwarring
6. Jong volwassenen 20 tot 40 jaar Intimiteit Isolement
7. Middelbare leeftijd 40 tot 65 jaar Generaliteit Stagnatie
8. Ouderen 65 jaar en ouder Integriteit Wanhoop
