Samenvatting
Samenvatting H14 Nectar Biologie VWO 5
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting H14 waarnemen Nectar biologie VWO 5
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
14 ./
zintuigcellen :
THNX .
Evenwichtszin tuig :
zintuigcellen =
gespecialiseerde cellen die
reageren op specifieke prikkel ( =
adequate
prikkel ) .
In evenwicht zintuigen zintuigcellen die reageren op beweging
:
.
Evenwichtszin tuig zie in oor en registreert welke bewegingen je hoofd maakt .
Lo bestaat uit 2 delen ,
beide gevuld met vloeistof (endolymfe ) :
vestibularis ( centrale deel ) - °
maculae neemt rechtl nige versnellingen waar
en stand van je hoofd tov de zwaartekracht .
'
zintuigcellen
Twee macucae
per s oor .
Haarcellen (
lange ciliën
) met zintuig daaraan ( -
haren ) steken in geceicaag .
bovenop laagje
Daar
kalk steentjes ( bron 2 ) ,
drukken op ciliën vd
haarcellen Aan begin / einde
versnelling /
vertraging
.
of door zwaartekracht verschuiven
kalksteen tja tov ciciën -
☐ ciciën buigen in
bepaalde richting → die info
geven haarcellen
Bron 1
door aan hersenen .
drie
drie
halfcirkelvormige kanalen in
°
staan
-
vlakken loodrecht op elkaar ( × ds ) Info
g z -
, ,
.
knikken ( boven kanaal )
over
draaibewegingen hoofd ja
: -
,
) hoofd linker
nee schudden (
Z kanaal en van naar
-
rechter schouder laten zakken ( achter kanaal ) .
Elk kanaal heeft knobbel - °
haar -
cel met
lange ciiiën ,
ciliën
steken in gelei massa =
Capua
:
Bron 2
beweegt heen en weer met enao -
draaiing hoofd bewegen kanalen mee endo
lymfe B .
,
-
lymfe door
traagheid niet direct Capua beweegt in endocymte aan .
begin en einde draaiing ciciën
buigen haarcellen - ☐ -
☐
eraan '
impulsen evenwicht S centrum in hersenstam
←
sturen naar .
Zintuigcellen :
← sensorische
zintuigcellen reageren op veranderingen in prikkel sterkte ,
=
zenuw a a n
receptor cel :
verzamelt er info mee .
Mechano receptor ( macucae en
cupucae)
=
gevoelig voor mechanische prikkeling
( drukker ) ciliën
(
buigen
☐
Thermo receptor =
gevoelig voor temperatuurverandering
Chemo receptoren
gevoelig voor bepaalde stof
=
Fotoreceptoren
gevoelig voor licht
=
Receptor cellen hebben rust potentiaal over membraan .
Adequate prikkel leidt tot
verandering membraanpotentiaal openen / sluiten ion poorten B mechano :
.
-
receptoren gebeurt die door vormverandering celmembraan B thermoreceptor .
door
warmte gevoelig eiwit B chemo en foto receptoren door signaal Cascade
.
-
en
secundaire boodschapperstof ( net als hormonen ) :
sec .
Doods .
bindt aan doelwit -
moleculen op ion poorten / dicht
gaan open
-
°
.
ij
ij ij
, "
Prikkeldrempel receptorcelmembraan bereikt -
°
depolarisatie -
o (a -
poorten
ionen stromen naar binnen
"
(a receptor cellen lozen excileren de
neurotransmitter
open
- ☐ - - ☐
sensorisch in neuron
synaps met .
Hoeveelheid neurotransmitter die vr komt bepaalt impuls frequentie ( info over
sterke vd prikkel sterke prikkel
hoge impuls frequentie )
: =
P nreceptoren z n geen zintuigcellen maar zenuwuiteinden die reageren op ,
prikkels die schade kunnen leveren Info via ruggenmerg naar p ncentra .
.
hogere prikkeldrempel aan zintuigcellen
↳ veel
.
Constante prikkels :
Door langdurige constante prikkel kan prikkeldrempel receptor cel omhooggaan
minder op
gewenning / adaptatie
<
reageert adequate prikkel
0
receptor cel de
-
•
In meeste receptoren adaptatie ,
in
sommigen sneller dan in anderen
oppervlakkige tastzintuigen huid kleding niet ) dieperliggende
< ☐
snel ( voelt .
druk
zintuigen weinig adaptatie .
P n zintuigen helemaal niet .
Evenwicht :
Informatie uit info evenwicht centrum in
hersenstam geeft macucae ( door aan
informatie ogen )
gewrichten spieren
+ huid zorgt , , pezen ,
en voor
regelen evenwicht Ook kleine hersenen koppelen info naar spieren kunnen
-
☐ :
.
b sturen .
klopt info niet met elkaar -
☐
missel k duizelig , . moeite evenwicht bewaren .
14 2 .
gehoor zintuig :
Geluid filteren :
Thalamus laat
achtergrondruis niet doordringen tot auditieve schors - °
je hoort
achtergrond geluid nauwel ks meer Hersenen in oor verzwakken ook bepaalde .
toonhoogtes dragen b aan onderdrukking achtergrondruis
:
.
Haarcellen ( zintuigcellen ) in oor z n mecnanoreceptoren met
lange ciciën ,
kunnen beschadigd raken door lawaai of
sl tage
°
moeil ker om
achtergrond
- -
geluiden weg te filteren .
Oor :
Adequate prikkel voor haarcellen =
trillingen met frequenties tussen zo en
ZO 000 HZ . .
Trillingen bereiken haarcellen
op de volgende manier :
ij
ij
ij
ijij
ij ij ij
ij
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annelottebijlsma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen